هشدار وزیر ارتباطات ایران درباره کارایی فیلترینگ به نفع سرویس‌های داخلی

در حالی‌که وزیر ارتباطات می‌گوید انسداد سرویس‌های بین‌المللی٬ صرفاً با هدف تشویق کاربران به استفاده از سرویس داخلی٬ می‌تواند به «ضدهدف» تبدیل شود٬ معاون مرکز ملی فضای مجازی از «اجماع» داخلی بر شکستن انحصار پیام‌رسان تلگرام خبر داده است.
 
محمدجواد آذری جهرمی٬ وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در صفحه شخصی خود در اینستاگرام٬ در واکنش به خبرها مبنی بر فیلترینگ زودهنگام تلگرام نوشته که «وزارت ارتباطات مرجع تصویب و تصمیم پالایش (فیلترینگ) یا رفع آن نیست» و تنها «ملزم به اجرای مصوبات کمیته‌ها و شوراهای مشخص شده در این حوزه و احکام قضایی است».
 
آقای آذری‌ جهرمی در عین حال از مسدود کردن «صفحات غیراخلاقی و ضد اعتقادات عموم مردم» دفاع کرده و افزوده که این مسئله٬ «در سایر کشورها نیز رواج دارد».
 
او همچنین با اشاره به «سیاست مصوب کشور در شورای عالی فضای مجازی بر توسعه پیام‌رسان‌های بومی»٬ بر ضرورت «تقویت ساختار فنی آن‌ها، رفع برخی شبهات و صیانت از حریم خصوصی» نیز تأکید کرده است.
 
وزیر ارتباطات همچنین خواستار «اصلاح مصادیق مجرمانه برای جلوگیری از برخوردهای سلیقه‌ای با فعالان و فعالیت‌های فضای مجازی» و نیز اتخاذ «سیاست حمایتی عادلانه برای توسعه‌دهندگان داخلی بویژه در نحوه تبلیغات با استفاده از ظرفیت‌های ملی» شده است.
 
این مقام ارشد دولتی در عین حال هشدار داده که «انسداد سرویس‌های بین‌المللی صرفاً با هدف تشویق کاربران به استفاده از سرویس داخلی می‌تواند به ضدهدف تبدیل شود».
 
پست اینستاگرامی آذری‌ جهرمی در این زمینه پس از اظهارات رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی درباره اتخاذ تصمیم برای فیلترینگ تلگرام در «بالاترین سطح» منتظر می‌شد.
 
علاءالدین بروجردی در گفت‌وگو با «رادیو شهری بروجرد» گفته بود: «این تصمیمی است که در بالاترن سطح اتخاذ شده و تلگرام جای خود را به یک سامانه مشابه ملی خواهد داد».
 
او همچنین اضافه کرده بود که «این موضوع به لحاظ امنیت ملی ما مهم است؛ با توجه به نقش مخربی که تلگرام در بحران‌های سال گذشته در کشور داشت و اینکه ما امروز در فضای مجازی به این توانمندی رسیده‌ایم که یک سامانه ملی را تعریف کنیم».
 
این نماینده مجلس زمان تقریبی فیلترینگ تلگرام در ایران را پایان فروردین‌ماه سال جاری عنوان کرده بود.
 
به دنبال این اظهارات و تأکید شماری از مقام‌های فضای مجازی ایران در زمینه ضرورت استفاده و تقویت پیام‌رسان‌های داخلی٬ شماری از چهره‌های سیاسی٬ از جمله رئیس فراکسیون حقوق شهروندی مجلس شورای اسلامی اعلام کردند «واقعیت» این است که مردم ایران به پیام‌رسان‌های داخلی «اعتماد» ندارند.
 
عبدالکریم حسین‌زاده همچنین به مقام‌های حکومتی هشدار داد که با پیشرفت فناوری، «فیلترینگ اینترنت در آینده نه‌چندان دور ناممکن می‌شود».
 
حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران نیز که از زمان به قدرت رسیدن٬ همواره در زمینه قطع دسترسی مردم به شبکه‌های مجازی و پیام‌رسان تلگرام با قوه قضائیه در چالش بوده٬ به تازگی گفته بود که «فضای مجازی در سیاست داخلی و خارجی بازیگر عمده است» و «در این زمینه انحصار معنا ندارد و اگر قرار باشد پیام‌رسانی بیاید و همه فضا را منحصراً در اختیار بگیرد به نفع کشور ما نیست».
 
او تصریح کرده بود، «باید شبکه‌های داخلی و خارجی و پیام‌رسان‌های مختلف حضور داشته باشند و مردم استفاده کنند».
 
این در حالی است که دبیر شورای عالی فضای مجازی ایران گفته ادامه فعالیت تلگرام در کشور را «به صلاح» نمی‌داند.
 
ابوالحسن فیروزآبادی افزوده است: «با صراحت می‌گویم ادامه فعالیت تلگرام با وضعیت فعلی به صلاح نیست. البته مشکل ما این است که برای آن آلترناتیو نداریم و باید آلترناتیو ایجاد کنیم».
 
معاون مرکز ملی فضای مجازی نیز روز یکشنبه گفت که درباره «شکستن انحصار پیام‌رسان خارجی تلگرام در کشور، اجماع وجود دارد و جناح‌های سیاسی نباید با این موضوع مواجهه سیاسی داشته باشند».
 
در گفت‌وگویی با خبرگزاری مهر، امیر خوراکیان اضافه کرد: «وقتی به یک پیام‌رسان خارجی غیرقابل مذاکره و غیرقابل هماهنگی در مورد ضوابط و مقررات کشور میدان می‌دهیم... به آن میدان داده‌ایم به عنوان یک سکوی جامع خدماتی، فرهنگی، اقتصادی و رسانه‌ای، همه شئون مملکت را در اختیار بگیرد».
 
راه‌اندازی و تقویت پیام‌رسان‌های بومی مورد حمایت رهبر جمهوری سالامی نیز قرار دارد و او به تازگی از آنچه «مطالبه عمومی پیام‌رسان داخلی» استقبال کرد.
 
آیت‌الله خامنه‌ای در عین حال تعرض به امنیت و حریم داخلی مردم را «حرام شرعی» خواند؛ موضوعی که می‌تواند ناظر به نگرانی‌هایی باشد که برخی کاربران ایرانی در مورد امکان شنود اطلاعات خود از طریق پیام‌رسان‌های داخلی و ناامن بودن چنین شبکه‌هایی، ابراز کرده‌اند.
 
تلگرام که محبوب‌ترین پیام‌رسان اینترنتی در ایران است، برای چند روز در دی ماه و در جریان اعتراض‌های سراسری در شهرهای مختلف ایران، فیلتر شد.
 
مقام‌های ایرانی اذعان کرده‌اند که بیش از ۴۰ میلیون ایرانی در این شبکه پیام‌رسان عضویت دارند و علاوه بر آنکه بسیاری از نهادهای رسمی و رسانه‌های داخلی، از جمله دفتر رهبر جمهوری اسلامی در آن فعالیت جدی دارند، این ابزار پیام‌رسان زمینه‌ای را برای کسب و کار مجازی بسیاری از شهروندان فراهم کرده است.