آیا ارتباط جنسی بدون رضایت، تجاوز است؟ دادگاه‌های اروپا چه می‌گویند؟

سوء استفاده جنسی و تجاوز جنسی.
نگاه متفاوت دادگاه اسپانیا به این دو اصطلاح باعث شده است که از پنج‌شنبه ۲۶ آوریل موجی از خشم سراسر این کشور را فرا بگیرد و حتی جنبشی مشابه جنبش «من هم همینطور» (#MeToo) در قالب هشتگ «#cuentalo» که به زبان اسپانیایی یعنی «آن را بگو» در شبکه‌های اجتماعی بوجود آید.
 
این خشم پس از آن اسپانیا را در بر گرفت که مردانی که در جریان جشنواره گاوبازی شهر پامپلونا، مرکز منطقه خودمختار نابارا به دختری ۱۸ ساله تجاوز کرده بودند، درنهایت با رای دادگاه از این اتهام تبرئه و در قبالِ جرم سبک‌تری که سوء استفاده جنسی است، گناهکار شناخته شدند.
 
قانون اسپانیا می‌گوید تجاوز باید شامل فاکتورهایی همچون خشونت و ارعاب باشد درحالیکه در موضوع سوء استفاده جنسی این موضوعات مطرح نیست.
 
حکم دادگاه پامپلونا باعث شد که بسیاری خواستار اصلاح قوانین شوند تا به این ترتیب تجاوز هرگونه ارتباط جنسیِ بدون رضایت را شامل شود؛ صرف‌نظر از اینکه همراه با خشونت و ارعاب باشد یا خیر.
اگرچه این موضوع در حاضر در اسپانیا بحث برانگیز شده است اما این کشور تنها کشور اتحادیه اروپا نیست که رابطه جنسی بدون رضایت را تجاوز نمی‌داند.
آنا بلوس، پژوهشگر عفو بین‌الملل در موضوع حقوق زنان در اروپا، آخرین تحقیقاتش را بر موضوع قوانین تجاوز در این قاره متمرکز کرده است.
نتیجه مطالعات او نشان داد که تنها در هفت کشور که همه آنها نیز در غرب اروپا قرار دارند، قوانینی وجود دارد که رابطه جنسی بدون رضایت را تجاوز می‌داند. این هفت کشور عبارتند از بریتانیا (همچنین دادگاههای ایرلند شمالی، اسکالند، انگلستان و ولز)، بلژیک، قبرس، لوکزامبورگ، ایسلند، ایرلند و آلمان. انتظار می‌رود که کشور سوئد نیز پس از تصویب قانون در پارلمان، از ماه ژوئیه به این فهرست بپیوندد.
کشورهای اروپایی که رابطه جنسی بدون رضایت را تجاوز می دانند
    تعریف عفو بین‌الملل از تجاوز، مبتنی بر قوانین بین‌المللی حقوق بشر است و ریشه آن به کنوانسیون استانبول برمی‌گردد. این کنوانسیون در موضوع تعریفِ قانونی تجاوز جنسی، جامع‌ترین قانون در حوزه مقابله با خشونت علیه زنان محسوب می‌شود.
 
این کنوانسیون، تجاوز را رابطه جنسی بدون رضایت تعریف می‌کند و اعلام می‌دارد که «رضایت باید داوطلبانه داده شود» و همه امضا کنندگان این کنوانسیون نیز باید تجاوز را در قوانین خود اینگونه تعریف کنند.
 
اگرچه بیست کشور اروپایی کنوانسیون استانبول را تصویب کرده‌اند اما بسیاری از آنها هنوز قوانین خود را بر اساس این کنوانسیون تغییر نداده‌اند.
دادگاه پامپلونا؛ حکمی متفاوت
معترضان به حکم دادگاه پامپلونا که به «Wolf Pack» نیز مشهور شده، هم به تبدیل شدن جرم تجاوز به سوء استفاده جنسی معترض هستند و هم به مجازات ۹ سال زندانی که برای محکومان در نظر گرفته شده و از نظر آنها بسیار کم است. (عنوان «Wolf Pack» نام گروهی است که اولین بار در پیام‌رسان واتس‌آپ ویدئوی این حمله را منتشر کردند).
 
