برگزیت؛ دستاویز تازه قاچاق‌چیان انسان برای مسافران بریتانیا

در سال جاری بیش از یک هزار و ۲۰۰ پناه‌جو با رد شدن از کانال مانش، خود را به بریتانیا رسانده‌اند.ایران وایر ،آیدا قجر

مقامات بریتانیا به تازگی خبر داده‌اند که خبری دروغ پیرامون بسته شدن راه‌ غیرقانونی دریایی فرانسه به بریتانیا پس از «برگزیت»(خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا) باعث شده است که پناه‌جویان بیشتری جان خود را برای رسیدن به این مقصد به خطر بیاندازند.

برگزیت و نداشتن توافق‌نامه‌ای پیرامون وضعیت پناه‌جویان پس از خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، حالا دستاویزی شده است تا قاچاق‌چیان انسان پناه‌جویان را در فشار قرار دهند که زودتر راهی این سفر شوند. همین مساله به گفته مقامات بریتانیایی، شمار پناه‌جویان را در این کشور بالاتر برده است.
 
هفته گذشته نیروهای مرزی بریتانیا خبر دادند ۸۶ پناه‌جو تنها در یک روز توانسته‌اند مسیر دریایی فرانسه تا بریتانیا را پشت‌سر بگذارند. حالا رسانه‌ها خبر داده‌اند که دو قایق دیگر با ۲۱ سرنشین به بندر «کنت» رسیده‌‌اند. در میان آن‌ها سه کودک هم حضور داشتند. هر کدام از مسافران برای این سفر مبالغی بین سه تا پنج هزار یورو به قاچاق‌چیان انسان پرداخته‌‌ بودند. گفته می‌شود قاچاق‌چیان انسان پناه‌جویان را از وقوع برگزیت و بسته شدن این مسیر  می‌ترسانند.
 
البته مقامات بریتانیا در پی افزایش شمار پناه‌جویانی که به ویژه در ماه آگوست به این کشور رسیده‌اند، اعلام کرده‌اند برگزیت هیچ نقشی روی بسته شدن مسیر کانال «مانش» و رسیدن به بریتانیا نخواهد داشت.
«پیر هانری دومون»، نماینده پارلمان فرانسه از دپارتمان «کاله» در همین باره گفته است که پناه‌جویان برای استفاده از قایق‌های کوچک و رد شدن از کانال مانش تحت فشار قاچاق‌بران هستند چراکه خبری دروغ میان آن‌ها پیچیده و حاکی از آن است که رد شدن از کانال و رسیدن به بریتانیا بعد از برگزیت سخت‌تر خواهد شد.
او هم‌چنین تاکید کرده است که سیاست‌ افزایش نیروهای امنیتی نمی‌تواند جلوی بالا رفتن شمار پناه‌جویانی را که می‌خواهند به بریتانیا برسانند، بگیرد.
 
در سال جاری بیش از یک هزار و ۲۰۰ پناه‌جو با رد شدن از کانال مانش، خود را به بریتانیا رسانده‌اند. ۳۳۶ نفر نیز تنها در ماه آگوست گذشته موفق ‌شده‌اند از این مسیر جان سالم به در ببرند. البته رسانه‌ها بدون احراز هویت پناه‌جویی که در نهم آگوست جان باخت، خبر دادند زنی ایرانی در قایقی به سوی بریتانیا، به دلیل ترس و شوک از قایق به داخل دریا سقوط کرد و جان خود را از دست داد.

به گفته دومون، قاچاق‌چیان انسان به پناه‌جویان گفته‌اند که بعد از خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، آن‌ها دیگر قادر نخواهند بود از کانال مانش رد شوند: «این یک دروغ است. چراکه برگزیت چیزی را در این خصوص تغییر نخواهد داد. قاچاق‌چیان انسان این اخبار دروغ را به مسافران می‌دهند تا از آن‌ها کسب درآمد کنند. پلیس فرانسه کار بیشتری نمی‌تواند در این راستا انجام بدهد. ما باید این نکته را بفهمیم که نمی‌توانیم ۴۰۰ تا ۵۰۰ کیلومتر ساحل را تحت مراقبت دایم قرار دهیم.»
 
دومون هم‌چنین سوالی می‌پرسد که خودش جواب آن را می‌دهد: «مهاجران هزاران مایل برای رسیدن به کاله مسافت طی کرده‌اند. حالا آن‌ها هر روز از کاله به سواحل بریتانیا نگاه می‌کنند. آیا واقعا فکر می‌کنید که کنترل نیروهای پلیس، دوربین‌ها و دیوارها، آن‌ها را از تلاش برای رد شدن از کانال منصرف می‌کند؟ نه، هیچ‌وقت.»
 در حال حاضر تخمین زده می‌شود که بین ۶۰۰ تا هزار پناه‌جو در بندر شمالی فرانسه، یعنی کاله به سر می‌برند. زندگی پناه‌جویی در کاله یا «دانکرک» و شهرهایی که امکان سفر به بریتانیا دارند، هیچ‌وقت از حرکت نمی‌ایستد؛ حتی با تخریب محل زندگی و خواب پناه‌جویان. آن‌ها روزها در خیابان‌ها انگار که بی‌هدف راه می‌روند یا گوشه‌ای منتظر نشسته‌اند تا بلکه شب فرا برسد و  دوباره شانس خود را امتحان کنند؛ سوار کامیون‌ها شوند یا اگر پولی به قاچاق‌بر داده‌اند، ساعت‌ها را بگذرانند تا آن‌ها به سراغ‌شان بیایند و راهی مقصدشان کنند. این تلاش‌ها هر روز ادامه دارند؛ حتی اگر نیروهای پلیس هر روز صبح چادرهای پناه‌جویان را تخریب و آن‌ها را پراکنده کنند. هیچ‌کدام از این اقدامات به راستی که نتوانسته‌اند مقابل تلاش‌ آن‌ها بایستند.
 
