آیا ناتو باید نگران آرماتا تی ۱۴، تانک جدید روسیه باشد؟

تانک آرماتا دارای سیستم‌های اتوماتیک گسترده‌ای است و جایگزین تانک‌های دوران شوروی روسیه خواهد شد جاناتان مارکوس - تحلیلگر دیپلماتیک بی‌بی‌سی 
یک نوآوری روسیه در جنگ زرهی، نروژ را مجبور کرده است سیستم‌های ضد تانکش را عوض کند. تانک جدید روسیه، آرماتا تی ۱۴، مجهز به سیستم دفاع فعال است. سیستمی که برای همه نسل‌های سلاح‌های ضد زره، مشکل‌ساز شده است. حتی موشک‌های مدرن جاولین که ارتش نروژ از آمریکا گرفته است.
 
اولین هشدار از طرف بریگ بن‌بری، از موسسه بین‌المللی مطالعات استراتژیک داده شد. او می‌گوید این مشکلی است که بیشتر اعضای ناتو، هنوز به طور جدی مورد توجه قرار نداده‌اند.
 
وی می‌گوید، سیستم دفاع فعال، تهدیدی برای سیستمهای فعلی ضد تانک است و بین ارتش‌های کشورهای غربی، توجه کمی به آن شده است.
 
بعضی کشورها در حال تحقیق و آزمایش برای مجهز کردن تانک‌های خود به این سیستم هستند اما برینگ بن‌بری می‌‌گوید: "به نظر می‌رسد آنها پیامدهای ناگوار توسعه این سیستم بر قابلیت‌های دفاع ضد رزه خود را نادیده می‌گیرند."
 
نروژ یکی از اولین اعضای ناتو بود که با این وضعیت مقابله کرد. آخرین برنامه تدارکات دفاعی این کشور، بین ۲۴ تا ۴۲ میلیون دلار برای جایگزین کردن موشک‌های جاولین در نظر گرفته است تا "ظرفیت جنگ با خودروها با زره سنگین حفظ شود."
 
در این برنامه آمده "به یک موشک ضد تانک با قابلیت نفوذ به سیستم دفاع فعال نیاز است."
 ۱- دشمن به سوی تانک موشک شلیک می‌کند
 
۲- سنسورها تهدید را تشخیص می‌دهند
 
۳- رادار رهگیر نقطه برخورد را محاسبه می‌کند
 
۴- سیستم دفاع فعال ضد موشک را شلیک می‌کند
 
۵- ضد موشک، راکت دشمن را منهدم می‌کند
 
سیتم دفاع فعال، جدیدترین تحول در رقابت تکنولوژی دفاع و حمله در جنگ است. در دوران مختلف، پیش آمده که دفاع یا حمله در برابر دیگری دست بالا داشته باشد. زمانی شوالیه‌های زره پوش برتر بودند، اما گسترش استفاده از سلاح‌های گرم، به این برتری پایان داد.
 
از زمان جنگ جهانی دوم، تانک‌ها مثل شوایه‌های قدیم، در میدان نبرد فرمانروایی کرده‌اند. البته تانک‌ها دربرابر توپ تانک‌های دیگر آسیب‌پذیر بودند. گلوله‌ای که به اندازه کافی سنگین و پرسرعت باشد می‌تواند به بهترین زره‌ها نفوذ کند. اما تانک‌ها نقاط ضعف دیگری هم دارند و سیستم دفاع فعال برای مقابله با همین ضعف‌ها به طراحی شده است. پرتاب موشک ضد تانک در یک مانور در کره جنوبی از زمان جنگ جهانی دوم تاکنون انواع موشک‌های قابل حمل ضد تانک ساخته شده است. این سلاح‌ها از آنجا که روی دوش پیاده نظام شلیک می‌شود، برای نفوذ به زره، به جای وابستگی به سرعت و وزن گلوله، به فعل و انفعالات شیمایی وابسته است. این سلاح‌ها، به پوسته خارجی زره برخود می‌کنند و هسته فلزی و گداخته موشک، داخل زره فرو می‌رود و از آن سو خارج می‌شود.
 
طراحان تانک، تلاش کرده‌اند با سلاح‌ها به هر شکلی مقابله کنند. یکی از راه‌ها بلوک‌هایی است که روی بدنه تانک نصب می‌شوند و به محض برخورد موشک ضد تانک، منفجر می‌شوند تا هسته موشک را از بدنه دور کنند. روش دیگر ساختن زره‌های لایه لایه با فضای خالی بین لایه‌هاست تا توان نفوذ موشک‌های ضد زره را تلف و در نهایت بی‌اثر کند.
 
اما سیستم دفاع فعال، روش دفاعی کاملا متفاوتی دارد و در عمل مانند یک سپر دفاع موشکی برای تانک عمل می‌کند. رادارها موشک‌های ضد زره را تشخیص می‌دهند و ردیابی می‌کنند و یک ضد موشک را برای منهدم کردن یا منحرف کردن موشک دشمن شلیک می‌کنند.
تانک‌های مرکاوای اسرائیلی، به سیستم دفاع فعال مجهز هستند اسرائیل از کشورهای پیشرو در ساخت چنین سیستم‌هایی برای تانک‌ها است. در جریان جنگ غزه این سیستم‌های دفاعی جدید به نام تروفی، در دفاع از تانک‌های مرکاوا، نسبتا موفق بودند. بریتانیا درحال ساخت چنین سیستمی است و هلند هم خودروهای زرهی‌اش را به یک مدل دیگر از سیستم‌های دفاع فعال ساخت اسرائیل مجهز کرده است.
 
سیستم دفاع فعال، برای مقابله با انواع سلاح‌های ضد زره طراحی شده است. از آر پی جی‌های ساخت روسیه و چین گرفته تا مدل‌های پیشرفته‌تر مانند موشک کورنت روسی.
 
اما بریگ بری، از موسسه بین‌المللی مطالعات استراتژیک می‌گوید، سیستم دفاع فعال روسیه بسیاری از سیستم‌های ضد تانک ناتو را زیر سوال می‌برد. نروژ درحال مقابله با این سیستم است و او اعتقاد دارد که اعضای دیگر ناتو هم مجبور خواهند شد اقدام مشابهی بکنند.