ابراهیم رئیسی، تولیت آستان قدس رضوی، روز سهشنبه در واکنش به اخبار منتشره درباره احتمال انتصاب وی به عنوان رئیس قوه قضاییه، این گزارشها را رد نکرد.
آقای رئیسی به این گزارشها چنین پاسخ داد: «از همانهایی که این خبر را منتشر کردهاند، بپرسید».
با نزدیک شدن به پایان دوران ریاست صادق لاریجانی بر قوه قضائیه و انتصاب وی به عنوان رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، اخباری مبنی بر احتمال جایگزینی او با رئیسی وجود دارد.
این دو روحانی از نزدیکان به علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، محسوب میشوند و در سالهای اخیر انتقادهای تندی علیه عملکرد حسن روحانی و دولت وی داشتهاند.
سایت «خبرآنلاین» نزدیک به علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی، در گزارشی ارزیابی کرده که «دو جایگاه مهم آستان قدس رضوی و قوه قضاییه طی هفتههای آینده دستخوش تغییراتی خواهند شد».
این سایت افزوده است: «برخی معتقدند با توجه به اینکه انتخاب رئیس قوه قضاییه در این دوره قریب به یقین از درون قوه صورت میگیرد محتملترین گزینه با توجه به سوابق مشخص و روشن، ابراهیم رئیسی خواهد بود».
رئیس قوه قضاییه با حکم رهبر جمهوری اسلامی برای یک دوره پنجساله تعیین میشود و محدودیتی برای تکرار صدور این حکم در نظر گرفته نشده، اما تاکنون هیچ فردی بیش از دو دوره پنجساله ریاست این قوه را بر عهده نداشته است.
آقای رئیسی در بیش از سه دهه گذشته در دستگاه قضایی ایران فعالیت داشته است و از او به عنوان یکی از عاملان بزرگترین کشتار مخالفان جمهوری اسلامی در تابستان سال ۱۳۶۷ نام برده میشود.
وی تولیت آستان قدس رضوی را بر عهده دارد و در انتخابات ریاستجمهوری سال ۹۶ نامزد بود که در رقابت با حسن روحانی ناکام ماند.
با این حال احتمال انتصاب وی به عنوان رئیس قوه قضائیه از سوی حسامالدین آشنا، مشاور حسن روحانی، با استقبال مواجه شده است.
آقای آشنا در کانال تلگرامی خود نوشته که رئیسی «از سال ۵۹ تاکنون سمتهای قضایی مؤثری چون دادستانی کرج، همدان، جانشینی و دادستانی تهران، ریاست سازمان بازرسی کل کشور، دادستانی ویژه روحانیت، معاونت اول قوه قضائیه و دادستانی کل کشور را در سابقه خدمتی خود دارد».
به نوشته وی، «تجربه» آستان قدس رضوی «او را با واقعیات اجتماعی و اقتصادی و نهادهای بزرگ مدنی آشنا» کرده و «تجربه» رقابتهای ریاستجمهوری در سال ۱۳۹۶ «او را با واقعیات و پیچیدگیهای عرصه سیاست داخلی و جلب اعتماد عمومی آشنا کرده است».
آشنا افزوده که «رؤسای قبلی قوه قضائیه در ۴۰ سال گذشته معمولاً این ویژگی مشترک را داشتند که فقهایی مطرح اما فاقد سابقه قضایی بودند...اگر او به ریاست قوه قضائیه منصوب شود، اولین رئیسی خواهد بود که دارای سابقه طولانی قضاییاست و از درون قوه قضائیه برخاسته است.»
این در حالی است که شماری از منتقدان، ورود وی به رقابتهای سیاسی انتخابات ریاست جمهوری اخیر را عامل زیر سوال رفتن «بیطرفی» وی به عنوان رئیس احتمالی قوه قضائیه میدانند.
محسن رهامی، فعال سیاسی اصلاحطلب، از جمله کسانی است که گفته است ورود رئیسی به رقابتهای سیاسی جدی سال ۹۶ بر «بیطرفی» وی که باید «میان تمامى جریانات سیاسى و اجتماعى مقبولیت مناسب و یکسانى داشته باشد»، تاثیر گذاشته است.
عزتالله ضرغامی، رئیس پیشین سازمان صداوسیما، هم در این زمینه با لحنی انتقادی توئیت کرده که «معتقدم، قدرت مدیریت از قوه اجتهاد مهمتر است. رئیس بعدی باید توان ایجاد تحول و مقابله با کلیشههای حاکم، بر اساس تجربیات کارشناسان متعهد و روشهای مدرن اداره دادگستریها در دنیا را داشته باشد. مدل میتی کومان هم کماکان کاربردی و روحیهبخش است!»
وی توضیح بیشتری در این زمینه ارائه نکرده است.