یورونیوز ،پریسا خوشنامی
مرگ یک مدل ۱۴ ساله روسی در هفته مُد شانگهای همراه با انتشار این بیانیه، و یادآوری حقوق و شرایط کاری مدلها و مانکنها که نظارت خاصی روی آن صورت نمیگیرد به بحث در این باره دامن زد.
شرکت Kering، مالک برندهایی مثل گوچی، سن لوران و الکساندر مک کویین اعلام کرد که دیگر از مدلهای زیر ۱۸ سال استفاده نخواهد کرد. سیاستی که از فصل آینده یعنی پاییز-زمستان سال ۲۰۲۰-۲۰۲۱ به اجرا در میآید.
فرانسوا هانری پینوو، مدیر اجرایی شرکت، در این بیانیه اظهار کرده که با آگاهی «از نفوذ خود بر نسل های جوان، معتقدیم که مسئولیت ارائه بهترین راهکارهای ممکن را در بخش لوکس داریم، و امیدواریم جنبشی ایجاد کرده باشیم که دیگران را به پیروی از آن تشویق کند.»
البته این اتفاق در عمل رخ نداد و شرکت LVMH مالک برندهایی نظیر لویی ویتون و دیور اعلام کرد بیانیه جدید را دنبال نخواهد کرد و به بیانیه سال ۲۱۰۷ متعهد خواهد ماند؛ بیانیهای که در آن محدودیت سنی مدلها داشتن ۱۶ سال و بالاتر بود و علاوه بر این هر دو شرکت متعهد شده بودند که از مدلهای زن زیر سایز ۳۲ و مدل مرد زیر سایز ۳۴ استفاده نخواهند کرد.
آژانسهای مد به مدلهای نوجوانان: درباره سنتان دروغ بگویید!
آرتور ونبورن، سردبیر نشریه BAFP در پاریس میگوید که آژانسهای مدلیابی یک مجموعه را به مشتریشان ارائه میکنند و جزئیات چندانی هم درباره سن و سال مدلها در اختیار مشتریان قرار نمیدهند و فقط بعضی وقتها اگر مسأله سن مطرح شود، ممکن است بگویند که این مدل قبول نمیکند که برهنه کار کند.
آقای ونبورن که با مدلهای کم سن و سال کار کرده میگوید: «من حس نمیکنم این بیانیه چیزی را عوض کند یک مدل ۲۳ ساله میتواند همانقدر در کار مشکل داشته باشد که یک مدل ۱۷ ساله.»
آرتور ونبورن میافزاید: «به نظرم موضوع مدلهای نابالغ کمی عجیب است چون میدانم این مدلها را در خیابان انتخاب میکنند، خیلی از مدلها اینطوری انتخاب میشوند. خیلی وقتها، اولین توصیه به کسانی که دنبال مدل میگردند این است که: بروید جلوی دبیرستانها!»
این کارشناس مد معتقد است که آژانسهای مدلینگ فقط کاری را میکنند که مشتری بخواهد.اگر بازار بیشتر مدل پیر بخواهد آژانسها مدل پیر استخدام میکنند و اگر مدل جوان بخواهند آژانس هم مدلهای جوان استخدام میکند.
هفته مد پاریساما آژانسهای مدلیابی عاملی کلیدی در این فرآیند هستند. این آژانسها نوجوانان را وا میدارند تا به هر نحو شده درباره سن خود دروغ بگویند تا وارد این حرفه شوند.
فرنوش حمیدیان، مدل ایرانی کار خود را از ۱۶ سالگی در ایران شروع کرده و حالا سه سالی است در پاریس به عنوان مدل حرفهای به کارش ادامه میدهد.
خانم حمیدیان درباره نقش آژانسهای مدلیابی در این زمینه میگوید: «بسیاری از آژانس های مدلینگ به شما میگویند در مورد سنتان دروغ بگویید؛ اگر از ۱۸ سال کمتر دارید، بگویید ۱۸ سال دارید، اگر ۳۰ سالهتان است بگویید ۲۳ سالهاید. این موضوع اصلا کنترل نمیشود زیرا در زمان انتخاب مدل کسی از شما مدرک شناسایی نمیخواهد.»
