چرا «غش» می کنیم؟!

دلایل غش کردن گسترده هستند و اغلب یافتن علت دقیق آن می تواند دشوار باشد. از قند خون پایین و کم آبی بدن تا عوارض قلبی و تشنج، برخی دلایل غش کردن جدی نیستند، در شرایطی که برخی دیگر می توانند فوق العاده خطرناک باشند. گاهی اوقات مشکلات سلامت جدی یا بیماری می توانند به غش کردن منجر شوند و از این رو، مراجعه به پزشک و بهره‌مندی از درمان فوری اهمیت زیادی دارد.
 
به گزارش گروه سلامت عصر ایران به نقل از "اکتیو بیت"، پیش از غش کردن، افراد به طور معمول نشانه های دیگری را تجربه می کنند که تمامی آنها به این که چرا در حال غش کردن هستیم، بستگی دارند. برخی افراد سرگیجه و تهوع را تجربه می کنند، در شرایطی که برخی دیگر با محو شدن صداها و تغییر در بینایی مواجه می شوند. بدون در نظر گرفتن این که با چه نشانه هایی پیش از غش کردن مواجه می شوید، آگاه کردن فردی دیگر و نشستن یا دراز کشیدن روی زمین برای پیشگیری از آسیب های بیشتر (به عنوان مثال، صدمه دیدن سر) ضروری است. در ادامه با برخی از شایع‌ترین دلایل غش کردن بیشتر آشنا می شویم.
کم آبی بدن
در اصطلاح پزشکی، غش کردن به سنکوپ یا بیهوشی ارجاع داده می شود و می تواند در نتیجه کم آبی بدن رخ دهد. هنگامی که میزان مایع بدن کم‌تر از آن چیزی باشد که از دست می دهد، فرد با کم آبی مواجه می شود. سطوح مختلفی از کم آبی بدن وجود دارند و نشانه هایی که تجربه می کنید نیز به میزان کم آبی بدن بستگی دارد. در آغاز کم آبی بدن، فرد ممکن است سرگیجه یا سبکی سر را تجربه کند، سردرد داشته باشد، و کمتر دفع ادرار انجام دهد. هنگامی که کم آبی بدن وخیم‌تر می شود، غش می تواند رخ دهد.
 
کم آبی بدن موجب کاهش فشار خون می شود و هرچه مدت زمان کم آبی بدن بیشتر شود، بدن برای ایجاد ثبات در فشار خون با مشکل بیشتری مواجه می شود. با تداوم فشار خون پایین، خطر غش کردن افزایش می یابد. برخاستن سریع هنگام کم آبی بدن نیز می تواند فرد را وارد مرحله غش سازد. در شرایطی که با مصرف کافی آب می توانید از کم آبی بدن پیشگیری کنید، اما این شرایط می تواند در نتیجه یک بیماری مانند دیابت، اعتیاد به الکل، یا آنفلوآنزا نیز رخ دهد. اگر به طور مرتب غش می کنید، در شرایطی که آب کافی مصرف کرده اید، این حالت می تواند در نتیجه یک شرایط سلامت جدی‌تر شکل گرفته باشد.
سرفه کردن
سرفه کردن ممکن است دلیل مشخصی برای غش کردن در همه نباشد، اما در برخی موقعیت ها تا حدودی شایع است. شما به واسطه سرفه ای کوچک و کوتاه نباید بیهوش شوید، اما مواردی که طول می کشند و موجب اختلال در تنفس، ایجاد درد، یا خم شدن بدن به واسطه تنش حاصل از سرفه می شوند، می توانند به غش منجر شوند. اگر هنگام سرفه احساس سبکی سر یا سرگیجه به شما دست می دهد، سر جای خود بنشینید تا از بروز صدمات بیشتر در صورت غش کردن پیشگیری شود. سرفه موجب تغییرات سریع در فشار خون می شود که دلیل شایع برای غش است.
 
