روسپیگری؛ گذشته، حال و آینده...! زیر پوست "تن فروشی" در تهران

فرارو- معاون اجتماعی سازمان امور بهزیستی کشور می‌گوید: «میانگین سنی زنان ویژه حاضر در مراکز بهزیستی کمتر از 30 سال است. درحال‌حاضر، 24 مرکز در کشور به زنان آسیب‌دیده ارائه خدمت می‌کنند و به‌دنبال آن هستیم تا خدمات کامل جسمی، روانی، اجتماعی و اقتصادی به آنان ارائه دهیم.» زنان ویژه که نام جدید یک آسیب اجتماعی است. تغییر نامی که به احتمال قوی به امید کاهش وحشت مسئولین از به زبان آوردن مشکلات این گروه در معرض آسیب جامعه انجام شده است. 

این در حالیست که هرچقدر کارشناسان و جامعه‌شناسان سعی می‌کنند با عوض کردن نام آنها، بتوانند درباره این آسیب حرف بزنند اما برای مشتریان آنها، هیچ فرقی نمی‌کند که نام این قشر در معرض آسیب چه باشد. مردان خیابانی همان کاری می‌کنند که قبلا می‌کردند.
اختلافی بر سر نام
حتی کارشناسان هم درباره آنها با ایما و اشاره حرف می‌زنند؛ در عین حال که چند ده سال است این آسیب اجتماعی گریبان شهر را گرفته است اما هنوز تکلیف نام آنها روشن نیست. مینو محرز می‌گوید: «ما باید بتوانیم در وهله اول، بدون ترس و تعارف درباره این زنان حرف بزنیم؛ همین‌طور که درباره اعتیاد و آسیب‌های اجتماعی- سلامتی دیگر حرف زده می‌شود. به‌این‌ترتیب، می‌توانیم راهی درست برای ساماندهی آنها پیدا کنیم. تا زمانی که هر وقت، حرف از آنها زده می‌شود، عده زیادی لب بگزند و ترجیح بدهند موضوع را سرپوشیده نگه‌دارند، هیچ‌وقت مشکل حل نمی‌شود.»
 
تا مدت‌های مدید مسئولان حتی بر صدا زدن این افراد امتناع می‌کردند برخی آنها را «زنان خیابانی » صدا می‌زنند و برخی دیگر نیز نام آنها را «روسپی» و «زنان تن فروش» می‌دانند و حالا بعضی دیگر پیشنهاد کرده‌اند آنها را با «زنان ویژه» صدا می‌زنند؛ با همه این احوال قرار است از این پس آن‌ها را با نام «زنان ویژه» خطاب قرار دهند اما تعیین تکلیف نام این قشر آسیب دیده جامعه تازه اول راه است و باید به دنبال متولی رسیدگی به امور این گروه در معرض آسیب جامعه باشیم.
واژه زنان خیابانی از آن جهت نادرست بود که تنها به گروهی از این زنان ویژه اشاره داشت. بنابراین پژوهش‌ها زنانی که در خیابان تن فروشی می‌کنند تنها بخشی از تن فروشان هستند و امروزه جامعه ما با پدیده زنان تن فروشی به صورت تلفنی یا در پاتوق‌های مشخصی دست و پنجه نرم می‌کند.
 
از سویی دیگر روسپی یا روسبی نیز واژه‌ای است با ریشه پهلوی دارد و در اصل مخفف روسپید است و به عنوان طعنه و تمسخر زبانی به کار گرفته می‌شود. در رابطه روسپی‌گری نوعی اجبار و تحمیل دیده می‌شود و روسپی در قبال دریافت پول یا خدماتی، تن فروشی می‌کند.
روسپی‌گری پدیده‌ای تاریخی
بر اساس گمانه‌زنی‌های تاریخی می‌توان از وجود روسپی‌گری و زنان ویژه در دوران قبل از اسلام سخن گفت. وجود برخی قوانین سخت‌گیرانه نسبت به زنان تن فروش موید وجود این پدیده در دوران قبل از اسلام است.
 
در دوره بعد از اسلام نیز تعابیر مرتبط با تن فروشی زنان در متونی مانند اسرارالتوحید، جامع التواریخ، راحه الصدور به چشم می‌خورد.
 
