در حالی که پژوهشهای متعددی از فواید رژیم غذایی مدیترانهای برای سلامت جسمی و روانی خبر دادهاند، بررسیهای جدید از احتمال کمک این رژیم غذایی به پیشگیری از افسردگی میگویند.
با وجود این یک متخصص پزشکی متابولیک میگوید برای اطمینان یافتن از چنین رابطهای باید تحقیقات دقیقتر و هدفمندتری انجام شود.
گزارش جدید درباره فواید رژیم غذایی مدیترانهای که مملو از سبزیجات، حبوبات، ماهی و روغن زیتون است و کمتر گوشت و فرآوردههای لبنی را شامل میشود در مجله مولیکولار سایکیاتری منتشر شده و بر اساس بررسی ۴۱ تحقیق ظرف ۸ سال گذشته تدوین شده است.
این گزارش نتیجه گرفته که رژیم غذایی مدیترانهای میتواند برای بهداشت روانی و خوش خلقی هم سودمند باشد.
دکتر کمیل لاسال که با کمک همکارانش بررسی این گزارش تحلیلی را در دانشگاه کالج لندن انجام داده میگوید شواهدی که تاکنون به دست آمده بیانگر این ایده است که میان غذایی که ما میخوریم و پایین آوردن شانس ابتلای ما به افسردگی رابطهای وجود دارد اما هنوز هیچ نتیجه کلینیکی که آن را مستقیما (در قالب علت و معلولی) به اثبات برساند به دست نیامده است.
غذاهای روانی
توضیح دادن رابطه میان خلق و خو و رژیم غذایی کار سادهای نیست چرا که متغیرهای بسیاری در این میان وجود دارند که نتیجهگیری را دشوار میکنند.
- افسرده بودن خود موجب کم اشتهایی میشود و کسی که احساس افسردگی میکند ممکن است اشتیاقی برای رسیدن به خودش نداشته باشد.
- در برابر، کسانی که احساس خوشحالی میکنند ممکن است بیشتر تمایل داشته باشند که به سلامتی اهمیت بدهند و مثلا کمتر الکل بنوشند که خود زمینه ساز افسردگی است.
- در این میان رژیم غذایی پرشکر و پر از غذاهای فرآوری شده ممکن است زمینهساز بروز افسردگی شود که نتیجه آن توصیه به کم کردن این نوع مواد غذایی از رژیم غذایی روزانه است.
به همین دلیل است که پژوهشگران میگویند باید بررسیهای دقیقتر و کنترل شدهتری صورت گیرد تا بتوان بر اساس نتایج آن درباره فواید رژیم غذایی مدیترانهای و ارتباط آن با بهداشت روانی سخن گفت.
در همین زمینه، پروفسور نوید ستار، استاد پزشکی متابولیک از دانشگاه گلاسکو میگوید ضمن این که همه باید به داشتن رژیم غذایی سالمتر توجه کنند باید پیش از آن که به شواهد متقن درباره رابطه میان سلامت روانی و رژیم غذایی مملو از گیاهان دست بیابیم باید توصیه در این رابطه را باید "با احتیاط فراوان" پیش گرفت.
"تنها راه اثبات وجود این رابطه انجام دادن بررسیهای بزرگ و گسترده به روی شرکتکنندگانی است که در معرض افسردگی هستند و به صورت تصادفی انتخاب شدهاند. چنین تحقیق میدانی مستلزم امکانات وسیع و تلاشهای قابل توجه است اما به نظر میرسد که انجام آن باارزش است."
استفن باکلی از موسسه خیریه مایند (ذهن) که در زمینه بهداشت روانی فعال است، میگوید توصیه خوب این است که "غذای سالم بخوریم، تحرک داشته باشیم و از مصرف محصولاتی که خلق و خو را پایین می آورند بکاهیم؛ موادی چون شکر، الکل و کافئین."
"این موضوع به صورت گستردهای پذیرفته شده که آنچه ما میخوریم بر حس و حال ما تاثیر دارد، چرا که سطح قند خون ما بر انرژی و خلق ما موثر است."
"اگر شما مضطرب یا افسرده هستید، احتمالا برایتان دشوار است که روی سلامتتان تمرکز کنید و احتمال دارد که سراغ روشهای سازگاری غیرسودمند بروید."
"در چنین وضعیتی ممکن است شما از دارو خوردن و دیگر روشهای درمانی بیشتر سود ببرید."
تحقیقات فراوانی نشان داده که پیش گرفتن رژیم غذایی مدیترانهای میتواند احتمال ابتلا به برخی وضعیتهایی چون دیابت نوع دوم، فشار خون بالا، کلسترول بالا را کاهش دهد؛ شرایطی که زمینهساز ناراحتیهای قلبی است. تحقیقات همچنین نشان داده اند کسانی که رژیم غذایی مدیترانهای را دنبال میکنند کمتر در معرض چاقی قرار دارند و بیشتر عمر میکنند.
رژیم غذایی مدیترانهای به صورت کلاسیک شامل مقدار فراوانی سبزیجات، میوه، دانههای روغنی، حبوبات و غلات است مانند نانهای سبوسدار، ماکارونی و برنج قهوهای. این رژیم همچنین توصیه به مصرف متعادل ماهی و محصولات لبنی میکند.