آرتور ونبورن معتقد است بیانیه اخیر، مساله به کار گرفتن مدلهای نابالغ را چندان از بین نخواهد برد. بلکه فقط ممکن است برندها را از مشکلات حقوقی برهاند. او بر این باور است که مدلهای کم سن و سال، همچنان در برخی برندها و برخی کارها باقی خواهند ماند.
لاغری مفرط؛ وسوسهای کارساز برای دیده شدن
اما بخشی دیگر از بیانیه اخیر به محدودیت در استفاده از مدلهای بسیار لاغر اشاره دارد.
فرنوش حمیدیان، مدل ایرانی که برای برندهای معتبری نظیر Lancôme و L’Oréal و «دولچی اند گابانا» کار کرده، و همچنین در مجلاتی نظیرVogue و Glamour هم ظاهر شده، نمونههایی زنده از فشار روانی و ذهنی صنعت مد برای لاغر بودن مدلها را ذکر میکند.
خانم حمیدیان همکاری ۱۶ ساله را مثال میزند که وقت رفتن به رستوران فقط قهوه میخورد و سیگار میکشد تا لاغر بماند. و میافزاید: «او مدل محبوبِ جان گالیانو، طراح معروف است. یک بچه ۱۶ ساله که به بیماریهای مختلفی مبتلاست؛ از بیماری ستون فقرات گرفته تا بیماریهایی پوستی و تغذیهای. اما جوری شستشوی مغزی شدهاست که از غذا خوردن متنفر است و در عین حال از او با بدن لاغر و بیمار یک بت ساختهاند.»
هفته مد پاریسمانکنهایی با فیزیک متفاوت؛ توانمندسازی زنان، یا فرار از چنگ منتقدان؟
و اخیرا برخی از برندها طرح لباسهایی را برای افراد چاق ارائه کردهاند اما کارشناسان معتقدند چنین رویکردی بیشتر برای مقابله با انتقادها در پیش گرفته شده و چندان از نظر صنعت تولید پوشاک عملگرایانه نیست.
ونبورن در این باره میگوید: «بله شما میتوانید چاق باشید و شاد، این یک حقیقت است، اما احساس نمیکنم این موضوع چیزی است که باید اینطور نمایش داده شود. چون برخی از این مدلها بیش از اندازه چاقند. و همچنین لباسهایی که برای این مدلها طراحی میشود قابل فروش نیست.»
او معتقد است هدف این صنعت در نهایت آن است که پوشاک تولیدی، برای شمار زیادی از مردم در کشورهای مختلف، مناسب باشد و بتوان آن را فروخت.
فرنوش حمیدیان نیز معتقد است استفاده از مدلهایی با فیزیک متفاوت که گاه وزن بالا، چهره خاص، یا حتی بیماری و معلولیت خاصی دارند بیشتر جنبه صدور بیانیهای را دارد در راستای توانمندسازی زنان. وی میافزاید: «اما واقعیت این است که این کار به صورت گسترده انجام نمیشود. درصد حضور مدلهایی که سایز بالا محسوب میشوند در مقایسه با مدلهای سایز صفر ناچیز است.»
شماری از مانکنهای معروف هنوز کمتر از ۱۸ سال دارند.مهاجران کم سن و سال؛ طعمه شرایط سخت صنعت مد
فرنوش حمیدیان به این واقعیت اشاره میکند که بسیاری از مدلهای نوجوان برای گذران زندگی وارد این کار میشوند و خیلی از آنها از کشورهای اروپای شرقی و در شرایطی نابسامان به این کار وارد میشوند.
او با تاکید بر اینکه در بیشتر کشورها افراد زیر ۱۸ سال قانونا نمیتوانند استخدام شوند میگوید: «صنعت مد نه تنها بسیار راحت از کودکان کار استفاده میکند، بلکه این قضیه باشکوه نیز جلوه داده میشود. در صورتی که این کودکان ممکن است گاهی مجبور شوند ۸ تا ۱۲ ساعت در روز کار کنند.»