در حالی که نخستوزیر اسرائیل میگوید که از رئیس جمهوری آمریکا در خصوص «آزادی عمل اسرائیل در سوریه چندین تضمین» دریافت کردهاست، علی شمخانی، دبیر شورای امنیت ملی ایران، هشدار داده است که اسرائیل در صورت تداوم عملیات خود در سوریه «با واکنشهای پشیمانکننده مواجه خواهد شد.»
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، در پی دیداری که با دونالد ترامپ در روز چهارشنبه ۴ مهر در نیویورک، در حاشیه هفتاد و سومین مجمع عمومی سازمان ملل متحد انجام داد، گفت که در مورد عملیات کشورش در سوریه از آمریکا ضمانت دریافت کرده است.
هر چند آقای نتانیاهو از جزئیات «تضمینها» خودداری کرد، اما گفت «آنچه را که میخواستم گرفتم؛ من با درخواستهای مشخص آمده بودم و به خواستهام رسیدم».
به گزارش تایمز اسرائیل، سخنان نتانیاهو در حالی بیان شده که اسرائیل و روسیه حول ساقط شدن هواپیمای نظامی روسیه در سوریه با «بحران دیپلماتیک» روبرو شدهاند.
سرنگونی این هواپیما در جریان بمبارانهایی که جنگندههای اسرائیلی روز ۲۶ شهریور علیه «هدفهای ایرانی» در استان لاذقیه سوریه انجام دادند، رخ داد.
هر چند فرمانده نیروی هوایی اسرائیل ۲۹ شهریور به مسکو رفت تا توضیحات کشورش را به آگاهی طرف روسی برساند، اما روسیه اول مهر گفت که اسرائیل را در سرنگونی هواپیمای روس و کشته شدن ۱۵ خدمه پروازی آن «کاملاً مقصر» میداند؛ ارتش اسرائیل نتایج تحقیقات روسیه را رد و بر مواضع پیشین خود پافشاری کرد.
روسیه همچنین اول مهر خبر داد که در دو هفته آینده، سامانههای پدافند هوایی اس۳۰۰ به سوریه میدهد؛ ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه، درخواست نتانیاهو را نیز برای خودداری از تجهیز سوریه به این سامانه رد کرد.
به نوشته تایمز اسرائیل، بنیامین نتانیاهو در نیویورک گفت که مسئله ساقط شدن هواپیمای روسی در سوریه را با دونالد ترامپ مطرح کردهاست.
به گفته نتانیاهو، «سازوکار هماهنگی میان ارتش اسرائیل با نظامیان روسیه در سوریه ادامه خواهد یافت» و کشورش «هر زمان که لازم بداند که باید با تثبیت نظامی ایران در سوریه و جلوگیری از انتقال جنگافزار پیشرفته برای حزبالله در لبنان اقدام کند، این کار را خواهد کرد».
در همین حال، علی شمخانی، دبیر شورای امنیت ملی ایران، پنجشنبه ۵ مهر در دیدار با نیکلای پاترشوف، همتای روس خود که برای شرکت در نشست «گفتوگوی امنیتی منطقهای» به تهران رفتهاست، به اسرائیل نسبت به عملیات بمباران بیشتر در سوریه هشدار داد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، آقای شمخانی گفت، ادامه حملات اسرائیل «علیه نیروهای مقابلهکننده با تروریسم در سوریه، با واکنشهای پشیمانکننده مواجه خواهد شد». اما توضیح بیشتری نداد.
به نظر میرسد سخنان دبیر شورای امنیت ملی ایران، نخستین واکنش غیر مستقیم تهران به فرمانی است که کابینه امنیتی- سیاسی اسرائیل روز ۳ مهر به ارتش این کشور برای «اقدام علیه حضور ایران در سوریه» داد.
به گفته دبیر شورای امنیت ملی ایران، اسرائیل «به دنبال تثبیت بحران» در سوریه است. اما ییسرائل کاتز، وزیر اطلاعات اسرائیل ۳ مهر گفته بود: «اگر ایران راکت و جنگافزار پیشرفته به سوریه منتقل نکند؛ سلاح از سوریه برای حزبالله به لبنان قاچاق نکند، شبهنظامیان شیعه را برای تهدید اسرائیل سامان ندهد، اسرائیل با سوریه کاری ندارد».
ایران از آغاز جنگ داخلی سوریه در هفت سال و نیم پیش، و روسیه از شهریور ۱۳۹۴، بر اساس توافقهای دو جانبه میان دمشق با تهران و مسکو، عملاً برای بقای حکومت بشار اسد دخالت «مستشاری» و نظامی میکنند و موفق بودهاند.
اما روسیه این هفته تلویحی تأیید کرد که همه حملات اسرائیل به «هدفهای ایرانی» در سوریه، بر اساس «توافق» روسیه و اسرائیل صورت گرفتهاست. بنیامین نتانیاهو سهشنبه ۳ مهر گفته بود «سه سال حملات ما به سوریه اکثراً موفقیتآمیز بودهاست».
ایران و سوریه عملاً در برابر بمبارانهای اسرائیلی سکوت کرده و تنها در مواردی محدود، پدافند هوایی سوریه شلیکهایی ناموفق به سوی جنگندههای اسرائیلی داشتهاست.