موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران: سازمان مجاهدین خلق ایران از گروهی از جوانان عضو در نهضت آزادی تشکیل یافت که رویه سران این نهضت را در مبارزه قانونی بارژیم پهلوی، ناکارآمد می انگاشتند وچاره کار را در مبارزات مسلحانه می دیدند.آنان به مرور در استنباط از مبانی دینی نیز، خود را مستقل یافتند وبه گونه ای خودبنیاد عمل می کردند.این رویکرد زمینه ساز التقاط با مکتب چپ وتاکتیک های مبارزاتی آن را فراهم آورد ونهایتا به تغییرایدئولوژی درآغازین سالیان دهه 50 انجامید.درسال 1351، بنیانگذاران سازمان دستگیر واعدام شدند وگروهی از اعضای درجه 2و3 سازمان-که به ظاهر هنوز به رویکرد اسلامی وفادار مانده بودند-داعیه دار تداوم مسیر سازمان ورهبری آن شدند که مسعود رجوی درزمره آنان به شمار می رود.رفتار سران سازمان پس از آزادی اززندان ودرآستانه پیروزی انقلاب اسلامی،به گونه ای بود که نشان می داد آنان به کمتر از دراختیار گرفتن سیستم سیاسی جامعه وحکومت برآن، قانع نیستند وهمین امر موجب اصطکاک آنان با نظام تازه تاسیس اسلامی ورهبری آن شد.رهبران وبسیاری از اعضای سازمان پس از وزن کشی سیاسی در سال های 58تا 60،از ایران خارج وتعدادی از اعضا وهواداران آنها نیز دستگیرومحاکمه شدند.
تصاویری که پیش روی دارید،سیر شکل گیری سازمان تا مقطع خروج از ایران را نشان می دهد.1340.محمدحنیف نژاد(بنیانگذارسازمان مجاهدین خلق)درکنار مهندس مهدی بازرگان وآیت الله طالقانی درحاشیه یکی از اردوهای انجمن اسلامی مهندسین1340. محمدحنیف نژاد(بنیانگذارسازمان مجاهدین خلق)درگفت وگو با استاد سیدهادی خسروشاهی درحاشیه یکی از مراسم مذهبی درمسجد جامع نارمک تهران1340. محمدحنیف نژاد(بنیانگذارسازمان مجاهدین خلق)دردوران سپری کردن خدمت سربازی.به اذعان او اندیشه تاسیس سازمان،دراین دوره در ذهن وی قوت گرفت1340. محمدحنیف نژاد(بنیانگذارسازمان مجاهدین خلق)دردوران سپری کردن خدمت سربازی.به اذعان او اندیشه تاسیس سازمان،دراین دوره در ذهن وی قوت گرفت1340. محمدحنیف نژاد(بنیانگذارسازمان مجاهدین خلق)دردوران سپری کردن خدمت سربازی.به اذعان او اندیشه تاسیس سازمان،دراین دوره در ذهن وی قوت گرفت1340.علی اصغر بدیع زادگان در کنار آیت الله طالقانی،دکتریدالله سحابی وتنی چند از اعضای انجمن اسلامی مهندسین در یکی از روستاهای بوئین زهرا پس از زلزله1340. علی اصغر بدیع زادگان (ازبنیانگذاران سازمان مجاهدین خلق)دردوران سپری کردن خدمت سربازی1340. علی اصغر بدیع زادگان (ازبنیانگذاران سازمان مجاهدین خلق)دردوران سپری کردن خدمت سربازینمایی از مدفن محمدحنیف نژاد(بنیانگذارسازمان مجاهدین خلق)نمایی از مدفن علی اصغر بدیع زادگان (ازبنیانگذاران سازمان مجاهدین خلق)بهمن 1350.