اجرای سند ۲۰۳۰ یونسکو در ایران در پی مخالفت آیت‌الله خامنه‌ای «متوقف شد»

وزیران آموزش‌وپرورش و علوم همراه با معاون رییس‌جمهور ایران در امور زنان و خانواده هنگام مراسم آغاز اجرای سند ۲۰۳۰ یونسکو. چند روز پس از انتقاد شدید آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، از سند ۲۰۳۰ یونسکو، دبیر ستاد راهبری نقشه جامع علمی کشور گفته که اجرای این سند در ایران متوقف شده است.
 
به گزارش خبرگزاری تسنیم، منصور کبگانیان در حاشیه نودوسومین جلسه «ستاد راهبری نقشه جامع علمی کشور» با اشاره به «نگرانی» درباره این سند طی جلسات مداوم این ستاد افزود: «تناقضات سند ۲۰۳۰ با اسناد بالادستی نظام بارها اعلام شده بود».
 
وی با تاکید بر این که گلایه رهبر جمهوری اسلامی از «اجرای بی سروصدای» این سند «کاملا درست بود» ، همچنین گفت: «حدود ۳۰ کمیته تشکیل دادند و هیچ کدام به ما گزارش نشد، کارگروهی نیز تشکیل شد تا ملزم به اجرای ابعاد مختلف سند باشد، به طور رسمی گزارشی به ما ندادند».
 
آیت‌الله خامنه‌ای روز ۱۷ اردیبهشت با بیان بر اینکه «سند ۲۰۳۰ یونسکو چیزی نیست که جمهوری اسلامی تسلیم آن شود» از آنچه «اجرای بی سر و صدای» این سند در کشور خواند به‌شدت انتقاد کرد.
 
آیت‌الله خامنه‌ای همچنین سازمان یونسکو را «یک مجموعه به اصطلاح بین‌المللی و قطعا تحت نفوذ قدرت‌های بزرگ» خواند که به گفته او حق ندارد برای کشورهای مختلف «با تمدن‌ها و سوابق تاریخی و فرهنگی گوناگون تکلیف معین کند».
 
رهبر جمهوری اسلامی با انتقاد از شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت آنها نباید می‌گذاشتند که این موضوع نیازمند مداخله او باشد.
 
دو روز پس از انتقاد رهبر جمهوری اسلامی از اجرای این سند در ایران، رییس مجلس شورای اسلامی نیز از «دور زدن» مجلس در بررسی این سند انتقاد کرده و خواستار بررسی علل آن شد.
 
خبرگزاری مهر در گزارش خود اظهار نظر رییس مجلس را به معنای «دور زدن» این نهاد توسط دولت حسن روحانی تعبیر کرده است.
 
علی لاریجانی گفته است: «مخصوصاً با توجه به قانون برنامه ششم که وزارت آموزش و پرورش صرفاً موظف به اجرای سند تحول شود، باید به این موضوع رسیدگی جدی شود».
 
سخنان انتقادآمیز رهبر جمهوری‌اسلامی و رییس مجلس ایران در شرایطی مطرح شده که پیش از این، به گزارش خبرگزاری تسنیم، حسن رحیم‌پور ازغدی، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، ۲۴ اسفند پارسال گفت که در سند ۲۰۳۰،‌ «نگاه لیبرال و نئولیبرال به حقوق کودک، آموزش و پرورش و زن و خانواده وجود دارد گرچه اشتراکاتی با مفاهیم اسلامی دیده می‌شود اما تناقض‌های بنیادی هم وجود دارد».
 
پیشتر سهراب صلاحی، رییس سازمان بسیج اساتید، ۱۸ دی پارسال در نامه‌ای خطاب به اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی و نمایندگان مجلس نوشته بود که «جاسوسان آمریکایی» در قالب پروژه آموزش «یونسکو ۲۰۳۰» مسئولان «ساده‌لوح» را فریب داده‌اند، تا در قالب این پروژه، «ظرفیت عظیم فرهنگی» ایران در اختیار آمریکا قرار گیرد.
 
انتقادها در شرایطی مطرح شده اند که هیات دولت جمهوری اسلامی در نشست ۲۶ مرداد سال ۹۵ تصویب کرده بود که «سند آموزش ۲۰۳۰» در ایران با مدیریت وزارت آموزش و پرورش تدوین شود.
 
سند آموزشی ۲۰۳۰ یونسکو یکی از اسنادی است که در چهارچوب دورنمای توسعه پایدار پس از سال‌ها مذاکره در سال ۲۰۱۵ توسط بخش بسیار بزرگی از کشورهای جهان امضا شد.
 
بخش‌های مهمی از سند به راهکارهای آموزشی، چند و چون آموزش نسل آینده در راستای توانمند کردن جوانان برای زندگی در جامعه و اقتصاد مبتنی بر دانش و فن آوری، بالا بردن کیفیت آموزشی، توجه به آموزش مداوم در طول زندگی و یا توجه به مهارت‌های یک یادگیری پایدار و هوشمندانه اختصاص دارد.
 
سند به ابعاد اجتماعی آموزش هم توجه ویژه دارد و به مسائلی همچون آموزش محیط زیست، برابری جنسیتی و فرصت‌های برابر اجتماعی برای زنان و مردان، حقوق بشر، رفع تبعیض از اقلیت ها، احترام به تنوع فرهنگی و ترویج آموزش بین فرهنگی، کنار گذاشتن گفتمان هویتی بسته، تربیت نسل جدید با نگاه شهروند جهانی، فرهنگ صلح و عدم خشونت می پردازد.
 
سازمان یونسکو در پی همایشی که دو سال پیش با حضور وزیران و نمایندگان بیش از ۱۶۰ کشور در کره جنوبی برگزار شد، با تدوین سندی، از کشورهای عضو سازمان ملل خواست تا سال ۲۰۳۰ به سوی «آموزش برابر، فراگیر، عادلانه و به سوی برابری جنسیتی» حرکت کنند.