دانستنی های چای در طب سنتی

در طب سنتی مانند طب جدید تعادل در مصرف مواد غذایی بسیار حائز اهمیت است. مانند خیلی از مواد غذایی، اگر چای سیاه را به درستی مصرف نکنیم مشکلات فراوانی را برای بخش های مختلف بدن به وجود خواهد آورد.
نوشیدن چای چه موقع خطرناک است؟
 مصرف هرگونه مواد خوراکی اگر به اندازه کافی و معقول باشد نه تنها خطری برای بدن ندارد بلکه مفید نیز است اما چنانچه همین ماده خوراکی بیشتر از حد معمول و نادرست مصرف شود، مضرات بسیاری برای بدن در پی دارد، چای سیاه نیز از این قاعده مستثنی نیست و مصرف بیش از حد آن آسیب های فراوانی به بدن وارد می کند.
 
اولین نقطه در بدن که مورد آسیب مصرف بیش از حد چای قرار می گیرد، مینای دندان است که به عنوان یکی از عوامل مهم در تیره شدن و پوسیدگی دندان به شمار می رود.
 
در چای سیاه ماده ای به نام تئین وجود دارد که موجب افزایش ضربان قلب می شود و مصرف بیش از حد آن برای افرادی که ضربان قلب آنها بیشتر از 80 است، توصیه نمی شود. به دلیل وجود همین ماده در چای و در صورت مصرف بیش از حد، موجب تهییج اعصاب و بروز عصبانیت شده و در برخی خانم‌ها موجب بروز اضطراب می شود.
 
از آنجا که چای سیاه حاوی مقادیر زیادی کافئین و تئین می باشد به افراد مبتلا به زخم معده توصیه می شود که مصرف آن را کاهش دهند و یا حداقل 3 ساعت بعد از غذا چای بنوشند.
چه زمانی نوشیده شود؟
 این مسئله مهم است که چای در چه ساعتی از روز مصرف شود و توصیه بر این است که به علت خالی بودن معده، افراد یک ساعت قبل از غذا از نوشیدن چای پرهیز کنند.
 
بلافاصله بعد از غذا نیز نباید چای مصرف شود؛ چرا که مصرف چای بلافاصله پس از غذا به کاهش جذب اسید فولیک، آهن و کلسیم در بدن منجر شده و به مرور مشکلاتی همچون پوکی استخوان در افراد را به دنبال خواهد داشت.
 
البته مصرف کم چای سیاه در طول روز به عملکرد بهتر کلیه و آرامش اعصاب کمک می کند و ما ایرانی ها باید یاد بگیریم که هر ماده ای را به مقدار کم و به میزان تعیین شده مصرف کنیم.
چرا با خوردن برخی از انواع چای، ترش می‌کنیم؟  چای می‌تواند هم ریفلاکس معده به مری را تشدید کند و هم در جلوگیری از ریفلاکس مؤثر باشد؛ اما چگونه ممکن است این نوشیدنی هر دو اثر متضادی را ایجاد کند؟
 
چای مرغوب، تقویت کننده معده و محکم کننده دهانه آن است و اگر به آن مواد آروماتیک (عطردهنده) افزوده نشود و دیردم، دبش، گس و قدری تلخ‌مزه باشد، دهانه معده را محکم کرده، از طریق افزایش تونوسیته عضلات صاف اسفنکتر تحتانی مری، جلوی ریفلاکس را می گیرد.
 
اگر جنس چای از همین چای‌های معطر و زود دم متداولی باشد که اغلب طعم گس و تلخ ندارند، برعکس، نوشیدن آن می تواند موجب شل شدن دهانه معده و بروز ریفلاکس شود. بنابراین، افرادی که با مصرف چای، اصطلاحاً ترش می کنند، باید بدانند چایی که مصرف می‌کنند احتمالاً از چای های اسانس دار نامرغوب است و به دلیل رنگ دهی سریع، دم کشیدن آن کوتاه است.
 
مدت دم کشیدن چای در عملکرد دارویی آن مؤثر است. چای بهاره گیلان، چای سبز و حتی چای سفید هم اگر به اندازه کافی دم نکشند ترکیبات تانن آنها آزاد نمی شود و لذا نمی تواند کمکی به تقویت معده و دهانه آن بکند.
چای را با این ها بخورید
 افزودن برخی گیاهان معطر به چای، بخصوص گل محمدی تازه و خوشبو، می تواند موجب تقویت و تشدید اثرات مفید چای شود و در کاهش ریفلاکس و ترش کردن مفید باشد.
افراد با این مزاج نباید چای بنوشند
 مزاج ها اساس و پایه طب را تشکیل می دهند و به قول ابن سینا کسی که طبایع و مزاج ها را بلد نباشد، پزشک نیست انسان ها به دلیل طبایعی که دارند متمایز از یکدیگر بوده و دارای خصوصیات و ویژگی های منحصر به فردی می باشند که در برخورد و رفتار با آنها و نیز در درمان بیماری ها طبع ویژه هر کس باید مدنظر قرار گیرد. یکی از این طبع ها، افراد با مزاج صفراوی هستند که نباید چای بخورند.
 
در مقابل به افراد گرم مزاج که طبع گرمی دارند نیز توصیه می شود که از نوشیدن چای داغ بپرهیزند. مصرف نوشیدنی های بسیار داغ مثل چای، قهوه و نسکافه صفرای آنها را درگیر می کند و حتی در مواقعی حالات روحی آنها را تحت تأثیر قرار داده و خشم را در این افراد بیشتر می کند.
 
برای ناراحتی‌های اعصاب و لرزش دست‌ها توصیه می شود که چای بسیار کم نوشیده شود.