در دوره صفویه جرج ژان شاردن از اخذ مالیات از روسپیان در آن دوران سخن می‌گوید. وی همچنین از ثبت اسم آنان در دفتری رسمی یاد می‌کند. به گفته وی این تشکیلات مدیر کلی در راس خود داشت که روسا و فرماندهان بر آن نظارت می‌کردند.
 
به گفته سعید مدنی، شاردن در سفرنامه خود نوشته است که در اصفهان محله‌ای به نام کوی‌برهنگان یا بی‌حجابان وجود داشته است که سرتاسر آن روسپیان ساکن بوده‌اند.
 در دوران زندیه و پادشاهی کریم‌خان زند در شیراز محله‌ای به دور از شهر به نام «خیل خانه» ایجاد شد و 5-6 هزار زن در آن جای داده شده‌اند.

در دوره قاجاریه نسبت حضور روسپیان در جامعه محدودیت ایجاد شد به نقل از تاریخ راوندی، در دوره مظفرالدین شاه اوضاع بر آنها تنگ شد هرچند ماموران آن موقع، یا دریافت رشوه، مسائل را نادیده می‌گرفتند. با این حال  در اواخر دوره قاجار و پس از مرگ ناصرالدین شاه، منابع از فردی به نام «زال محمدخان» نام برده‌اند که زنان حرم‌سرای ناصرالدین شاه را برای روسپیگری به محله «چاله آبی» می‌برده است.
تاریخ زنان ویژه در تهران معاصر
در سال 1298 شمسی  گفته می‌شود زال محمدخان، به دستور سیدضیاء نخست وزیر وقت ایران، مامور می‌شود روسپیان محله «قجرها» را به مکانی به نام «قلعه شهر نو» کوچ دهد که این محل از آن پس به مهمترین روسپی خانه ایران تبدیل شد. در آن زمان کابینه سیدضیاء سه قران نرخ رسمی برای هر نوبت تتمع با فاحشه‌ها و 12 قران برای متعه شب تا صبح مقرر نمود.
قلعه شهر نو در دوره محمدعلی شاه شکل گرفت و محمود عرب شغل رونق بخشیدن به تجارت جنسی در آن منطقه را عهده‌دار شد. رضاشاه اما به دلیل جلوگیری از بیماری‌های مسری دستور تخریب زاغه‌ها و الونک‌های حاج عبدالمحمود را صادر کرد و شخصی به نام قوام را مامور بازسازی آنجا کرد.
بازسازی قلعه جمشید فحشا را کسترد و فعالیت های عمرانی دیگری در این محله سبب شد آن را شهر نو بنامند اما پس از کودتای 28 مرداد، سرهنگ زاهدی دستور داد اطراف شهر نو، حصار بکشند. در دوره پهلوی علاوه بر شهر نو و با وجود این مرکز مشخص برای زنان ویژه، زنان تن فروش، در کاباره‌ها و هتل‌ها و خیابان‌ها نیز تن فروشی می‌کردند.
پس از انقلاب شهر نو با 400 خانه به آتش کشیده شد. بعد از انقلاب اسلامی، مجددا در سال 1367 در عملیات ناگهانی نیروی انتظامی 40 هکتار از خیابان و کوچه‌های اطراف محله جمشید تخریب شد و در آن عملیات 4هزار زن دستگیر شدند که مدتی بعد مشخص شد تنها 800 نفر از آنها تن فروش بوده‌اند.
بار دیگر در سال‌های بعد از انقلاب محله غربت یا جزیره شکل گرفت. در این محله کولی‌ها و مهاجران حضور داشتند و محله جرم خیزی بود. به گفته منابع جمعیت این منطقه در روز 2 هزار و در شب 200 هزار نفر افزوده می‌شد.
تعداد زنان ویژه در تهران چقدر است؟
هنوز گراش مشخصی درباره تعداد زنان ویژه در تهران یا شهرهای دیگر منتشر نشده است. یکی از دلایل آن سختی شمارش و رصد این قشر است. از سویی دیگر شاید بسیاری از این آمارها محرمانه باشد. اما اگر بخواهیم مهمترین اظهار نظرهای مسولان امر را دسته بندی کنیم؛ بدین شکل قابل ارائه خواهد شد.
چرا درباره مردان خیابانی حرف نمی‌زنیم
در طول این سال‌ها بارها نام زنان خیابانی یا همان زنان ویژه تغییر کرده است اما آنچه همچنان مغفول مانده است، هویت «مردان خیابانی » است. مردانی که به زبان ساده مشتریان «زنان ویژه » هستند. اما نه کسی آنها را مسئله می‌داند و نه متولی برای رسیدگی به ناهنجاری‌های رفتاری آنها مشخص می‌شود.
 به نظر می‌رسد این ایده اولین بار توسط یکی از نمایندگان مجلس ششم، فاطمه خاتمی مطرح شد؛ وی در مصاحبه خود با مجله پیام زن در سال 1381 می‌گوید: « متأسفانه در برخی آداب و رسوم مملکت ما همیشه برخورد با زنان بسیار خشن تر و بدتر از برخورد با وضعیت مشابه در مردان بوده است. یعنی یک سری امور قبیح نه فقط برای آقایان زشت محسوب نمی شود، بلکه گاهی در بعضی موارد مورد تشویق هم قرار می گیر.»
 