صورت افرادی که سرفه های شدید و به مدت طولانی را تجربه می کنند، بیشتر مواقع قرمز می شود. این حالت تنها به دلیل فشار وارده از سرفه ایجاد نمی شود، بلکه تغییرات فشار خون نیز در آن تاثیرگذار است. افراد مبتلا به آسم یا سرفه مزمن در معرض خطر بیهوشی طی حملات سرفه قرار دارند. اگر به طور مرتب و بدون هیچ دلیل روشنی سرفه می کنید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
بیماری های قلبی عروقی
چندین بیماری قلبی عروقی می توانند موجب غش شوند، که به سنکوپ قلبی ارجاع داده شده است. بسیاری از این بیماری ها فوق العاده جدی هستند، به ویژه اگر مشکلات قلبی عروقی در سابقه خانوادگی شما وجود داشته باشند. اگر احساس غش، و همچنین تپش قلب، ضربان قلب نامنظم، درد در قفسه سینه، یا تغییر در نبض خود را تجربه می کنید، باید به پزشک مراجعه کنید زیرا احتمال یک بیماری جدی که نیازمند درمان و نظارت پزشکی است، وجود دارد. اگرچه غش کردن حالتی رایج است، سابقه خانوادگی و نشانه های دیگر مرتبط با قلب باید جدی گرفته شوند.
 
یکی از بیماری های قلبی شایع و جدی که می تواند موجب غش شود، ریتم غیر طبیعی قلب (آریتمی) است. تغییرات در ضربان قلب ناشی از آریتمی می تواند به احساس ضعف یا سرگیجه منجر شوند، چون که جریان خون عامل اساسی در غش کردن محسوب می شود و تغییرات در آن و نشانه های همراه نیازمند رسیدگی و مراقبت فوری هستند. در موارد جدی و نادر، غش کردن در نتیجه آریتمی می تواند نشانه ای هشدار دهنده از ایست قلبی باشد.
دارو
داروها تقریبا همیشه دارای عوارض جانبی بالقوه هستند، اگرچه بسیاری از مردم هرگز متوجه چیزی نمی شوند. برخی از عوارض جانبی داروها جدی نیستند و چندان مشکل ساز نمی شوند، اما برخی داروها می توانند موجب سرگیجه شدید، استفراغ، مشکلات بینایی، خونریزی، و غش شوند. بیشتر افرادی که به داروها واکنش نشان می دهند، گیجی بسیار را احساس می کنند که آنها را حتی از انجام وظایف روزانه باز می دارد. گاهی اوقات، عوارض جانبی دارو می تواند چنان سرگیجه شدیدی را رقم بزند که بلافاصله غش رخ دهد.
 
داروهای شایع که موجب غش می شوند، آنهایی هستند که در درمان افسردگی، فشار خون بالا، و آلرژی ها مورد استفاده قرار می گیرند و موجب افت فشار خون می شوند. افت فشار خون می تواند در نهایت به غش کردن فرد منجر شود. تنها عده کمی از افراد عوارض جانبی شدید دارویی که زندگی انسان را تهدید می کنند را تجربه می کنند و از این رو دلیلی برای نگرانی وجود ندارد. با این وجود، درباره عوارض جانبی داروهایی که قصد استفاده از آنها را دارید می توانید با پزشک یا داروساز صحبت کنید.
گرسنگی
بسیاری از دلایلی که به غش منجر می شوند، پیش از آن که به واقع غش کنید، نشانه های دیگری را رقم می زنند. افرادی که غش می کنند اغلب سبکی سر، دید تونلی، افت ضربان قلب، سرگیجه، تهوع، و تعریق بیش از حد پیش از غش را تجربه می کنند. اگر به واسطه گرسنگی غش کنید، احتمالا برخی از این نشانه ها که به از دست دادن هوشیاری منجر می شوند، به ویژه سبکی سر را تجربه خواهید کرد.
 
