نامها حامل چه مفاهیمی هستند؟ ظاهرا برای شهرها و روستاهای هند، حامل مفاهیم بسیار!
بیش از یکصد شهر و روستا در هند از جمله اماکن مشهور از زمان استقلال تغییر نام دادهاند. بمبئی به مومبای، کَلکَته به کولکاتا و مدرس به چنای.
نامهایی که بریتانیاییها در دوره استعمار آنها را در هم ریخته بودند، تصحیح و اسامی استعماری حذف شدهاند.
در گذشته دلایلی چون ملیگرایی زبانی، غرور هویتی، تاکید بر فرهنگ بومی و یا صرفا هوس باعث تغییر نامها میشد اما اکنون حزب حاکم بهارتیا جاناتا (بیجیپی) نارندرا مودی، نخستوزیر هند برای خشنود کردن پایگاه ملیگرای خود چنین رویکردی در پیش گرفته است.
ماجرا از ماه ژوئیه آغاز شد، با تغییر نام ایستگاه قطار مغولسرای که از زمان استعمار بریتانیا فعالیت میکرده. این تغییرنام در ایالت اوتارپرادش که تحت کنترل بیجیپی است روی داده و این حزب اکنون نام این ایستگاه را به دیندایال اوپادهیایا، نظریهپرداز این حزب تغییر داده است.
ماه پیش، شهر الله آباد به پرایاگ یا پرایاگراج تغییرنام داد. دلیلش ظاهرا احیای هویت کهن شهر به عنوان یک مرکز زیارتی هندوها بود.
این شهر در نقطه اتصال سه رود مقدس برای هندیها قرار دارد. همچنین رهبران بیجیپی از این که نام این شهر ۴۳۵ ساله توسط یک حاکم مسلمان انتخاب شده بود، دلخور بودند.
و اگر همه اینها کافی نبود، دولت محلی به رهبری یک رهبر مذهبی هندو نام منطقه فیضآباد را به آیودیا تغییر داده است. هندوها بر این باورند که ایودیا زادگاه راما، خدای آنها است.
در آیودیا بود که جمعیت اوباش تندرو هندو در سال ۱۹۹۲ به مسجد مسلمانان حمله کردند و باعث بروز یکی از بدترین خشونتهای مذهبی شدند که در نتیجه آن تقریبا ۲ هزار نفر در هند کشته شدند.
اکنون، رهبران حزب حاکم میخواهند نامهای هندوپسندی برای شهر آگرا در اوتارپرادش انتخاب کنند، شهری که تاج محل در آن واقع است. آنها همچنین میخواهند نام احمدآباد در ایالت گجرات را نیز تغییر دهند.
اوائل سال مقامهای ایالت راجستان از حزب بیجیپی، نام سه روستایی را که ظاهرا اسامی آنها شبیه اسامی اسلامی بود تغییر دادند.
اسامی جدید روی چیزی متمرکز میشوند که حزب حاکم آن را گذشته "غرورآفرین" هندوها میخواند و میراث اسلامی هند را کمرنگ میکند. کمتر از یک سال از انتخابات سراسری هند گذشته و تغییر نامها به گفته منتقدان آقای مودی، ضربهای به همزیستی ادیان در هند است که نمونهای کمنظیر است.
گاگانپریت سینگ که در دانشگاه دهلی تدریس میکند میگوید سیاست تغییر نام در هند اغلب "ریشه در ملی سازی میراث فرهنگی دارد."
دولت آقای مودی در سال ۲۰۱۴ نام جاده اورنگزیب، از امپراتوران گورکانی در دهلی را به ابوبکر زینالعابدین عبدالکلام تغییر داد که نقش مهمی در برنامه موشکی هند داشت.
آتش تاثیر، روزنامهنگار هندی میگوید "حزب بیجیپی نام یک مسلمان شرور را با نام یک مسلمان میهندوست عوض کرد."
معلوم نیست چرا اکثریت هندوهای هند احساس میکنند صدایشان به اندازه کافی شنیده نمیشود و یا چرا حزب بیجیپی فکر میکنند هندوهای هند اکثریت تحت ظلم و ستم هستند.
بیش از ۷ هزار روستا از ۶۷۷ هزار روستا در هند، نام رام و کریشنا (خدایان هندی) را دارند. در مقایسه، نام اکبرشاه، سومین پادشاه از سلسله گورکانیان تنها روی نام ۲۳۴ روستا دیده میشود.
تغییر نام شهرها و اماکن در سایر نقاط جهان هم دیده میشود و این تغییر نامها دلایلی مشابه هند دارند.
اما منتقدان میگویند حذف نامهای اسلامی، راهی برای ناتوانسازی مسلمانان هند و امتناع از دادن سهمی از تاریخ و گذشته هند به آنها است.
این منتقدان این کار را با آنچه در پاکستان، همسایه هند روی داده مقایسه میکنند. در پاکستان، نام بیشتر جادهها و اماکن به اسامی قهرمانان و شخصیتهای مسلمان تغییر یافته است.
عرفان حبیب، مورخ میگوید تاریخ همیشه "اولین قربانی سیاست است."
حزب حاکم میخواهد نام احمدآباد در ایالت گجرات را تغییر دهد کمتر از ۵ ماه به انتخابات سراسری هند مانده و اقدامات حزب حاکم هند در تغییرنامها را میتوان تلاش این حزب برای اغوای رایدهندگان خواند.
یک مقام وزارت کشور هند در ماه مارس در مجلس این کشور گفت ۲۷ طرح از ایالتهای مختلف برای تغییر نام روستاها، شهرکها و ایستگاههای قطار دریافت کرده است. بیشتر این درخواستها از ایالات تحت کنترل حزب حاکم دریافت شده است. ایالات راجستان و هاریانا بوده است.
البته سند و مدرکی در دست نیست که نشان دهد تغییر نامها باعث افزایش تعداد آرای حزب ارائهکننده درخواست میشود.
سانجی سریواستاوا، جامعهشناس میگوید: "زمانی که تغییر محسوسی در وضعیت رفاه عمومی وجود ندارد، تغییر نامها، احساس بروز تغییرات ایجاد میکند."
او میگوید: "مطمئن نیستم چه کسی به این موضوع اهمیت میدهد. به نظرم چندان مساله رای آوری نیست، به جز این که به تصویر حزب بی جی پی به عنوان حزبی قاطع در تمامی حوزهها استحکام میبخشد. این واقعا یک سیاست نمایشی است."