آنا بلوس، پژوهشگر عفو بین‌الملل می‌گوید: «این پرونده نشان داد که اگر قانون یک کشور رابطه جنسی بدون رضایت را به عنوان تجاوز به رسمیت نشناسد آنگاه چه اتفاقاتی ممکن است در آن کشور روی دهد. زیرا به نظر من، در واقع قضات اسپانیا همان کاری را کرده‌اند که قانون کنونی این کشور می‌پذیرد.» به گفته او در این پرونده بخصوص، بدون وجود ارعاب یا تهدید یا خشونت، قضات نمی‌توانند ثابت کنند که ارتباط بدون رضایت در واقع همان تجاوز جنسی بوده است.

او می‌افزاید: «به همین دلیل این پرونده بخوبی به جامعه نشان داد که چگونه چنین موارد تکنیکیِ حقوقی می‌تواند قانون را در موضوعات مرتبط با حقوق بشر تغییر دهد و باعث شود که قضات به نتیجه گیری متفاوتی در یک پرونده برسند.»
وضعیت اجرای قوانینِ مربوط به تجاوز در اروپا چگونه است؟
بر اساس نتایج پژوهش‌های آنا بلوس، قاره اروپا هنوز راه درازی در پیش دارد و «بخش قابل توجهی از کشورها به کندی به این سمت حرکت می‌کنند».
 
در مناطق مختلف این قاره دیدگاه واحدی درباره این موضوع وجود ندارد. در بسیاری از کشورها هنوز از لحاظ قانونی رابطه جنسی بدون رضایت به عنوان تجاوز شناخته نشده است. از لحاظ عملی نیز گاه شاهد آن هستیم که به دلیل کلیشه‌ها و باورهای اجتماعی، این قربانی است که در دادگاه زیر سوال می‌رود و سرزنش می‌شود. مثلا از او پرسیده می‌شود: «آیا مست بودی؟»
 
یکی از جنجال برانگیز‌ترین پرونده‌ها در این زمینه، رسیدگی به پرونده‌ای در ایرلند شمالی در ماه مارس سال جاری میلادی بود. پرونده‌ای با موضوع تجاوز به عنف که درنهایت با تبرئه چهار متهم آن که دو بازیکن بین‌المللی راگبی ایرلند و دو نفر از دوستانشان بود، پایان یافت.
 
دادگاه رسیدگی به این پرونده ۹ هفته طول کشید و شیوه برخورد دادگاه با زن جوانی که این شکایت را مطرح کرده بود، همچنین حکم نهایی و تبرئه متهمان، انتقادات بسیاری را برانگیخت.
 
معترضانِ خشمگین به خیابانهای ایرلند آمدند و حتی در شبکه‌های اجتماعی کمپینی تحت عنوان «من او را باور می کنم» (I believe her) راه اندازی شد.
 
ایرلند شمالی یکی از کشورهایی است که دستگاه قضایی آن رابطه جنسی بدون رضایت را به عنوان تجاوز به رسمیت می‌شناسد اما به گفته خانم بلوس، این پرونده نمونه‌ای بود که نشان داد قانونی کردن یک موضوع، تنها یک مرحله از مجموعه اصلاحاتی است که باید در یک جامعه انجام شود تا درنهایت هم از تجاوز جلوگیری شود و هم در صورت طرح شکایت در دادگاه، عدالت اجرا شود.
 
به گفته خانم بلوس، در پرونده بلفاست «عاملان تجاوز تبرئه شدند زیرا دادگاه حتی با وجود پذیرش اصل ارتباط جنسی بدون رضایت به عنوان تجاوز، اعلام کرد که بررسی‌های قانونی نشان داده که تجاوزی روی نداده است.»
 
