بودجه واقعی مؤسسه نشر آثار خمینی چقدر است؟

شرق ـ بودجه مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام چقدر است یا دست‌کم در سال‌های گذشته به‌ویژه در دولت روحانی چقدر افزایش یا کاهش داشته است؟ به‌تازگی نموداری در فضای مجازی در حال دست‌به‌دست‌شدن است که ادعا دارد، بودجه مؤسسه تنظیم و نشر به همراه متعلقات آن، یعنی آستان مقدس و پژوهشکده امام خمینی در دولت روحانی ٧,٥ برابر شده است. این در حالی است که حبیب محمد‌مرادی، معاون مالی- اداری مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی در همین پیوند به «جماران» گفته است: «در پنج سال این عدد از ٤٧.٧ در سال ٩٢، به ٧٦.٩ در سال ٩٦ می‌رسد؛ یعنی در پنج سال، این بودجه فقط حدود ٦١ درصد افزایش یافته و حتی به دو برابر هم نرسیده است و به طور متوسط سالانه حدود ١٢ درصد افزایش داشته است که می‌توان گفت حتی بسیار کمتر از عرف افزایش بودجه دستگاه‌ها فرهنگی است. ٦١ درصد افزایش کجا و رقم دروغین ٧.٥ برابر کجا؟ قضاوت با شماست!» این بخشی از سخنان معاون مالی مؤسسه است، اما برای درک بهتر آنچه روی داده، می‌توان با نگاهی به جداول بودجه‌ای دولت، بودجه مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام را به دست آورد. قبل از هرچیز باید این توضیح را داد که اولا آنچه به عنوان بودجه مؤسسه تنظیم و نشر از آن نام برده می‌شود، تا سال ٩٤ دارای این بخش‌ها بوده است: مؤسسه نشر آثار امام قدس سره و پژوهشکده امام خمینی انقلاب اسلامی. به این دو بخش، آستان مقدس حضرت امام خمینی هم در سال ٩٥ اضافه شده است. همچنین هریک از این بودجه‌ها دارای دو بخش هزینه‌ای و تملک دارایی‌های سرمایه‌ای است. مرادی هم در گفت‌وگوی خود با جماران اشاره کرده است که «باید به این نکته اشاره کنم که این مجموعه‌ها، سه دستگاه مستقل، با شرح وظایف و فعالیت مشخص و متفاوت با یکدیگر هستند، اما بنابر سیاست‌های بودجه‌ای دولت جدید، از سال ٩٣ در ردیف ١١٤٠٣٠ با عنوان مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی تجمیع ‌شده‌اند. بااین‌حال اعتبارات هر یک از این دستگاه‌ها در لوایح بودجه با کد جداگانه‌ای ذیل ردیف بودجه مؤسسه تفکیک شده است». آنچه در ذیل به آن اشاره شده بدون درنظرگرفتن تملک دارایی‌های سرمایه‌ای بوده است.عملکرد بودجه مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام تا سال ٩٤ در لوایح بودجه منعکس شده است، اما سال ٩٥ به دلیل اینکه هنوز به اتمام نرسیده، عملکرد آن هنوز مشخص نیست و تنها می‌توان به بودجه‌ای که در مجلس به تصویب رسیده، استناد کرد. براساس همین توضیحات می‌توان گفت بودجه مؤسسه از سال ٩٢ که برابر با عدد ١٣ میلیارد تومان بوده است، به ٣٤ میلیارد تومان در سال ٩٥ افزایش داشته است. همچنین دولت در لایحه بودجه ٩٦ هم ٤٥ میلیارد تومان را پیشنهاد داده است. در زیر به ترتیب بودجه مؤسسه با همان توضیحاتی که در بالا به آن اشاره شد، از سال ٩٦ به قبل تا سال ٩٢ با نگاه به لایحه بودجه سنوات یاد‌شده آمده است:
سال ٩٦
دولت برای لایحه بودجه سال ٩٦، برای مؤسسه نشر آثار امام ٤٥‌میلیاردو ٤٤٠ میلیون تومان اعتبار هزینه‌ای پیشنهاد داده است؛ چه این عدد با درنظرگرفتن تملک دارایی‌های سرمایه‌ای، ٧٦‌میلیاردو ٩٨٩‌میلیون‌و ٣٠٠ هزار تومان است.
 
این عدد با فرض درنظرنگرفتن تملک دارایی‌های سرمایه‌ای، شامل ٢٠ میلیارد تومان برای مؤسسه نشر آثار امام و هشت‌میلیارد‌و ٩٤٠ میلیون تومان برای پژوهشکده امام خمینی انقلاب اسلامی و ١٦‌میلیارد‌و ٥٠٠ میلیون تومان برای آستان مقدس حضرت امام خمینی لحاظ شده است.
سال ٩٥
بودجه مؤسسه طبق آنچه در سال ٩٥ در مجلس به تصویب رسیده، ٣٤‌میلیارد‌و ٥٩ میلیون تومان است که به تفکیک برای مؤسسه نشر آثار حضرت امام قدس سره ١٦میلیاردو٤٥٠ میلیون تومان، برای پژوهشکده امام خمینی انقلاب اسلامی هشت‌میلیارد‌و ٥٩ میلیون تومان و برای آستان مقدس حضرت امام خمینی ٩‌میلیارد‌و ٥٥٠ میلیون تومان است.