دادگاه اعضای دستگیر شده مجاهدین خلق،درتصویر ردیف جلو:ناصر صادق وعلی میهن دوست دیده می شوندمسعودرجوی دردوران دانشجوییکارت وعکس مسعود رجوی پس از دستگیری در سال 1350تقی شهرام از اعضای مرکزی سازمان درسال 1354.او پس از گرایش سازمان به مارکسیسم،متولی بخشی از تصفیه های درون گروهی شدنمایی از بقایای جسد مجید شریف واقعی پس از قتل فجیع ویسید مجتبی طالقانی فرزند آیت الله طالقانی(نفر اول از راست).او طی نامه ای به پدرش اعلام کرد که تغییرایدئولوژی را پذیرفته است!بهمن 1357.مسعود رجوی وموسی خیابانی پس از آزادی از زندان در منزل خلیل الله رضایی پدر رضایی هابهمن 1357.مسعود رجوی پس از آزادی از زندان در منزل خلیل الله رضایی پدر رضایی ها بهمن 1357.دیدار آیت الله طالقانی با مجاهدین آزاد شده در منزل خلیل الله رضایی.هزینه کردن از وجهه دینی وانقلابی آیت الله،هماره در زمره رویکردهای تبلیغی سازمان بوده است بهمن 1357.مسعود رجوی پس از آزادی از زندان در منزل خلیل الله رضایی پدر رضایی هابهمن 1357. مجاهدین از راهپیمایی های انقلاب،به مثابه فرصتی برای تبلیغ نمادهای خویش استفاده می کردند.این رویکرد،به شدت مورد انتقاد چهره هایی چون شهید آیت الله مطهری قرار داشتبهمن 1357. مسعود رجوی پس از آزادی از زندان،سلسله سخنرانی های تبیین مواضع ایدئولوژیک را در دانشگاه تهران آغاز کرد12 بهمن 1357.بهشت زهرای تهران،حمدالله حنیف نژادپدر محمد حنیف نژاد،محمودبدیع زادگان پدر علی اصغر بدیع زادگان واحمد صادق پدر ناصرصادق،درجایگاه سخنرانی کنار امام خمینی نشسته اندبهمن 1357. مسعود رجوی دردیدار با یاسرعرفات پس از سفر وی به تهران درپی پیروزی انقلابشهریور1358.بهشت زهرای تهران، مسعود رجوی درکنار حجت الاسلام حاج سید احمدخمینی در مراسم هفتمین روز ارتحال آیت الله طالقانی15 دی ماه 1358.کنفرانس مطبوعاتی مجاهدین برای اعلام کاندیداتوری مسعود رجوی برای انتخابات ریاست جمهوری1360.نمایی از دادگاه محمدرضاسعادتی که به ریاست سیدحسین موسوی تبریزی ودادستانی شهید سیداسدالله لاجوردی تشکیل شد1358.محمد مدیر شانه چی درحال ابلاغ پیام حجت الاسلام حاج سید احمدخمینی به جمعی ازمجاهدین که دردادگستری برای آزادی محمدرضا سعادتی متحصن شده اند.درتصویر موسی خیابانی ومهدی ابریشمچی دیده می شوندمرداد1359. تقی شهرام به اتهام صدور دستور تصفیه های سازمانی،اعدام شد1360.محمدرضا سعادتی پس ازوقایع سال 60 وافشای اسناد وروابط مخفی،به اعدام محکوم شدبابالا گرفتن مواجهه مجاهدین با نظام جمهوری اسلامی،مسعودرجوی به اختفا روی آورد ونهایتا با ابوالحسن بنی صدر از ایران متواری شدموسی خیابانی در19 بهمن 1360،درحالی که در خانه ای سازمانی درمنطقه زعفرانیه تهران مخفی شده بود، دردرگیری با مامورین کشته شداشرف ربیعی همسرمسعود رجوی در19 بهمن 1360،درحالی که در خانه ای سازمانی درمنطقه زعفرانیه تهران مخفی شده بود، دردرگیری با مامورین کشته شد