مصرف مواد غذایی سرشار از پتاسیم، ویتامین A، ویتامین E، ویتامین C و ... به افراد تحت پرتودرمانی کمک می کند تا بتوانند سریع تر بهبودی خود را به دست آورند...
همه افراد در طی روز در معرض اشعه های متعددی مانند: اشعه ماوراء بنفش، اشعه ایکس، اشعه های نور مرئی، اشعه حرارتی، امواج الکترومغناطیسی، امواج رادیویی، امواج ماکروویو، امواج موبایل و .... می باشند. علاوه بر این برخی از افراد برای درمان بیماری هایی مانند سرطان، به صورت مضاعف در معرض برخی از اشعه ها قرار می گیرند. این افراد به نسبت سایرین نیاز بیشتری به برخی ویتامین ها و مواد مغذی پیدا می کنند. تحقیقات نشان می دهد، مصرف مقادیر مناسبی از ویتامین A، ویتامین E، ویتامین C و ... می تواند عوارض ناشی از پرتوها را کاهش دهد.
ویتامین A، ترمیم سلول های آسیب دیده
در پرتودرمانی برای از بین بردن سلول های سرطانی به قسمت هایی از بدن اشعه یونیزه کننده تابانده می شود. این اشعه علاوه بر سلول های سرطانی می تواند بر سایر سلول های بدن نیز تأثیر بگذارد. در نتیجه بعد از پرتودرمانی لازم است، هر چه سریع تر سلول های آسیب دیده بدن ترمیم یابند. برای این منظور، ویتامین A بهترین گزینه است و می تواند عوارض ناشی از اشعه ها بالأخص پرتوی گاما را بازسازی کند.
ویتامین E، موثر بر ژن ها
ویتامین E آسیب ناشی از قرار گرفتن در معرض اشعه ایکس، کبالت رادیواکتیو (که در سرامیک و شیشه های آبی رنگ وجود دارد) و اشعه سزیم 137 (که در راکتورهای اتمی وجود دارد) را کاهش می دهد. ویتامین E باعث پیشگیری از تغییرات کروموزمی ناشی از حمله اشعه ها به سلول می شود. از جمله مواد غذایی سرشار از ویتامین E می توان تخمه آفتابگردان غیر بوداده، یا روغن آفتابگردان، گردو یا روغن گردو، بروکلی، اسفناج، شلغم و ... را نام برد. که در این دوران به علت مشکلات گوارشی بهتر است این سبزیجات به صورت پخته مصرف شود.
ویتامین C، پیشگیری از اثرات مضر پرتودرمانی اکثر ویتامین ها، عوارض ناشی از پرتودرمانی را بازسازی می کنند. یعنی بعد از پرتودرمانی به کمک بدن می آیند، اما ویتامین C از آسیب های ناشی از پرتوها پیشگیری می کند. البته مکمل این ویتامین باید تحت نظر پزشک مصرف شود. زیرا مصرف مقادیر فراوانی از ویتامین ها دارای عوارضی می باشد. مثلاً مصرف مقادیر فراوانی ویتامین C از طریق مکمل ها می تواند باعث سنگ کلیه شود. ویتامین C طبیعی را می توانید از طریق نوشیدن آب پرتقال طبیعی، آب گوجه فرنگی طبیعی، آب گریپ فروت و ..... نیز تأمین نمایید.
ویتامین های E و C بهترین پیشنهاد برای بیماران سرطانی استفاده از ویتامین های C و E برای بیمارانی که اندام های جنسی آن ها تحت تأثیر سرطان قرار گرفته است، موثر می باشد. این ویتامین ها از فیبروز شدن بافت اندام های جنسی جلوگیری می کنند. همچنین ویتامین E باعث محافظت نورون های حساس مغز در زمان شیمی درمانی می شود و نیز سلول های سرطانی، (بالأخص سلول های سرطانی مقاوم به پرتودرمانی) را در برابر پرتودرمانی آسیب پذیر می سازد. در دوره درمان با پرتوها به میزان 500IU ویتامین C و 400IU ویتامین E توصیه می شود.
مواد غذایی کم فیبر، بهترین پیشنهاد بعد از انجام رادیوتراپی حالت تهوع در فرد به وجود می آید. در این زمان بهتر است غذاهای کم فیبر استفاده شود. زیرا هضم مواد غذایی کم فیبر راحت تر است و حالت تهوع در فرد را کاهش می دهد. در این زمان برنج سفید، رشته، پوره سیب زمینی، سیب زمینی پخته، مرغ یا ماهی بدون پوست و ... پیشنهاد می شود. در ضمن توصیه می شود از مواد غذایی پر فیبر مانند نان غلات کامل، سریال صبحانه، مغرها و دانه های روغنی، حبوبات، ذرت بوداده، سبزیجات خام و ... اجتناب گردد.
مواد غذایی سرشار از پتاسیم فراموش نشود مواد غذایی سرشار از پتاسیم حالت تهوع، اسهال و استفراغ (که بعد از انجام رادیوتراپی شایع است) را کاهش می دهند. موز، پرتقال و سیب زمینی از جمله مواد غذایی هستند که علاوه بر دارا بودن مقادیر فراوانی پتاسیم، هضم راحتی دارند و برای افرادی که تحت پرتودرمانی قرار می گیرند، پیشنهاد مناسبی می باشند. نوشیدنی های سرشار از پتاسیم مانند آب هلو و زردآلو نیز گزینه های بی نظیر و جذابی برای چنین افرادی است.
کالری لازم را کسب کنید دریافت کالری مورد نیاز بدن بعد از رادیوتراپی کار سختی است. زیرا در این زمان، اشتها کاهش یافته است. متخصصان تغذیه توصیه می کنند، به جای مصرف مقادیر زیادی غذا در دو یا سه وعده غذایی که اکثراً در نهار و شام خلاصه می شود؛ بهتر است تعداد وعده های غذایی را به 6-8 وعده افزایش دهید. به این صورت که صبحانه، نهار و شام سر جای خودش است. ولی در این وعده ها مقادیر کمی مواد غذایی تا جایی که اشتها وجود دارد و معده گنجایش دارد مصرف می کنید. اما در عوض بین وعده های اصلی یک الی دو میان وعده هم اضافه می نمایید. در ضمن در هر وعده کمی کره به غذای خود بیفزایید تا کالری آن افزایش یابد.
تا حد امکان مایعات مصرف کنید
بعد از رادیوتراپی مصرف مایعات را تا جایی که می توانید افزایش دهید. تا مواد دفعی و مضر، سریع تر از بدن شما دفع شوند. علاوه بر آب، مصرف عصاره گوشت کم نمک، چای گیاهی، آب میوه های طبیعی، اسموتی ها، سوپ، قطعات یخ و ... به شما کمک می کند تا بدن شما هیدراته بماند. عصاره گوشت، آب میوه ها و اسموتی های طبیعی هم چنین به شما کمک می کنند تا کالری و ریزمغذی های مورد نیاز بدن خود، مانند انواع ویتامین ها و مواد معدنی را از طریق این مواد غذایی به دست آورید.