به گفته این پژوهشگر عفو بین‌الملل، ضروری است علاوه بر قانونی شدن این موضوع، اقدامات لازم برای محافظت از شاکیان نیز انجام شود مثل داشتن یک وکیل که در جریان دادگاه به نمایندگی از قربانی در جلسات حاضر شود.
 
او می‌گوید: «چگونگیِ برخورد با شاکی از موضوعات مشکل آفرین در جریان دادگاه بلفاست بود. از جمله شیوه برخورد رسانه‌ها با شاکی پرونده، روشی که وکلای چهار متهم برای سوال از شاکی در جریان این دادگاه طولانی انتخاب کرده بودند آنهم در حالی که این زن وکیل مدافعی نداشت و همچنین زیر سوال بردن پیاپی اعتبار این زن. بگونه‌ای که گاه به نظر می‌رسید که این شاکی پرونده است که دارد محاکمه می‌شود».
 
خانم بلوس می‌افزاید کسانی که در روند رسیدگی به چنین پرونده‌هایی دخالت دارند یعنی قضات، دادستان‌ها و پلیس نیاز به آموزش بیشتری دارند تا بدانند زمانی که فردی مورد تجاوز جنسی قرار می‌گیرد چه اتفاقی برایش می‌افتد.
 
دادگاه بلفاست نشان داد که حتی اگر قانونی خوب و مطابق با حقوق بشر داشته باشید، باز هم تنها بخشی از مجموعه مراحل لازم برای دسترسی قربانیان تجاوز جنسی به عدالت را مهیا کرده‌اید.
+9
رأی دهید
-15

