'آینده سرمایه‌گذاری ' عربستان٬ زیر سایه سنگین جمال خاشقجی
+18
رأی دهید
-1
سایه یکی از نگهبانان بر در کنسولگری عربستان در استانبول مفقود شدن جمال خاشقجی٬ روزنامه‌نگار منتقد و تقویت اتهام قتل او توسط ماموران عربستانی٬ تبعات متفاوتی برای ریاض داشته که در میانشان٬ یکی شاید غیرقابل‌پیش‌‌بینی‌تر از باقی بود: بحران در برگزاری یک کنفرانس رده بالای سرمایه‌گذاری و تعلیق مذاکراتی مهم برای یک سرمایه‌گذاری یک میلیارد دلاری.
کنفرانس بین‌المللی "آینده سرمایه‌گذاری" که قرار است در فاصله روزهای ۲۳ تا ۲۵ اکتبر (اول تا سوم آبان‌ماه) در ریاض برگزار شود٬ این روزها٬ هر ساعت با دست رد یکی دیگر از مهمانان صاحب‌نامش روبه‌رو است؛ از سرمایه‌داران بزرگ و اثرگذار تا رسانه‌های قدرتمند بین‌المللی که قرار بود با حضورشان در ریاض٬ ابعاد امیدوارکننده "اصلاحات" محمد بن سلمان٬ ولیعهد خبرساز عربستان را پوشش دهند.
بر اساس یافته‌های بی‌بی‌سی٬ مقام‌های ترکیه اسناد صوتی و تصویری در اختیار دارند که نشان می‌دهند جمال خاشقجی بعد از شکنجه٬ درون کنسولگری عربستان سعودی در ریاض به قتل رسیده است. این روزنامه‌نگار منتقد محمد بن سلمان٬ از روز دوم اکتبر (۱۰ مهرماه) مفقود است. چنانکه یک منبع از مقام‌های امنیتی ترکیه به بی‌بی‌سی گفته است٬ این کشور "اسناد ثبت‌شده‌ای" از قتل آقای خاشقجی در اختیار دارد.
'داووس بیابان '
کنفرانس بین‌المللی "سرمایه‌گذاری آینده" که در حال حاضر برگزاری‌اش با ابهاماتی همراه شده٬ به عنوان بخشی از ایده‌های محمد بن سلمان برای آینده متفاوت عربستان تبلیغ شد. ولیعهد جوان عربستان در ادامه برنامه‌های پنج ساله توسعه که از دهه ۷۰ میلادی در عربستان آغاز شد٬ به دنبال اجرای طرحی به نام "چشم‌انداز ۲۰۳۰" است که در آن٬ بر اساس ادعای مقام‌های ریاض٬ وابستگی این کشور از نفت از بین می‌رود. سرمایه‌گذاری خارجی٬ یکی از محورهای حیاتی این برنامه است.
تصویری از کنفرانس "سرمایه‌گذاری آینده" که در سال ۲۰۱۷ در ریاض برگزار شد اما خبرهای مربوط به مفقود شدن و بعد از آن "قتل" جمال خاشقجی موجب شد تا آرام آرام٬ شرکت‌کنندگان در این کنفرانس٬ دست و دلشان بلرزد.دارا خسروشاهی٬ مدیر کل اوبر از جمله میهمانان این کنفرانس بود که اعلام کرد با شنیدن خبرهای مربوط به آقای خاشقجی "بسیار آزرده" شده و تا زمانی که دقیقا روشن نشود بر سر این روزنامه‌نگار چه‌آمده٬ در این کنفرانس شرکت نخواهد کرد.
استیو کیس٬ از بنیانگذاران شرکت ای‌او‌ال (AOL) نیز اعلام کرد که سفرش را به ریاض لغو می‌کند.
سخنگوی شرکت ویاکام هم اعلام کرد که باب بکیش٬ مدیر عامل این شرکت در کنفرانس شرکت نخواهد کرد. او یکی از سخنران‌های این کنفرانس بود.
در کنار این چهره‌های شناخته شده٬ رسانه‌های مهمی نظیر روزنامه نیویورک تایمز نیز اعلام کردند که از شرکت در کنفرانس خودداری می‌کنند. نیویورک‌تایمز٬ حامی رسانه‌ای این کنفرانس نیز بود. روزنامه فایننشیال تایمز که دیگر حامی رسانه‌ای این کنفرانس است اعلام کرد که در کنفرانس حاضر نخواهد شد.
