تأکید ایران بر «عمل متقابل» در واکنش به منع موقت ورود ایرانیان به آمریکا

وزارت خارجه ایران در بیانیه‌ای با انتقاد شدید از فرمان اجرایی دونالد ترامپ در مورد منع موقت ورود شهروندان چندین کشور از جمله ایرانیان به آمریکا، تأکید کرد که «ضمن احترام به مردم آمریکا» اصل عمل متقابل را به اجرا خواهد گذاشت.
 
همزمان محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، در حساب کاربری توئیتر خود یادآور شده که دولت ایران به مانند آمریکا عطف به ما سبق نمی‌کند و همه آمریکایی‌هایی که هم‌اکنون ویزای معتبر ایران دارند، در ایران مورد استقبال قرار خواهند گرفت.
 
در بیانیه وزارت خارجه ایران که در خبرگزاری‌های داخلی ایران بازتاب داشته، تصریح شده که ملت ایران همواره «در برابر تروریست‌های افراطی ایستاده‌اند»، «از نخستین قربانیان تروریسم سازمان‌یافته هستند»، و «در هیچ یک از عملیات گروه‌های افراطی تروریستی حضور نداشته‌اند».
 
بیانیه وزارت خارجه ایران اضافه می‌کند که دولت جمهوری اسلامی «برای پاسدار از حرمت و شأن تمامی آحاد ملت ایران در داخل و خارج از کشور، با رصد دقیق آثار کوتاه[مدت] و میان‌مدت تصمیم دولت آمریکا بر اتباع ایران»، اقدامات متناسب حقوقی، کنسولی و سیاسی را معمول خواهد داشت.
 
این بیانیه همچنین تصریح می‌کند که ایران «ضمن احترام به مردم آمریکا و تمایز میان آنها و سیاست‌های خصمانه دولت ایالات متحده، برای حمایت از حقوق شهروندان خود تا زمان بر طرف شدن محدودیت‌های توهین‌آمیز ایالات متحده علیه اتباع ایران، اصل عمل متقابل را اجرا می‌نمایند».
 
شامگاه جمعه رئیس‌جمهور آمریکا فرمانی اجرایی در مورد برنامه پذیرش پناهجویان، و نیز صدور روادید برای شهروندان هفت کشور موضوع نگرانی ایالات متحده صادر کرد که از جمله شهروندان ایرانی و از جمله دارندگان کارت اقامت دائم آمریکا را نیز شامل می‌شود.
 
بر پایه این فرمان که زیر عنوان «حفاظت از ملت در برابر ورود تروریست‌های خارجی به آمریکا» صادر شده، از ورود شهروندان کشورهای موضوع نگرانی آمریکا برای دست کم ۹۰ روز جلوگیری خواهد شد، و گرچه در این فرمان به نام این کشورها اشاره نشده، اما منابع خبری با استناد به قوانین مورد اشاره در این فرمان، شهروندان هفت کشور حوزه خاورمیانه و شمال آفریقا را در شمول آن توصیف کرده‌اند.
 
این هفت کشور عبارتند از ایران، عراق، سوریه، یمن، لیبی، سودان و سومالی، و ممنوعیت موقت ورود به خاک آمریکا، شامل روادیدهای مهاجرت و غیرمهاجرت می‌شود، و تنها انواعی از روادید‌های سیاسی و دیپلماتیک از شمول آن مستثنی شده است.
 
همچنین گزارش شده شهروندانی از این کشورها که اکنون در خاک آمریکا هستند، مشکلی برای ادامه اقامت در صورت داشتن روادید معتبر ندارند، اما در صورت خروج از کشور حتی در صورتی که روادید چندبار ورود داشته باشند، در شمول منع ورود موقت قرار خواهند گرفت.
 
گزارش شده که تنها ۲۵۰ هزار شهروند ایرانی و عراقی جزو دارندگان کارت اقامت دائم آمریکا هستند و گفته شده ممنوعیت‌ها برای این هفت کشور، در مجموع ۵۰۰ هزار دارنده گرین کارت را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
 
در عین حال این فرمان بر وضعیت دانشجویان ایرانی علاقه‌مند به تحصیل در ایالت متحده نیز تأثیر مستقیم خواهد گذاشت و همین موضوع سبب شده هفته گذشته، شماری از برندگان جایزه نوبل و چهره‌های برجسته دانشگاهی در آمریکا از این فرمان انتقاد کردند.
 
در این میان وزیران خارجه آلمان و فرانسه و آلمان نیز روز شنبه در واکنشی مشترک، ایجاد ممنوعیت در ورود اتباع برخی از کشورها به خاک ایالات متحده را اسباب نگرانی خواندند و تأکید کردند که مترصد آن هستند که بلافاصله پس از تأیید تصدی رکس تیلرسون در وزارت خارجه آمریکا، با او تماس بگیرند.