رکنا: یکی از زنان روستای «میوان» در استان کرمانشاه با بهرهگیری از گیوهبافی کسب و کار مناسبی را برای زنان این روستا فراهم کرده است. کارآفرینی او با استفاده از صنایع دستی حتی به مرحله صادرات رسیده و باعث تحول در زندگی مردم این روستا شده است.
در این روستا ۳۵ خانوار زندگی میکنند و جالب است که فرشته حسینی کارآفرین این روستا در تعاونی خود ۳۵ زن یعنی یک زن از هر خانواده را به کار گرفته تا همه خانوادهها از صنایع دستی این روستا یعنی گیوهبافی یا همان کلاش بافی بهرهمند شوند. این صحبتهای هادی شریفی رئیس اداره میراثفرهنگی، صنایع دستی و گردشگری پاوه در مورد «میوان» روستای زنان گیوهباف است.
ماجرا اینگونه آغاز میشود که حدود ۱۵ سال پیش اداره میراث فرهنگی برای زنان و دختران برخی روستاها دوره آموزشی گیوهبافی برگزار میکند. فرشته یکی از دختران اهل روستای میوان، پس از گذراندن دوره ۳ ماهه آموزشی شروع به گیوهبافی و فروختن گیوهها میکند. کمکم گیوهها خوب فروش میروند و متقاضی برای آنها زیاد میشود. او با پساندازی که در این مدت جمع کرده هزینه مواد اولیه را میدهد و از دیگر زنان روستا میخواهد که آنها هم با سرمایهاش شروع به گیوهبافی کنند. کمکم همه خانوادهها در میوان وارد این کار میشوند و فرشته حسینی تعاونیش را با حضور ۳۵ زن گیوهباف تشکیل میدهد.
«من متولد سال ۱۳۶۰ هستم و پدرم در سال ۱۳۶۱ از دنیا رفت، بزرگتر که شدم مادرم به دلیل کهولت سن قادر به نگهداری از ما نبود به همین خاطر در ابتدا فقط برای درآوردن خرج خودم و پول تو جیبیام، گیوهبافی میکردم. اولین جفت گیوهام را ۱۵۰۰ تومان فروختم اما اکنون یک جفت گیوهای که خودم میبافم ۳۰۰ هزار تومان قیمت دارد.»
فرشته حسینی باقی داستان را اینگونه روایت میکند: «در حال حاضر گیوههایی که در تولیدی من بافته میشود هم به صورت تک فروشی توسط خودمان عرضه میشود و هم برخی دلالها گیوهها را خریداری میکنند و در شهرهای دیگر میفروشند. به تازگی نیز در حال انجام مقدمات کار برای صادرات گیوه به ترکیه و عراق هستیم.
من در ابتدا کارم را با فروش ۲ یا ۳ جفت گیوه شروع کردم اما اکنون در تولیدی ما در یک فصل ۳۰۰ تا ۴۰۰ جفت گیوه تولید میشود، در ابتدای کار انتظار نداشتم سرمایهای که میگذارم اینقدر سود داشته باشد اما اکنون به ازای هر ۶ میلیون تومانی که سرمایه می گذارم ۸ میلیون تومان سود میکنم.»
او در مورد روند کار در کارگاه گیوهبافی توضیح میدهد: «هر عضو معمولا هفتهای یک گیوه تولید میکند که حاصل روزانه ۴ ساعت کار او پس از رسیدگی به امور خانه است. تهیه مواد اولیه نیز بر عهده من قرار دارد و بابت هر جفت گیوه به همکارانم حدود ۳۵ هزار تومان دستمزد میدهم و این گیوهها با قیمت جفتی ۸۰ تا ۳۰۰ هزار تومان بسته به نوع کفه و نوع بافت گیوه فروش میرود.»
گیوه که پاپوش سنتی ایرانی است از دو بخش بافت و زیره درست میشود، زیرهها که تولید آن در کارگاههای روستایی به صورت دستی و در دونوع چرمی و پارچهای است، قیمت متفاوتی دارد اما مرغوبترین نوع آن برای یک جفت گیوه ۱۵۰ هزارتومان قیمت دارد. نخ بافت گیوه نیز از کارخانههای نخریسی داخلی تامین میشود.
فرشته حسینی علاوه بر کار آفرینی در تولید این پاپوش سنتی در بافت آن نوآوری نیز ایجاد کرده است او در گیوههای زنانه تغییری ایجاد کرده و گیوههای جلوبا را به بازار ارائه کرده است.
گیوه از جمله صنایع دستی است که نوع وارداتی ندارد و از ایران به دیگر کشورها صادر میشود به طوری که تنها در شهرستان پاوه که سالانه در آن ۶۰ هزار جفت گیوه تولید میشود در سالهای ۹۴ و ۹۶ هر کدام ۴۰ میلیون دلار ارزش صادرات گیوه محاسبه شده است.
شاید از این مبالغ بسیار که در صادرات و فروش گیوه به دست میآید سهم زنان روستایی ناچیز به نظر برسد اما بیشک پتانسیل زیادی وجود دارد تا با رونق این کسب و کار و کم کردن واسطههای میان تولید کنندگان و خریداران، زندگی زنان و خانوادههای روستایی که این روزها با مشکل شدید بیکاری روبرو است متحول شود.