با وجود دشواریهای فراوان برای اقامت در اروپا برخی کشورها راه را برای سرمایهگذاران هموار کرده و با اعطای ویزای طلایی امکان اقامت آنها را فراهم میآورند؛ امکانی که کمیسیون اتحادیه اروپا آن را "خطرناک" خوانده است.
کمیسیون اتحادیه اروپا از مالت، بلغارستان و قبرس به دلیل فروش حق تابعیت به شهروندان غیر عضو این اتحادیه بهشدت انتقاد کرده است.
به گزارش خبرگزاری آلمان، ورا یورووا، کمیسر امور قضایی اتحادیه اروپا، چهارشنبه سوم بهمن (۲۳ ژانویه) در بروکسل هنگام ارائه گزارشی در این باره گفت، صدور "گذرنامه طلایی" برای شهروندان این کشورها خطرات فوقالعادهای را برای کل این اتحادیه به وجود خواهد آورد.
برخی کشورهای اروپایی با صدور پاسپورتهای طلایی امکان خرید حق شهروندی را برای شهروندان سایر کشورها به ازای پارهای سرمایهگذاریهای مشخص، بهخصوص در زمینه املاک، فراهم میآورند.
ورا یورووا میگوید: «وقتی یکی از کشورهای اتحادیه اروپا حق تابعیت را میفروشد، در واقع حق شهروندی در اتحادیه اروپا را فروخته است.»
این گزارش به علاوه نشان میدهد که ۲۰ کشور اتحادیه اروپا، از جمله مالت، بلغارستان، قبرس، ایتالیا، فرانسه و هلند در ازای سرمایهگذاری اجازه اقامت میدهند یا به زبانی دیگر ویزای طلایی صادر میکنند. آلمان به این کشورها تعلق ندارد.
در حقیقت اعطای حق شهروندی یا اجازه اقامت تصمیمی است که هر کشوری خود به تنهایی آن را اتخاذ میکند. با این حال به گفته کمیسیون اتحادیه اروپا، بخصوص اعطای این نوع از ویزا امنیت کل اتحادیه را به خطر میاندازد.
ورا یورووا میگوید، به هنگام صدور ویزای طلایی وضعیت متقاضی به اندازه کافی بررسی نشده و تبادل اطلاعات در سامانههای موجود در اتحادیه اروپا آن طور که باید صورت نمیگیرد. در ضمن، در این حیطه امکان دور زدن مقررات اتحادیه اروپا و فرار مالیاتی نیز فراهم است.
طبق این گزارش، نقصانهای موجود در اطلاعات ضروری مربوط به عملکرد برنامهها، تعداد متقاضیان و شمار گذرنامههای طلایی صادرشده ممکن است مشکلی به نام شفافیت را به وجود بیاورد. در اینجا تبادل اطلاعات میان کشورهای اتحادیه اروپا، مثلا در مورد متقاضیان ردشده وجود ندارد. در مورد ویزای طلایی نیز وضع بر همین منوال است، شفافیت لازم وجود ندارد و کنترلهای امنیتی کافی نیست.
دولت مالت انتقادهای بروکسل را رد کرده و میگوید، بسیاری از نقطه ضعفهایی که گزارش بر آن انگشت گذاشته تا کنون مورد بازبینی قرار گرفته است. به علاوه، اعطای این نوع ویزاها تأثیرات مثبتی بر روی آن کشور خاص میگذارد و استعدادها و سرمایههای جدیدی از سراسر جهان را به آن جذب میکند.
تابعیت در یکی از کشورهای عضو اروپا امکان ورود به همه کشورهای حوزه شنگن و دسترسی به بازار داخلی اتحادیه اروپا را برای دارنده آن فراهم میآورد. اجازه اقامت هم آزادی سفر به کشورهای این حوزه را مهیا میکند.
تابعیت به ازای ۸۰۰ هزار تا دو میلیون یورو
به گفته کمیسیون اتحادیه اروپا، در مالت، قبرس و بلغارستان امکان اعطای حق شهروندی به ازای سرمایهگذاری بین ۸۰۰هزار و دو میلیون یورو وجود دارد و متقاضیان نیاز به داشتن رابطهای حقیقی با این کشورها ندارند. اگرچه کشورهای عضو میتوانند به طور مستقل در مورد این که برای چه کسی این گذرنامهها یا ویزاها را صادر کنند تصمیم بگیرند، اما کمیسیون نیز میخواهد در آینده نظارتی دقیقتر بر این روند داشته باشد.
کمیسیون میخواهد بررسی کند، آیا این کشورها تمامی مقررات اتحادیه اروپا جهت کنترلهای امنیتی و مبارزه با پولشویی را رعایت کردهاند؟
به علاوه کمیسیون تشکیل گروهی شامل کارشناسان و نمایندگان کشورهای عضو اتحادیه اروپا به منظور تدوین استانداردی یکسان و بهبود تبادل اطلاعات میان کشورهای عضو را ضروری میداند.