پیچ خوردگی مچ پا شایعترین آسیب پا محسوب می شود. این آسیب دیدگی زمانی رخ می دهد که یک یا تعداد بیشتری از رباط ها دچار کشیدگی، پیچ خوردگی یا پارگی شوند. در پیچ خوردگی جزئی، رباط کشیده می شود، اما در موارد جدی رباط ممکن است دچار پارگی شود.
آسیب دیدگی مچ پا سه درجه دارد:
درجه یک: کشیدگی یا پارگی خفیف رباط مچ پا رخ می دهد. در این نوع آسیب دیدگی مفصل کار میکند و میتوان روی پای آسیب دیده ایستاد. درد کمی در این ناحیه احساس می شود، مچ کمی ورم میکند و مفصل کمی سفت میشود.
درجه دو: پارگی وخیمتر رباط مچ پا دیده می شود. مفصل نیز تا حدودی نامتعادل میشود. درد متوسط تا شدیدی احساس میشود. ایستادن روی پای آسیب دیده بسیار دردناک است. در این حالت ورم و سفتی در مفصل مچ پا ایجاد میشود.
درجه سه: در این مرحله رباط پا کاملا پاره میشود و مفصل کاملا تعادل و ثبات خود را از دست میدهد. در آسیب دیدگی شدید مچ پا، قادر به ایستادن روی پای آسیب دیده نیستید. درد زیادی در مفصل مچ پا و اطراف آن احساس می شود. حتی ممکن است به واسطه درد دچار غش و ضعف شوید. ورم زیاد و بعدا کبودی در اطراف مفصل دیده می شود.
درمان پیچ خوردگی مچ پا
بیشتر پیچ خوردگی های جزئی مچ پا می توانند در خانه درمان شوند، اما موارد جدیتر نیازمند مراقبت پزشکی هستند و ممکن است به انجام عمل جراحی نیز نیاز باشد. اگر درباره شدت پیچ خوردگی دچار تردید هستید، باید برای انجام عکسبرداری از مچ پا به بیمارستان مراجعه کنید.
به محض این که دچار پیچ خوردگی مچ پا شدید، باید از روش استراحت، یخ گذاشتن، بستن محکم مچ پا و بالا بردن پا استفاده کنید. این روش از پیشرفت آسیب دیدگی جلوگیری می کند.
به پا استراحت دهید
شما باید بلافاصله فعالیتی را که موجب آسیب دیدگی شده است متوقف کنید. بنشینید و به مچ خود استراحت دهید. پا را بالاتر از سطح بدن قرار دهید. از کمپرس سرد استفاده کنید
مچ پای خود را با استفاده از کمپرس یخ خنک کنید تا درد و تورم کاهش یابد. یک کیسه یخ را در یک پارچه یا حوله پیچیده و آن را روی مچ پای خود قرار دهید. یخ را به صورت مستقیم روی پوست قرار ندهید، زیرا ممکن است موجب سوختگی پوست در اثر سرما شود.
مدت بیست دقیقه بستهی یخ را روی پا قرار دهید و این کار را سه تا پنج بار در سه روز اول آسیب انجام دهید.
با باند کشی ببندید
در صورتی که کمپرس کوچک است اجازه دهید در همان مکان باقی بماند یا با استفاده از یک پارچه نرم مچ پای خود را ببندید. با استفاده از یک باند کشی مقداری فشار روی ناحیه آسیب دیده اعمال کنید تا به محدود کردن تورم کمک کند. این کار باید از انگشتان پا تا بالای مچ و نزدیک زانو انجام شود.
تا زمانی که ورم کمتر شود، باید باند پا را محکم ببندیم. اگر پا کبود و یا سرد و بیحس شد، آن را شل کنید. مچ پا نباید زیاد سفت و یا زیاد شل بسته شود.
مچ پا را بالا نگه دارید
قرار دادن مچ پا در سطحی بالاتر از کفل به پیشگیری از تورم و حصول اطمینان از استراحت پا کمک می کند. اگر آسیب دیدگی جدی به نظر می رسد به بیمارستان مراجعه کنید.
گردش خون را بررسی کنید
اطمینان حاصل کنید که بانداژ بیش از اندازه سفت نباشد. ناخن یکی از انگشت های پا را تا زمانی که سفید شود، فشار دهید، سپس آن را رها کنید. رنگ ناخن باید بلافاصله به حالت عادی بازگردد. اگر اینطور نشد، بانداژ بیش از اندازه سفت بسته شده است. آن را باز کرده و باندپیچی را دوباره انجام دهید. هر 10 دقیقه یک بار شرایط را بررسی کنید.
هر دو تا سه ساعت یک بار از کمپرس سرد استفاده کنید
بانداژ را هنگام شب باز کنید و زمانی که کمپرس یخ روی محل آسیب دیده قرار دارد به خواب نروید. تمرین و تقویت مچ پا
اگر احساس کردید که میتوانید پا را حرکت دهید، با مچ پا دایره بزنید یا حروف الفبا را با انگشتان پای خود بنویسید. بدین شکل توانایی حرکت را بالا میبرید. این کار را میتوانید از روز دوم شروع کنید.
معمولا بعد از آسیب مچ پا ، ماهیچههای ساق پا سفت میشوند. باید این ماهیچهها را بکشید تا توانایی حرکت را بازیابید. اگر این کار را نکنید دوباره ممکن است آسیب ببیند. مطمئن شوید برای انجام این حرکات کششی آمادگی دارید. سپس آن را انجام دهید.
پس از درمان سعی کنید مچ پای خود را قوی کنید تا دوباره دچار این نوع پیچ خوردگی نشوید. بر روی تعادل خود کار کنید. برای این کار میتوانید از تخته های تعادل نیز استفاده کنید. پیچ خوردگی معمولا بر روی تعادل تاثیر میگذارد و اگر برای تقویت آن تلاش نکنید، دوباره پیچ خوردگی تکرار میشود. توصیهها
- میتوانید از داروخانه کمپرس سرد تهیه کنید.
- برای نگهداری از مچ پا از آتل یا باند استفاده کنید و از هر گونه حرکتی که باعث درد میشود خودداری کنید.
- برای راه رفتن از چوب زیر بغل استفاده کنید.
- میتوانید از مچ بند به جای باند کشی استفاده کنید. استفاده از مچ بند بسیار به شما کمک میکند و احساس راحتی خواهید کرد، اما این راحتی باعث نشود که درباره فعالیت عادی خود را از سر بگیرند. این مچ بندها قابل تنظیم هستند و میتوانند محکم و یا آزاد شوند.
هشدار
- قبل از تمرین دادن دوباره مچ پا، سعی کنید به پزشک مراجعه کنید ، زیرا ممکن است نیاز به عمل وجود داشته باشد.
- اگر پیچ خوردگی مچ پا از نوع دو یا سه باشد، سریعا به پزشک مراجعه کنید.
- با عکسبرداری از مچ پا میتوانید مطمئن شوید که شکستگی وجود نداشته باشد. معمولا همراه پیچ خوردگی شکستگی نیز ایجاد میشود.