  • قدیمی ترین ها
  • جدیدترین ها
  • بهترین ها
  • بدترین ها
  • دیدگاه خوانندگان
    ۶۵
    zarduscht - فرانکفورت، آلمان
    ما از این قرتی بازی‌ها در دین مبین نداریم. الگو ما رسول ما . لیست زنان را ببینید. اگر قرار بود . رسول هر زنی‌ را پرسش کند. "زن مجازم؟" .پس کی‌ وقت داشت رسولی کند؟ . ۱-خدیجه دختر خویلد .۲-سوده دختر قیس.۳-عایشه دختر ابوبکر.۴- سلمه دختر امیه.۵-حفصه دختر الخطاب.۶-زینب دختر جحش الاسدیه.۷-جویریه دختر حارث.۸-رمله دختر ابوسفیان .۹-صفیه دختر اخطب.۱۰-میمونه دختر حارث الهلالیه.۱۱-فاطمه دختر سریح.۱۲-هند دختر یزید.۱۳-عصما دختر سیاء.۱۴-زینب دختر دیگر یزید.۱۵-قتیله دختر قیس و خواهر اشعث.۱۶- بن شراحیل.۱۷-فاطمه دختر صحاک.۱۸-ماریه دختر قبطی.۱۹-ریحانه دختر زید قرظی.۲۰-غزیه از کنیزان .۲۱-صنعا دختر سلیم.۲۲-قضیه دختر جابر.۲۳-زینب دختر خزیمه.۲۴-هاجر دختر خلیفه الکلبی.۲۵-عالیه دختر ظبیان .۲۶-قوتیله بنت قیس.۲۷-خوله بنت الهذیل.۲۸-لیلی بنت الخطیم .۲۹-ام هانی دختر ابوطالب.۳۰-ضباعه دختر عامر بن قرط، که پیغمبر اورا از پسرش بخواست اما پسرش به پیامبر گفت مادرم پیر است و پیامبر دست او را صیغه کرد.۳۱-صفیه دختر بشامه عنبری . ۳۲ تا ۴۶ دیگر جا نیست .این سایت یوکی کافران جا نمی‌‌دهد. برای لیست کامل
    13
    26
    ‌پنجشنبه ۱۳ اردیبهشت ۱۳۹۷ - ۰۷:۰۶
    پاسخ شما چیست؟
    0%
    ارسال پاسخ
    ۳۱
    جهان آفرینش - تهران، ایران
    اروپائیا دیگه دارن از اونور بوم میافتن.نمیشه به مرد به چشم یه موجود خطاکار متجاوز نگاه کرد و نمیشه اسم سهل انگاری خانمهارو سوءاستفاده گذاشت.طبیعیه که مردها در موقعیتهایی که زنان سرخوشی و ول انگاری نشون میدن،به سمتشون کشیده میشن.این غریزه طبیعی انسانه.
    22
    19
    ‌پنجشنبه ۱۳ اردیبهشت ۱۳۹۷ - ۰۷:۳۲
    پاسخ شما چیست؟
    0%
    ارسال پاسخ
    ۶۹
    PAARISA - آمستردام، هلند
    احتیاجی نیست راه دور تا اروپا بریم ! رابطه جنسی بدون رضایت نه تنها تجاوز نیست بلکه وظیفه زنی هست که با مهر معلوم به املاک یک مرد مسلمان اضافه شده ! در مورد قوانین کنیز من چیزی نمیگم . ولی اگه در این دین جهان شمول ۲ تا آدم عاقل و بالغ با رضایت با هم خوابیدن حکمشون مرگه !
    10
    28
    ‌پنجشنبه ۱۳ اردیبهشت ۱۳۹۷ - ۰۸:۰۶
    پاسخ شما چیست؟
    0%
    ارسال پاسخ
    ۶۹
    PAARISA - آمستردام، هلند
    [::جهان آفرینش - تهران، ایران::]. خیر , همچین خبری نیست , طبق غریزه به قول شما , انسان ها یک موقعی میلیون ها سال پیش گرسنه که میشدن اولین غذایی که قابل دسترس بود میخوردن , امروز ما وارد سوپر مارکت که میشیم همچین کاری نمیکنیم ! اون موقع ها برای بر قراری ارتباط جنسی هر کسی رو هر کسی که نزدیک تر بود میپرد ! هر موقع که احتیاج به دفع مدفوع داشت در هر کجا که بود اینکار رو میکرد ,باور کنید کاملا غریزی و مطابق با طبیعت هست که ما هر وقت و هر کجا احتیاج داشتیم دفع مدفوع کنیم . کم کم چیزی به وجود اومد به اسم تمدن ! که نه تنها رفتار رو کنترل میکرد , رفتار غریزی رو هم تغییر میداد ! برای همین امروز اگر شما در نهایت گرسنگی در سوپر مارکتی دست درازی کردین مجازات میشین . ولی سگ خانگی شما اگه همراهتون در سوپر مارکت چیزی رو خورد , مجازات نمیشه , چون قانون متوجه هست که سگ پروسه تمدن رو طی نکرده , برای همین پولش رو از صاحب سگ میگیرن نه خودش !
    6
    22
    ‌پنجشنبه ۱۳ اردیبهشت ۱۳۹۷ - ۱۱:۵۰
    پاسخ شما چیست؟
    0%
    ارسال پاسخ
    ۶۵
    fair 50 - رنتون، ایالات متحده امریکا
    [::zarduscht - فرانکفورت، آلمان::]. یا ابرفض! اینجور که شما میگی مادر بزرگ من قِسِر در رفته!
    1
    1
    جمعه ۱۴ اردیبهشت ۱۳۹۷ - ۰۳:۴۰
    پاسخ شما چیست؟
    0%
    ارسال پاسخ
    ۵۱
    hamidla - هامبورگ، آلمان
    اسپانیا قوانین و دادگاهی بسیار مبتدی نبست به کشورهای غربی دارد.برای مثال، کولیها خانه یک المانی را در غیتب اومصادره کرده اند و برای اخراج دزد و اشغالگر باید این بابا 2-3 سال در دادگاه بدود.
    1
    2
    جمعه ۱۴ اردیبهشت ۱۳۹۷ - ۰۵:۲۷
    پاسخ شما چیست؟
    0%
    ارسال پاسخ
    نظر شما چیست؟
    جهت درج دیدگاه خود می بایست در سایت عضو شده و لوگین نمایید.