در شرایط عادی، مجاری موکوس موجود در سینوسها و بینی میتواند روزانه 0.94 لیتر موکوس تولید کند. این مخاط معمولاً به پشت بینی به سمت گلو روان شده و سپس بلعیده میشود. به طور خلاصه، متوجه تولید آن نخواهید شد. اما گاهی اوقات شما تبدیل به یک دستگاه تولید موکوس میشوید و مهم است که از علت آن باخبر شوید، چرا که علل مختلف، درمانهای مختلفی دارند.
در حالی که بسیاری جراحی را برای درمان آبریزش بینی مزمن (راینیتیس وازوموتور) توصیه میکنند، گامهایی نیز وجود دارد که میتوانید برای کاهش آبریزش بینی بردارید. در اینجا به 7 دلیل آبریزش بینی و راه درمان آنها را اشاره میکنیم:
1. سرماخوردگی
زمانی که ویروسی مانند ویروس معمول سرماخوردگی (راینوویروس) وارد بینیتان میشود، به مولکولهای درون سلولها متصل شده و باعث آزاد شدن مواد شیمیایی به نام سیتوکینها میشود که التهاب در بینی را به وجود میآورند.
بدن انسان از فرایند التهاب برای مبارزه با ویروس بهره میگیرد، اما یکی از اثرات التهاب شامل آبریزش بینی است. همراه با سرماخوردگی، مخاط معمولاً روان و شفاف میشود. علائم دیگر سرماخوردگی عبارتند از عطسه، سرفه، گلودرد، آبریزش چشم و دردهای خفیف بدن.
درمان آبریزش بینی: متأسفانه هیچ درمانی برای سرماخوردگی وجود ندارد، بنابراین استراحت، هیدراتاسیون و داروهای ضدسرماخوردگی همراه داروهای آنتی هیستامین، داروهایی که برای متوقف کردن یک ماده شیمیایی به نام هیستامین که میتواند باعث آبریزش بینی شود، میتوانند کمککننده باشند.
2. عفونت سینوسی
اگر تب دارید، از فرط خستگی نمیتوانید از خواب بیدار شوید، سرفه، احتقان، یا ترشحات غلیظ، زرد یا سبز بینی دارید، ممکن است در واقع به یک عفونت سینوسی دچار باشید که ناشی از تحریک، عفونت و ترشح توسط باکتری است.
درمان آبریزش بینی: از آنجا که عفونتهای سینوسی میتوانند باکتریایی باشند، ممکن است به یک آنتیبیوتیک نیاز داشته باشید. همچنین توصیه میشود که با آب نمک، که میتواند حفره بینی را پاک کند، بینی را شستوشو دهید.
برای تهیه یک مخلوط شستوشو، ½ قاشق چایخوری نمک غیریددار و ½ قاشق چایخوری جوششیرین را به یک فنجان آب مقطر یا آب استریل اضافه کنید. این غلظت با غلظت نمک در بدن سازگار است. همچنین بسیاری از سرمهای نمکی شستوشو از قبل ساخته شدهاند که میتوانید از داروخانهها تهیه کنید.
3. آلرژی
با قرار گرفتن در معرض محرکها، میتوانید دچار آبریزش بینی شوید. به طور معمول، قرار گرفتن در معرض آلرژی حاد باعث خارش بینی، تورم داخل بینی، عطسههای زیاد و تولید مخاطی روان و روشن میشود. آلرژی باعث میشود هیستامین شیمیایی آزاد شود، که به طور مستقیم موجب بروز این علائم خواهد شد.
درمان آبریزش بینی: داروهای آنتیهیستامین مانند Zyrtec یا Claritin مفید هستند، زیرا آنها در وهله اول برای متوقف کردن پاسخ هیستامین تلاش میکنند. اسپریهای استروئیدی بینی (مانند فلوناز یا نازاکورت) همچنین میتوانند باعث کاهش التهاب در حفره بینی و در نتیجه کاهش تولید مایع بینی شوند.