 وی در همین رابطه اضافه می‌کند: « وجود مردان خیابانی عامل حضور زنان خیابانی است، یا نادیده گرفته می شود و یا کمتر به میان آورده می شود. هر چند که یک زن سرگردان باشد، بی سرپناه باشد یا نیاز مالی یا جنسی داشته باشد، وقتی یک مرد سراغش نرود، بالاخره راه دیگری پیدا می کند.»
 
ده سال بعد، یعنی در سال 1391 بار دیگر ماجرای مردان خیابانی بر سر زبان‌ها افتاد؛ اما این‌بار نه از زبان زنی سیاستمدار در مجلس شورای اسلامی، بلکه در پژوهشی جامعه شناسی و از زبان یک استاد دانشگاه بیان شد.
در همین رابطه مجید ابهری، جامعه شناس و عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی به تهران امروز می‌گوید: «به ازای هر یک زن خیابانی 7 مرد خیابانی وجود دارد!» وی در همین رابطه اضافه می‌کند: «جای تاسف دارد که 76درصد مردان خیابانی متاهل هستند! مردان متاهلی که به ارزش‌های اخلاقی خانواده و جامعه پایبند نیستند. این در حالی است که جوانان مجرد جامعه ایرانی، بار بدنامی این پدیده را به دوش می‌کشند!»
 
در همین رابطه، سعید مدنی، جامعه شناسی صاحب‌نظر در حوزه آسیب‌های اجتماعی معتقد است: «مردان متاهلی که در هر کوچه و خیابان به دنبال سوار کردن زنان بر ماشین خود هستند، یا همیشه چنین کاری را به عنوان تفریح انجام می‌داده‌اند یا در جوانی به دلایلی مانند فقر مالی مثلا نتوانسته‌اند ماشین بخرند و چون تفکری بیمارگونه دارند، گمان می‌کنند حالا که صاحب خودرو هستند می‌توانند جوانی کنند! چنین افرادی از نگاه بیمارگونه خود تمایزی بین زنان متشخص و زنان خیابانی نمی‌بینند.»
+48
رأی دهید
-10