وجود کارهای سیاه و غیرقانونی، پیدا کردن محلی برای زندگی و گذران روزمره‌ها در بریتانیابدون مدارک هویتی قانونی امکان‌پذیر است. ارزش پوند و هم‌چنین عدم بازگرداندن پناه‌جویان به کشورهایی چون یونان، از جمله دلایل مهمی هستند که پناه‌جویان را به این مقصد می‌کشانند؛ کشوری که مقصد رویایی و نخست پناه‌جویان ایرانی است. زبان انگلیسی و داشتن دوست یا خانواده هم می‌تواند در تهییج آن‌ها برای رسیدن به بریتانیا موثر باشد.
 
در حال حاضر تخمین زده می‌شود که بین ۶۰۰ تا هزار پناه‌جو در بندر شمالی فرانسه، یعنی کاله به سر می‌برند.
 
ناکارآمدی سیاست‌های اتحادیه اروپا و به ویژه بریتانیا و فرانسه برای مقابله با قاچاق انسان میان دو کشور، باعث شده است که راه‌حل‌های دیگری هم مطرح شود. به تازگی دومون پیشنهاد داده است سیستم جدیدی برای پذیرش درخواست پناهندگی بریتانیا ایجاد شود. طبق این سیستم جدید، پناه‌جویان می‌توانند درخواست پناهندگی خود را در سفارت‌خانه‌های این کشور در همه‌جای اروپا ارایه دهند: «در حال حاضر پناه‌جویان برای ارایه درخواست پناهندگی باید در خاک بریتانیا حضور فیزیکی داشته باشند. همین مساله باعث می‌شود که ریسک بزرگی انجام دهند و تنها شانس خود را در گذشتن از کانال مانش بدانند.»
 
با این وجود، دفتر امور پناهندگان سازمان ملل متحد در ابتدای ماه آگوست سال جاری خبر داد که اگر بریتانیا نتواند در مورد پناه‌جویان و قوانین اتحادیه اروپا، به ویژه «قانون دوبلین» تصمیم‌گیری کند، هزینه آن را در درجه اول کودکان پناه‌جو پرداخت خواهند کرد.
 
طبق قانون دوبلین، پناه‌جویان به اولین کشور اتحادیه اروپا که می‌رسند، باید درخواست پناهندگی بدهند. در غیراین‌صورت، به همان کشور بازگردانده خواهند شد. از طرفی، طبق قانون دوبلین۳، کودکان‌پناه‌جوی از یک خانواده که عضوی از خانواده‌ آن‌ها در بریتانیا زندگی می‌کند، می‌توانند طبق قوانین اتحادیه اروپا، درخواست بدهند تا به اعضای خانواده‌ خود ملحق شوند. این قانون در برخی موارد شامل حال بزرگ‌سالان هم می‌شود.
به گفته سازمان ملل متحد، این قانون در صورت عدم توافق بریتانیا با اتحادیه اروپا و رسیدن به راه‌کار، پس از برگزیت به پایان خواهد رسید؛ مساله‌ای که باعث شده است سازمان‌های فعال در حوزه حقوق پناه‌جویان نسبت به وضعیت این کودکان هشدار دهند. بنا بر تحلیل آن‌ها، اگر بریتانیا به راه‌کاری در این خصوص نرسد، این کودکان بیشتر از قبل دست به دامان قاچاق‌چیان انسان خواهند شد.
 
سخن‌گوی سازمان ملل در همین رابطه گفته است: «در صورتی‌که بریتانیا اتحادیه اروپا را بدون توافق ترک کند، قانون دوبلین، یعنی قانونی که به پناه‌جویان کودک و بزرگ اجازه می‌دهد به خانواده‌های خود در بریتانیا بپیوندند، دیگر برای این کشور اجرایی نخواهد بود.»
سخن‌گوی وزارت کشور بریتانیا نیز خبر داده است که رسیدگی به وضعیت کودکان ‌پناه‌جو و تنها در این کشور با جدیت تمام دنبال می‌شود:«به طوری‌که در ۱۲ ماه گذشته ما از بیش از هفت هزار کودک حمایت کرده‌ایم.»
او هم‌چنین تاکید کرده است که با رسیدن به توافق یا بدون آن‌، همکاری میان بریتانیا و اتحادیه اروپا پیرامون مساله پناه‌جویان ادامه خواهد داشت.
 
این در حالی ا‌ست که «بوریس‌ جانسون»، نخست‌ ‌وزیر بریتانیا در همین تابستان به صراحت اعلام کرد پناه‌جویانی که با قایق‌های کوچک خود را به بریتانیا رسانده‌اند، به کشورهای دیگر اروپا یا کشورهای مبدا خود بازگردانده خواهند شد. گفته می‌شود بیش از ۶۵ پناه‌جو طی ماه‌های اخیر به فرانسه و دیگر کشورهای اروپایی بازگردانده شده‌اند.
 
اما نه تهدیدات، نه عملی کردن این تهدیدات و نه حتی افزایش دوربین‌ها و نیروهای مرزی هم نتوانسته‌اند مقابل افزایش شمار پناه‌جویانی را بگیرند که خود را به بریتانیا می‌رسانند. موفقیت پناه‌جویان در یک‌سال اخیر برای گذر از کانال مانش و رسیدن به بریتانیا حتی باعث تهییج دیگر پناه‌جویان در کشورهای مختلف شده است تا مسیر و مقصد خود را تغییر دهند و برای سوار شدن در این قایق‌های کوچک، به دنبال قاچاق‌بر باشند؛ از ترکیه و یونان تا کاله و دانکرک.