اگر آلرژی شما ناشی از گرده است، سعی کنید از قرار گرفتن در معرض آنها اجتناب کنید. اما محرکهای داخلی را نادیده نگیرید: فرشها میتوانند با گرد و غبار و کپکها پر شوند و استفاده از پوششهای ضد گرد و غبار در رختخواب میتواند نشانهها را از بین ببرد. همچنین دور نگه داشتن حیوان خانگی از اتاقخواب نیز میتواند قرار گرفتن در معرض آلرژن ها را محدود کند.
اگر پس از یک هفته همچنان دچار آبریزش بینی هستید و مخاط بینی غلیظ و سبز یا زرد رنگ شد، بهتر است با پزشک ملاقات کنید.
4. غذاهای پرادویه
بعضی اوقات، بینی شما به علت تحریکات عصبی روان میشود. انواع خاصی از اعصاب در حفرههای سینوس و بینی میتوانند باعث ترشح بیشتر مخاط شوند و برخی از این عصبها را میتوان با غذاهای تند، فعال کرد؛ به ویژه کپسایسین، ماده شیمیایی که در فلفل تند وجود دارد، میتواند موجب آبریزش زیاد بینی شود. این راه احتمالاً یک پاسخ برای سعی در برداشتن تحریک کنندهها از بدن است.
درمان آبریزش بینی: اسپری خاصی برای کاهش تحریک عصبها و در نتیجه کاهش تولید موکوس، که ناشی از مصرف مواد تند و بوی قوی است، وجود دارد. اما اگر واقعاً غذاهای تند، شما و بینیتان را اذیت میکند، بهتر است از خوردن آنها دست بردارید.
5. گریه شدید
گریه باعث آبریزش بینی میشود زیرا اشکها به داخل بینی از طریق مجاری اشک تخلیه میشوند.
توقف آبریزش بینی: طبیعی است که پس از گریه دچار آبریزش بینی شوید. کشیدن و دمیدن بینی اشک را به موکوس بینی اضافه میکند. خوب است که در این موارد، خود را با یک حمام آب گرم آرام کنید و یا یک تکه از شکلات مورد علاقهتان را گاز بزنید. همین چیزهای کوچک میتواند به بهبود خلقوخویتان کمک کند.
6. پولیپ بینی
پولیپ بینی، زائده نرم زردرنگ است که میتواند در بینی و سینوسها رشد کند. آنها یک حالت ژلهای دارند و از سلولهای التهابی ساخته شدهاند و میتوانند باعث آبریزش بینی مزمن شوند. اگر دچار پولیپ بینی هستید، ممکن حس بویاییتان کم شود، دچار احساس وجود فشار بر صورت و اشکال در تنفس شوید. کسی کاملاً مطمئن نیست که چه چیزی باعث پولیپ میشود ولی ممکن است با آلرژی و عفونت در ارتباط باشد.
درمان آبریزش بینی: به پزشک خود مراجعه کنید. گاهی اوقات پولیپهای خوشخیم میتوانند با داروهایی مانند استروئیدها درمان شوند. اما اگر آنها همچنان رشد کنند و یا مانع تنفس یا حس بویایی شما شوند، جراحیهایی وجود دارد که میتواند برای از بین بردن پولیپ ها انجام شود.
7. ورزش کردن در سرما
ورزش به طور موقت باعث افزایش مخاط در بینی و ریهها میشود زیرا التهاب و جریان خون به سمت این مناطق افزایش مییابد. هوای سرد و خشک به ویژه سینوسها و ریهها را، که ترجیح میدهند گرم و مرطوب بمانند، تحریک میکنند.
درمان آبریزش بینی: خوب است که اگر میخواهید در هوای سرد ورزش کنید، قبل از تنفس هوای سرد، بینیتان را با شالگردن بپوشانید و گرم نگهدارید. بخور آب داغ و دوش آب گرم میتواند به باز کردن بینی کمک کند.