  • قدیمی ترین ها
  • جدیدترین ها
  • بهترین ها
  • بدترین ها
  • دیدگاه خوانندگان
    ۵۸
    دوستدار - استهکلم، سوئد
    امیدوارام کارو کاسبی روسپی گری به خانوادههای خمینی دجال و علی خامنه ای هم سرایت پیدا کند . چون باعث و بانی فاسد شدن خیلی از مردم , اخوندها به رهبری خمینی و خامنه ای ملعون بودن وهستن !
    65
    65
    دوشنبه ۱۹ آذر ۱۳۹۷ - ۱۴:۲۵
    پاسخ شما چیست؟
    0%
    ارسال پاسخ
    ۷۱
    senator x - تهران، ایران
    مانند همیشه علل را گم میکنند و بدنبال معلول میگردند.مسئولین مملکت باید علل این عملکرد زنان را پیدا کنند نه اینکه بدنبال پیداکردن اسمش باشند.باز صورت مسئله خط خطی شد.از تولد آدم تا بامروز موردی که باعث بفحشا کشیدن زن میشود,حداقل 95% آن فقر است,چرا فحشا در طبقه مرفع تقریبا 0% است؟ از همان زمان یاد شده تا بامروز,جنگ در دنیا سه پیامد دارد,فقر,بیکاری,فحشا.(قابل توجه سرداران سپاه که روز و شب بدنبال تحریک و جنگ هستند)شوهر که بیکار شد,اثاثیه منزل که فروخته شد,مرد بدزدی رو میاورد و بزندان میافتاد و وزن برای سیرکردن شکم خود و بچه هایش (ویژه) میشود.علل (ویژه) شدن زن بهمین سادگیست و در عوض مسئولین مملکت بجای ایجاد راه چاره,بدنبال (اسم ) میگردند.
    42
    48
    دوشنبه ۱۹ آذر ۱۳۹۷ - ۱۶:۰۹
    پاسخ شما چیست؟
    0%
    ارسال پاسخ
    ۵۵
    Say good bye to religion - ونکوور، کانادا
    خمینی بلند شو حاصل انقلابتو ببین ، نوه دختریت تو امریکا جولون میده تره هم برات خورد نمیکنه دختره خودت دو دستی فرستادش نه هر جا ولی امریکا که تفی در صورت باشه .. نوه پسریت اخوند شده ولی لباس Nike با عینک عکس می‌گیره که فریاد بزنه من از نسل اخوندا نیستم ، احمد پسرت به دست یاران صمیمیت که روزی دست بوست بودن با سم کشته شد . بلند شو انقلاب و اسلام‌ناب محمدی رو که ازش حرف می‌زدی ببین . در زمان شاهنشاهی تنها یک کوچه در هر شهر بود که زنان به امرار معاش میپرداختن که مردان دنبال ناموس مردم نیافتن ولی حالا بعد از ۴۰ سال انقلاب تو ، کوچه ای نیست که ناموس مردم . در امان و زنان بد کاره دنبال امرار معاش نباشن ... بلند شو
    20
    17
    دوشنبه ۱۹ آذر ۱۳۹۷ - ۲۱:۰۰
    پاسخ شما چیست؟
    0%
    ارسال پاسخ
    ۱۰۸
    Kefli Iskender - مریخ، وانواتو
    [::دوستدار - استهکلم، سوئد::]. من در گذشته بصراحت نوشته ام خمینی و روحانیان (صبقه رهبان در ادیان ابراهیمی) وظیفه قوادی در روسپی خانه ای را که مسجد۷ کلیسا، کنیسه نامیده می شود و متعلق به خدا است عهده دار است. است که کلیسا، مساجد و معابد گسترده ترین روسپی خانه های جهان هستند. روسپی خانه هایی که در هر شهر و روستایی بنا شده اند. این روسپی خانه ها علاوه بر اینکه جواز کسب و کار دارند ، تحت حمایت علنی و مادی دولتها ی مطبوع خود نیز قرار دارند. موبدان- روحانیان - کشیش - خاخام ها نقش دلال(قواد) را در این روسپی خانه ها بر عهده دارند. و خدا گرداننده این دیاثت خانه ها است. ادامه دارد.
    0
    1
    ‌چهارشنبه ۲۱ آذر ۱۳۹۷ - ۱۶:۱۱
    پاسخ شما چیست؟
    0%
    ارسال پاسخ
    ۱۰۸
    Kefli Iskender - مریخ، وانواتو
