دستور پخت سمبوسه در قرن شانزدهم
+23
رأی دهید
-3
سمبوسه را غذای جنوبی می‌دانیم، ولی در این نسخه خطی دستور آن را در یکی از کتب قدیمی هند آورده‌ایم. این کتاب، به دستور یکی از پادشاهان هند در قرن شانزده میلادی به فارسی نوشته شده است.فرادیدl کتاب نعمت‌نامه ناصرشاهی، برای سلطان غیاث‌الدین خلجی (سلطنت ۱٥۰۰-۱٤٦۹) که پادشاه مالوا بوده نوشته شده و پسرش ناصرالدین شاه (سلطنت ۱٥۱۰ – ۱٥۰۰) آن را کامل کرده است.
به احتمال بسیار زیاد، بخش اول اثر، دست کم در نیمه دوم حکومت غیاث‌الدین شاه نوشته شده، و بخش دوم احتمالاً بعد از به قدرت رسیدن پسرش در سال ۱٥۰۰، تألیف شده است. پنجاه تصویری که در کتاب آمده تلفیقی از مکتب نقاشی شیراز «ترکمن» (رایج در نیمه دوم قرن پانزدهم) و سبک پیشروی هندی را به نمایش می‌گذارد، این گرایش به ویژه در استفاده از رنگ‌ها و شیوه پوشاک و معماری مشهود است.
در تصویر با خطی خوانا و زیبا دستور پختن سمبوسه آمده است:
«سنبوسه غیاث شاهی. قیمه خوب پخته با هم‌چندِ آن پیازِ قیمه کرده و زنجبیلِ خردکرده ربع آن، و نیم تولچه سیرِ آس کرده، همه یکجا بیامیزد؛ و زعفران سه تولچه در گلاب آس کرده، با قیمه بیامیزد، و از میان شوربا بادنجان بیرون آرند و با قیمه یکجا کرده، در سنبوسه پر کنند، در میان روغن برشته سازند، خواه که از نان تنک خشکه باشد یا از نان میده یا از خمیر خام، هرسه جنس سنبوسه بپزد، لذیذ باشد.»
نمونه‌ای دیگر از دستورهای غذایی نعمت‌نامه ناصرشاهی در زبان فارسی نمونه‌های دیگری هم از کتاب‌های آشپزی وجود دارد که از میان آن‌ها می‌توان به کنز الاشتها ابواسحاق اطعمه اشاره کرد.در این اثر نیز می‌توان دستور غذاها، شربت‌ها و شیرینی‌ها را خواند. این کتاب به شعر است و در سال ۹۷۰ قمری نوشته شده است. این کتاب را اولین بار میرزا حبیب اصفهانی از روی نسخه خطی موجود در کتابخانه برتانیا در استانبول چاپ کرد. نمونه‌ای از یک صفحه آن را که در کتابخانه ملک موجود است می‌آوریم.
