پژوهشهای انجام شده نشان میدهد برخلاف تصور عموم، نوشابه رژیمی یا دایت سالمتر از نوشابه معمولی نیست؛ حتی اگر این نوع نوشیدنی یک بار در هفته مصرف شود.
مصرف این نوشابه مشکلاتی مانند مشکلات قلبی- عروقی، مشکلات مغزی، دیابت نوع دوم یا دیابت ناشی از اضافه وزن، سندرم اختلال متابولیکی و فشار خون بالا را به دنبال دارد. همه این بیماریها را به اضافه وزن ناشی از نوشیدن این نوشابه اضافه کنید. معمولا در روزهایی از هفته مانند مهمانی یا تعطیلات نیز مصرف این نوع نوشیدنیها افزایش مییابد.
10 دقیقه اول
اسید فسفوریک موجود در نوشابه به مینای دندان آسیب میرساند. شیرینکننده مصنوعی موجود در این نوشابه یعنی آسپارتام به فضای دندانی آسیب میرساند. آسپارتام به گیرندههای چشایی آسیب رسانده و باعث میشود این گیرندهها فقط به وجود این نوع قند حساس باشند. درواقع سطح بالاتری از نیاز به قند را در حس چشایی زبان ایجاد میکنند.
دقیقه بیستم
همه نوشابهها به دلیل تحریک غیرعادی ترشح انسولین در خون، نیاز کاذب به مصرف مواد غذایی چرب را در بدن ایجاد میکنند. اما احساس نیاز به مصرف موادغذایی چرب بعد از نوشیدن نوشابه دایت یا رژیمی چند برابر است.
به دنبال ایجاد این نیاز خطر ابتلا به دیابت نوع دوم یا دیابت ناشی از چاقی، فشار خون بالا و بیماریهای قلبی افزایش مییابد. از سوی دیگر تحقیقات نشان میدهد خطر ابتلا به سندرم متابولیک یا اختلال در سوخت و ساز بدن در افرادی که علاوه بر نوشیدنی دایت از انواع دیگر نوشابه نیز استفاده میکنند، دو برابر بیشتر است. علاوه براینکه خطر ابتلا به دیابت نوع دوم و بیماریهای قلبی- عروقی نیز در این افراد بیشتر گزارش شده است.
دقیقه چهلم
دریافت همزمان آسپارتام و کافئین زمینهساز اعتیاد به این دو ترکیب است. شباهت اعتیاد به این دو ماده شبیه اعتیاد به کوکائین است. اکزیتوتوکسینها یا ترکیبات موجود در کوکائین مغز را به دریافت بیشتر ترکیبهای اعتیادآور تحریک میکنند. این تاثیر دقیقا مانند تاثیر کافئین و آسپارتام یا قند مصنوعی موجود در نوشابههای رژیمی است.
یک ساعت بعد و بیشتر
بعد از نوشیدن نوشابه معمولا احساس خوبی خواهید داشت، بهویژه وقتی آن را با فستفود میل میکنید. شاید برایتان اتفاق افتاده باشد که بعد از نوشیدن نوشابه خودتان، دوست دارید لبی به نوشابه همسر یا خواهر و برادرتان بزنید. میدانید چرا؟ نوشیدن این نوشابه نیاز به دریافت خوراکیهای شیرین را در شما افزایش داده است. علاوه براینکه بعد از حدود یک تا یک و نیم ساعت بعد از نوشیدن این نوع نوشابه دلتان میخواهد همان ساندویچ هنوز در بشقابتان بود و میتوانستید چند گاز به آن بزنید. این هم همان حس کاذب گرسنگی بعد از نوشیدن نوشابههای رژیمی است.
نکته اینجاست که مساله به ایجاد این احساسهای کاذب مضر ختم نمیشود. نوشیدن این نوشابه جایگزین نوشیدن بسیاری از نوشیدنیهای سالم مانند آبمیوه، شیر، آب و... میشود. به این ترتیب در جذب املاح مفید که میتوانند از طریق نوشیدن این نوشیدنیها به بدن برسند هم اختلال و به دنبال آن کمبود ایجاد خواهد شد.
این نوشابهها نه تنها باعث رفع تشنگی نمیشوند بلکه به دلیل قند و کافئینشان تشنگی را تشدید میکنند. کاهش ذخایر آبی مفید بدن باعث ایجاد اختلال در عملکرد مغز شده و باعث گیجی، اختلال در تمرکز، ضعف حافظه و تحریکپذیری میشود. این داستان با مصرف هر یک عدد نوشابه رژیمی یا زیرو باز هم ادامه خواهد داشت.
ما ایرانیها سالانه 3 میلیارد لیتر نوشابه مینوشیم. به این ترتیب هر ایرانی در سال 42 لیتر نوشابه مینوشد. اما نکته مهمتر اینکه طی 15 سال اخیر مصرف نوشابه در کشور ما 15 درصد افزایش یافته است. این در حالی است که سرانه مصرف لبنیات طی بیست سال گذشته فقط یک دهم درصد افزایش نشان میدهد.
سرانه مصرف نوشابه در جهان،10 لیتر است. با این حساب ما ایرانیها 4 برابر میانگین جهانی و یک چهارم یک فرد آمریکایی، نوشابه مصرف میکنیم!
براساس آمار، سرانه مصرف نوشابه در آمریکا بالاترین میزان در بین تمام ملتهاست. به این ترتیب که مصرف سال گذشته میلادی یعنی 2015 در این کشور سرانه مصرف، 15 هزار و 307 لیتر گزارش شده است. پس از این کشور نیز کشورهایی مانند آرژانتین و مکزیک قرار دارند.