سی‌ان‌ان و سی‌ان‌بی‌سی٬ دو غول رسانه‌ای آمریکایی که هر دو از حامیان رسانه‌ای این کنفرانس بودند نیز در روز جمعه اعلام کردند از این کنفرانس کناره‌گیری خواهند کرد.
در حال حاضر در وب سایت این کنفرانس٬ از میان رسانه‌های معتبر تنها نام بلومبرگ و شبکه فاکس بیزنس به عنوان حامیان رسانه‌ای کنفرانس سرمایه‌گذاری در ریاض به چشم می‌خورد.
زنی مینتون بدوئس٬ سردبیر نشریه اکونومیست نیز گفت که از کنفرانس کنار می‌کشد. اندرو راس سورکین از مجری‌های معروف سی‌ان‌بی‌سی و ستون‌نویس اقتصادی نیویورک تایمز هم اعلام کرد که به ریاض نخواهند رفت.
ابهام یک میلیارد دلاری
سایه سنگین ماجرای جمال خاشقجی٬ علاوه بر کنفرانس سرمایه‌گذاری٬ یک سرمایه‌گذاری واقعی بزرگ را نیز تحت تاثیر قرار داده است؛ این‌بار سرمایه‌گذاری سعودی‌ها در دو شرکت غربی.
این سرمایه‌گذاری قرار بود که توسط "صندوق سرمایه‌گذاری عمومی" عربستان که یک نهاد حکومتی است٬ در شرکتهای "ویرجین گالکتیک" و "ویرجین اوربیت" انجام شود. شرکت "ویرجین گالکتیک" یک شرکت فضاپیمایی تجاری و شرکت "ویرجین اوربیت" یک شرکت ماهواره‌ای خصوصی است.
مذاکرات ریچارد برانسون برای سرمایه‌گذاری سعودی‌ها از سال ۲۰۱۶ آغاز شده بود اما ریچارد برانسون٬ سرمایه‌دار بریتانیایی و بنیانگذار مجموعه شرکتهای ویرجین روز جمعه اعلام کرد که مذکرات سرمایه‌گذاری یک میلیارد دلاری با عربستان را به حالت تعلیق درآورده است. آقای برانسون همچنین دو پروژه مربوط به صنعت توریسم را نیز متوقف کرد.در بیانیه‌ای که توسط این سرمایه‌دار معروف منتشر شده آمده است: "اگر آنچه در ترکیه گزارش شده برای جمال خاشقجی٬ روزنامه‌نگار رخ داده درست باشد٬ به وضوح امکان هرگونه مراوده بازرگانی همه ما را در غرب با عربستان تغییر خواهد داد."
آقای برانسون در بیانیه‌اش نوشت که از مقام‌های عربستانی خواسته تا در این زمینه اطلاعات کافی در اختیارش بگذارند و وضعیت جمال خاشقجی را روشن کنند.
قرار بود سرمایه‌گذاری عربستان در چارچوب برنامه‌های این کشور برای متنوع کردن سرمایه‌گذاری‌های ملی و کاهش وابستگی این کشور به صنعت نفت انجام شود.
جمال خاشقجی کیست؟
جمال خاشقجی یک روزنامه‌نگار معروف عربستانی است که زمانی از نزدیکان خاندان سلطنتی عربستان محسوب می‌شد و روابط خوبی با دربار این کشور داشت. اما در سالهای اخیر روابط او و خاندان حاکم عربستان رو به تیر‌گی گذاشت و سرانجام به تبعیدی خودخواسته رفت.
آقای خاشقجی در سال ۲۰۱۷ در آمریکا ساکن شد و کارش را به عنوان ستون‌نویس روزنامه واشنگتن پست پی گرفت.او یک بار در یکی از یادداشت‌هایش در واشنگتن‌پست نوشت که از ترس بازداشت عربستان را ترک کرده و قدرت گرفتن محمد بن سلمان در ریاض موجب شده تا مخالفان٬ سرکوب شوند.
این روزنامه‌نگار منتقد در روز ۲۸ سپتامبر (۶ مهر) برای نخستین بار برای ثبت طلاق به کنسولگری عربستان مراجعه کرد. او قصد داشت دوباره ازدواج کند. اما به او گفته شد که باید روزی دیگر برای کارهای اداری به کنسولگری بازگردد.
آقای خاشقجی روز دوم اکتبر (۱۰ مهر) برای کارهای اداری برای دومین بار به کنسولگری عربستان در استانبول مراجعه کرد. او در ساعت یک و ۱۴ دقیقه بعد از ظهر وارد سفارت شد و از آن پس مفقود شد.