سال ٩٤
عملکرد بودجه مؤسسه نشر آثار حضرت امام قدس‌سره برای این سال، ٢٨میلیارد‌و ٦٣٨ میلیون تومان بوده است که به تفکیک برای مؤسسه نشر آثار امام قدس‌سره ٢٣‌میلیارد‌و ٧٣٠ میلیون تومان و برای پژوهشکده امام خمینی انقلاب اسلامی چهارمیلیاردو ٩٠٧ میلیون تومان بوده است.
سال ٩٣ و سال ٩٢
عملکرد این دستگاه برای سال٩٣، ١٤‌میلیاردو ٧٤٤ میلیون تومان بوده است که به تفکیک برای مؤسسه نشر آثار امام قدس‌سره ١١‌میلیارد‌و٧١٤ میلیون تومان و برای پژوهشکده امام خمینی انقلاب اسلامی سه‌میلیارد‌و ٣٠ میلیون تومان بوده است. عملکرد سال ٩٢ مؤسسه هم جمعا ١٣‌میلیاردو ٣١٤ میلیون تومان بوده است که به تفکیک برای مؤسسه نشر آثار امام قدس‌سره ١٠‌میلیارد‌و ٨٥٤ میلیون و برای پژوهشکده امام خمینی انقلاب اسلامی، دو‌میلیارد‌و ٤٤٦ میلیون تومان بوده است.
توضیحات مرادی درباره آمار سال‌های ٩٢ تا ٩٦
مرادی در گفت‌وگوی خود با جماران این اعداد بودجه مؤسسه برای سال ٩٢ را شامل ١١ میلیارد اعتبارات هزینه‌ای و با مجموع هزینه‌های عمرانی ١٣,٢ میلیارد تومان اعلام کرده است. احتمالا منظور مرادی از هزینه‌های عمرانی، تملک دارایی‌های سرمایه‌ای است.مرادی در این گفت‌وگو سرجمع اعتبارات هزینه‌ای و جاری و اعتبارات عمرانی مؤسسه را در هر یک از سال‌های ٩٢ تا ٩٦ به تفکیک، چنین اعلام کرده است: «در سال ٩٢ بودجه ١٣.٢ میلیارد و در سال‌های بعد تا سال ٩٦ به ترتیب، ١٥.٢، ١٨.٩، ٢٠ و نهایتا ٢٧ میلیارد در لایحه بودجه پیشنهادی سال ٩٦».او در این گفت‌وگو بودجه لحاظ‌شده در سال ٩٦ برای مؤسسه تنظیم و نشر را که در بودجه با عنوان بودجه مؤسسه نشر آثار امام قدس‌سره نام برده می‌شود، ٢٠ میلیارد اعتبارات «هزینه‌ای و جاری» و هفت‌میلیارد «اعتبارات عمرانی» اعلام کرده است که باز منظور از این عمرانی‌ها، همان تملک سرمایه‌ای است. او همچنین توضیح داده که این اعتبارات عمرانی برای بهره‌برداری از مجموعه فرهنگی نجف اشرف و مرمت و بازسازی دیگر اماکن منتسب به حضرت امام است.
اماکن منتسب به امام
مرادی در بخش دیگر گفت‌وگو توضیح بیشتری درباره اماکن منتسب به امام ارائه کرده و گفته است: «عمدتا اعتبارات مربوط به تعمیر، تجهیز، مرمت و بازسازی اماکن منتسب به حضرت امام شامل مجموعه‌های فرهنگی بیت حضرت امام در خمین، قم، جماران و نجف اشرف است که شامل طرح احیا و توسعه «بیت حضرت امام در شهرستان خمین»، «مجموعه فرهنگی نجف اشرف»، شامل «بیت و دفتر حضرت امام، نگارستان، موزه، مدرس و کتابخانه تخصصی حضرت امام» و راه‌اندازی سایت‌های پرتال امام خمینی به زبان‌های فارسی، عربی، انگلیسی، فرانسه و اردو است که به گفته مرادی به طور طبیعی به هزینه‌های مؤسسه افزوده شده است.مرادی درباره افزایش بودجه در پنج سال گذشته این‌گونه توضیح داده است: «اعتبارات «هزینه‌ای و جاری» مؤسسه در واقع حدود ٨٠ درصد، و به‌طور میانگین، سالانه حدود ١٦ درصد افزایش داشته است که این میزان افزایش، کمتر از عرف معمول افزایش بودجه سنواتی دستگاه‌های فرهنگی مشابه در سال‌های ٩٢ تا ٩٦ است. واقعیت این است که اعتبارات هزینه‌ای و جاری مؤسسه در این پنج سال حتی دوبرابر هم نشده است». مرادی در ادامه این گفت‌وگو متذکر شده است که ٢٤ میلیارد تومان از اعتبار پیش‌بینی‌شده در ردیف آستان مقدس امام خمینی(س) در سال ٩٦ بابت پرداخت اقساط وام دریافتی سال ٩٣ (که دولت برای تکمیل پروژه حرم مطهر در سال‌های قبل از طریق بانک‌ها متعهد به آن بوده است)، کسر می‌شود؛ یعنی در واقع هرگز در اختیار مجموعه فرهنگی آستان قرار نمی‌گیرد بلکه بازپرداخت دیون دولت به بانک است. بخش اصلی افزایش بودجه سال ٩٦ نسبت به سال ٩٥ هم دقیقا به دلیل پرداخت اقساط این وام است؛ بنابراین بودجه واقعی سال ٩٦ برای فعالیت‌های سه نهاد یاد‌شده نسبت به سال جاری بیش از ١٥ درصد کاهش یافته است.