۱۴ هزار کودک بیوه زیر ۱۸ سال در ایران

یک پژوهشگر اجتماعی در ایران با استناد به پژوهش صورت گرفته اعلام کرد که 17 درصد از ازدواج‌ها در ایران مربوط به دختران زیر 18 سال است و 14 هزار کودک بیوه زیر 18 سال در این کشور وجود دارد.
 
بر اساس گزارش خبرگزاری ایسنا، چهارشنبه 26 دی، کامیل احمدی در همایش کودکی، توسعه و سیاستگذاری اجتماعی با بیان اینکه بر اساس قوانین بین‌المللی سن کودکی 18 سال است و هر ازدواج زودتر از این سن، کودک همسری خطاب می‌شود، گفت: «آمارهای موجود در ایران در مورد میزان ازدواج کودکان چندان مستند نیستند».
 
وی با اشاره به وضعیت فعلی ایران، در مورد میزان ازدواج کودکان اظهار کرد: «17 درصد از ازدواج‌ها در ایران، مربوط به ازدواج دختران زیر 18 سال است. در سال 1390، 39 هزار و 609 نفر (4.5 درصد) از کودکانی که ازدواج کرده‌اند 10 تا 14 سال سن داشته‌اند».
 
احمدی با بیان اینکه این ارقام با روندی رو به رشد در سال 1391 به بیش از 40 هزار نفر (4.9 درصد) رسیده است، تصریح کرد: «ازدواج کودکان 10 تا 14 ساله در سال 1392 نیز با افزایش روبرو بوده است. این میزان با رسیدن به 5.3 درصد در سال 1392 و 5.5 درصد در سال 1395 نشان می‌دهد که ممکن است از میزان روند ازدواج کودکان کاسته نشود».
 
این مردم شناس اعلام کرد که در سال 1394، 97 هزار و 862 نوزاد از مادران زیر 19 سال متولد شده‌اند که از این میان 1511 نفر زیر 15 سال سن داشتند.
 
به گفته وی، بر اساس آخرین سرشماری‌ها، 95 هزار مورد طلاق زیر 19 سال در فاصله سال‌های 1390 تا 1394 رخ داده است و فقط در سال 1394، 1200 کودک زیر 14 سال به آمار کودکان مطلقه در ایران افزوده شدند.
 
این پژوهشگر اجتماعی ضمن تشریح آخرین آمارهای کودک همسری استانی نیز گفت: «14 هزار کودک بیوه زیر 18 سال در ایران وجود دارد. آمار ازدواج کودکان زیر 10 سال از سال 1390 تا 1394 نیز نشان می‌دهد در سال 1390، 230 کودک، در سال 1391، 187 کودک در سال 1392، 201 کودک، سال 1393، 176 کودک و در سال 1394، 179، کودک زیر 10 سال در ایران ازدواج کردند».
 
وی با اشاره به آمارهای منتشر شده از سوی معاونت امور زنان ریاست جمهوری افزود: «خراسان رضوی با 6759 ازدواج بین 10 تا 14 سال در رتبه اول، آذربایجان شرقی با 3348 مورد، سیستان و بلوچستان با 2355 مورد، خوزستان با 2150 مورد در رتبه‌های بعدی قرار دارند. همچنین استان تهران با 1742 مورد ازدواج کودکان در رتبه هشتم قرار گرفته است».
 
این مردم شناس در ادامه تصریح کرد: در کشور همسایه، افغانستان طبق ماده 50 مدنی ازدواج برای دختران 16 سال و برای پسران 18 سال در نظر گرفته شده است و به تازگی در عربستان نیز مشابه این قانون تصویب شده است.

احمدی با اشاره به اینکه در بسیاری از خانواده‌های روستایی و مناطق حومه شهری تحت عنوان ناف بری سنت‌هایی درباره کودک همسری اعمال می‌شود توضیح داد: «در بسیاری از این مناطق بین دختران و پسران از همان دوران نوزادی صیغه محرمیت در قالب آنکه برای بزرگسالان اعمال می‌شود، خوانده می‌شود. همچنین سیاست‌های اخیر جمعیتی نیز موجب شده تا در برخی از رسانه‌ها از جمله صدا و سیما ازدواج زیر 18 سال تبلیغ شود و به این ترتیب سن ازدواج را به سیاست‌های جمعیتی وصل می‌کنند».
ازدواج کودک ناپایدار است
 
وی با بیان اینکه کم سوادی و فقر، نبود امکانات تفریحی و برخی از قوانین رایج باعث افزایش کودک همسری می‌شود تصریح کرد: «دختران تنها قربانیان کودک همسری نیستند و بسیاری از پسران نیز با مشکلات کودک همسری روبرو هستند. بر اساس نرخ افزایشی طلاق آمارها نشان می‌دهد ناپایدارترین ازدواج‌ها در سنین کودکی وجود دارد. همچنین صرف باقی ماندن در یک ازدواج به معنی رضایتمندی از آن نیست».
آمار دقیق از تعداد ازدواج کودکان در ایران وجود ندارد
به گفته احمدی در سال 1394 بیش از پنج درصد ازدواج‌ها در سنین کمتر از 15 سالگی ثبت شده است که از این میان بیش از 28 هزار نفر دختران 10 تا 14 سال و بیش از 14 هزار نفر پسران 10 تا 14 سال بودند. باید در نظر داشت که شمار دقیقی از ازدواج‌های ثبت شده زیر سن قانونی در ایران در دست نیست، چرا که برخی از آنها در داخل خانواده صورت گرفته و جایی ثبت نمی‌شود.
 
گفتنی است در حال حاضر سن ازدواج در ایران برای دختران 13 سال و برای پسران 15 سال است و البته پایین تر از این سن نیز منوط به شرایطی امکان ازدواج وجود دارد.
به تازگی در پی موافقت مجلس ایران با طرح یک فوریتی «ممنوعیت عقد نکاح دختران زیر 13 سال و پسران زیر 16 سال» در روز چهارشنبه 4 مهرماه 1397، برخی نمایندگان این کار را بیهوده دانستند چون شورای نگهبان به استناد شرع که چنین قیدی ندارد این مصوبه را رد می‌کند.