    روسپی(مرد یا زن) بنا به تعریف به انسانی گفته می شود که از سر احتیاج و نداری(عدم امنیت اقتصادی - عدم تأمین مادی و مالی) جسم خود را برای مدتی معین و در ازای مبلغی معین در اختیار انسان دیگری قرار می دهد. دلالی که از اینراه به آب و نانی می رسد قواد(جا - کش) خوانده می شود.
    0
    1
    ‌چهارشنبه ۲۱ آذر ۱۳۹۷ - ۱۶:۱۱
    پاسخ شما چیست؟
    0%
    ارسال پاسخ
    ۱۰۸
    Kefli Iskender - مریخ، وانواتو
    مهم است با آمیگدال و هیپوکامپوس آشنا شویم، و بدانیم آنچه که ما «ترس» می نامیم یکی از مکانیسم های بسیار مؤثر و و مفید «حیاتی» بدن نسبت به خطرات موجود در محیط پیرامون است. از اینرو«ترسو» بودن مایه شرمساری و خجالت نیست، بلکه برعکس قسمتی از سیستم هشدار دهنده بدن است، و نشانه «سلامتی» و درست کار کردن سیستم عصبی و احتیاج انسان و همچنین سایر موجودات نسبت به از دست ندادن جوانب «احتیاط» است. مهم است تفاوت ترس با جٌبن را بدانیم. متاسفانه برای سالیان درازی در زبان فارسی(دری) جٌبن بنادرست معادل «ترس» بکار رفته است. ادامه دارد .
    0
    1
    ‌چهارشنبه ۲۱ آذر ۱۳۹۷ - ۱۶:۱۱
    پاسخ شما چیست؟
    0%
    ارسال پاسخ
    ۱۰۸
    Kefli Iskender - مریخ، وانواتو
    روحانیان از هزاران سال پیش بدرستی تشخیص دادند که بدون تسلط روح مردم تصرف اموالشان ناممکن است. از اینرو برای اینکه بتوانند تمام عمر سوار مردم شوند بایستی نسخه ای تهیه می کردند که زگهواره تا گور کاربرد داشته باشد، بعبارتی مردمان بزدل و جبونی که با میل و اختیار(بخوانید عدم امنیت ابدی) به طبقه رهبان سواری بدهند. از اینرو شاید بتوان ادعا کرد که روحانیان اولین کسانی بودند که مکانیسم آمیگدال را کشف کردند. ادامه .
    0
    1
    ‌چهارشنبه ۲۱ آذر ۱۳۹۷ - ۱۶:۱۱
    پاسخ شما چیست؟
    0%
    ارسال پاسخ
    ۱۰۸
    Kefli Iskender - مریخ، وانواتو
    ادیان دکانهایی بنا کرده اند که معبد یعنی عبادتگاه نامیده می شوند. توجه کنیدعبد بمعنی بنده است و عبادت یعنی مراسم بجای آوردن مراتب بنده گی). در این مکانها انسانها روح( عقل و روان) خود را در ازای تأمین امنیت اخروی به رئیس معبد واکذار می کنند. بعبارتی اگر روسپی بازای مبلغ معینی برای مدت معینی جسم خود را در اختیار یک شخص قرار میدهد، در این عبادتگاهها انسانها قلب و روح و شعور و تمامی ازادی تفکر و تصمیم خود را برای مادام العمر در ازای امنیتی که آنهمهیج تضمینی برای آن نیست به رئیس عبادتگاه(خدا) واگذار می کنند. اگر این «خرید امنیت در ازای فروش روح» روسپی گری نیست، پس جیست؟!‌ خدا - الله -مسیح - روح القدس - گرداننده بزرکترین فاحشه خانه جهان است. کلیسا - مسجد - سیناگوگ( - کنیسه محل فروش روح(اندیشه و روان) در ازای امنیت آن جهانی است، آنهم بواسطه ترس از آتش جهنم و عذاب الیم. کسی که روح (عقل و اراده تصمیم گیری) خود را در ازای امنیت به خدا واگمیگذارد بواقع روسپی روح خویشتن است است. و طبقه رهبان(کشیش - آخوند - خاخام) بواقع دلال(قواد) بین این روسپیان و خدا(گرداننده دیاثت خانه) را برعهده دارند.
    0
    1
    ‌چهارشنبه ۲۱ آذر ۱۳۹۷ - ۱۶:۱۲
    پاسخ شما چیست؟
    0%
    ارسال پاسخ
    نظر شما چیست؟
    جهت درج دیدگاه خود می بایست در سایت عضو شده و لوگین نمایید.