متاسفانه در سبک زندگی شلوغ امروزی نادیده گرفتن یک یا حتی دو وعده غذایی زیاد رخ می دهد. بدن برای کارکرد درست به غذا نیاز دارد و اگر به میزان کافی مواد غذایی مصرف نکنید، تنها شرایط را برای خود دشوارتر می سازید. اگر به میزان کافی غذا نخورید، سطح قند خون افت می کند، که به احساس سبکی سر منجر می شود و در نهایت اگر در طولانی مدت چیزی نخورید، غش رخ خواهد داد.
اسهال
موارد بسیاری می توانند به اسهال منجر شوند که از آن جمله می توان به ویروس، برخی مواد غذایی، دارو، استرس، و بیماری های زمینه ای اشاره کرد. همه ما گاهی اوقات ابتلا به اسهال را تجربه می کنیم و در بیشتر موارد چندان جای نگرانی وجود ندارد. اما اسهال می تواند زمینه ساز شکل گیری مشکلات دیگری شود و یکی از موارد بالقوه جدی کم آبی بدن است. کم آبی بدن هنگام ابتلا به اسهال می تواند به غش منجر شود.
 
اگر به طور مرتب دچار اسهال می شوید باید به پزشک مراجعه کنید. از حساسیت غذایی و ویروس ها تا بیماری کرون و سندرم روده تحریک پذیر، اسهال مزمن نباید به حال خود رها شود. در بسیاری از موارد تغییرات در رژیم غذایی و تغذیه از اسهال مزمن جلوگیری می کنند.
حملات ترس و اضطراب
طی حملات ترس و اضطراب، در تنفس اختلال ایجاد می شود. در برخی افراد، ضربان قلب افزایش می یابد و فشار خون افت می کند. بر همین اساس، فردی که دچار حمله ترس یا اضطراب شده می تواند غش را احساس کند. اگر آنها قادر به کنترل تنفس و شرایط حمله خود نباشند، امکان وقوع غش وجود دارد. افت فشار خون به این دلیل رخ می دهد که بدن در تلاش برای محافظت از اندام های حیاتی، به ویژه مغز است. جریان خون به سمت اندام های حیاتی تغییر می کند و در بخش های دیگر بدن کاهش می یابد.
دیابت
دیابت موجب سطوح قند خون بالا می شود و فرد بیمار نیازمند تغییر در سبک زندگی و گاهی اوقات مصرف دارو برای کنترل بیماری است. افراد مبتلا به دیابت در معرض خطر افت سطوح گلوکز خون قرار دارند، چرا که حفظ سطح مناسب آن می تواند دشوار باشد. افراد مبتلا به دیابت نوع 1 نیازمند تزریق انسولین در تمام طول زندگی خود هستند و باید یک رژیم غذایی خاص را برای مدیریت بیماری دنبال کنند. افراد مبتلا به دیابت نوع 2 ممکن است نیازی به تزریق دایمی انسولین نداشته باشند و با رژیم غذایی مناسب، ورزش و نظارت منظم بر سطوح گلوکز خون بیماری را کنترل کنند.
 
اگرچه دیابت نوع 2 شایع‌تر است، اما غش می تواند برای هر دو گروه رخ دهد. هنگامی که فرد مبتلا به دیابت سریع از جای خود بلند می شود یا به اندازه کافی غذا نمی خورد، خطر تجربه غش افزایش می یابد. دریافت انسولین بیش از اندازه موجب کاهش شدید قند خون می شود که می تواند موجب غش شود و سطوح بالای قند خون نیز می تواند شرایطی مشابه را رقم بزند.
آنمی (کم خونی)
افراد مبتلا به آنمی فاقد میزان کافی از گلبول های قرمز برای اکسیژن رسانی به نقاط مختلف بدن هستند و به طور مرتب احساس خستگی و ضعف در آنها شکل می گیرد. با وخیم‌تر شدن آنمی، نشانه های آن نیز بدتر می شوند. غش کردن یکی از نشانه های آنمی است. از جمله انواع آنمی می توان به کمبود آهن، کمبود ویتامین، آنمی ناشی از یک بیماری مزمن، همولیتیک، سلول های داسی شکل، و آپلاستیک اشاره کرد.
تشنج
تشنج یکی از دلایل جدی برای غش کردن است. نشانه های یک تشنج ترسناک هستند که از آن جمله می توان به از دست دادن هوشیاری، فراموشی، لرزش شدید و دشواری در صحبت کردن اشاره کرد. تشنج می تواند به طور ناگهانی و بدون هیچ نشانه هشدار دهنده ای رخ دهد و به غش منجر شود.