دو دانشگاه ایران در فهرست ۵۰۰ دانشگاه برتر «رتبه‌بندی شانگهای»

فارغ‌التحصیلان دانشگاه تهران (راست) و امیرکبیر یک فهرست معتبر از ۵۰۰ دانشگاه برتر جهان، در سال ۲۰۱۵، که با عنوان «رتبه‌بندی شانگهای» شناخته می‌شود، دو دانشگاه «تهران» و «امیرکبیر» را در خود جای داده‌است. در صدر این فهرست همچنان دانشگاه هاروارد قرار دارد.
 
دانشگاه تهران با کسب مقام نخست در میان دانشگاه‌های ایران در جایگاه ۳۰۱-۴۰۰ فهرست قرار دارد. دانشگاه صنعتی امیرکبیر نیز در مقام دوم داخلی و ۴۰۱-۵۰۰ بین‌المللی قرار دارد.
 
در منطقه غرب آسیا، عربستان سعودی چهار دانشگاه در این فهرست دارد که دانشگاه ملک عبدالعزیز و ملک سعود در رتبه‌های ۱۰۱-۱۵۰ قرار دارند. دانشگاه ملک عبدالعزیز، در یکی از رتبه‌بندی‌های تخصصی، در بخش ریاضیات، در جایگاه ششم جهان قرار گرفته‌است.
 
اسرائیل با پنج دانشگاه از جمله دو دانشگاه در فهرست ۱۰۰ دانشگاه اول، همچنان وضعیتی به مراتب بهتر از دیگر کشورهای منطقه دارد. ترکیه نیز با یک دانشگاه، دانشگاه استانبول، در رتبه‌ای مشابه با دانشگاه امیرکبیر قرار دارد.
 
در قاره آسیا؛ برتری همچنان از آن ژاپن است با دانشگاه توکیو در رتبه بیستم. دانشگاه‌های چین نیز برای نخستین بار به صد دانشگاه اول راه پیدا کرده‌اند.
 
چین ۴۴ دانشگاه، ژاپن ۱۶ دانشگاه، کره جنوبی ۱۱ دانشگاه، تایوان هفت دانشگاه، هنگ‌کنگ ۶ دانشگاه، در این فهرست دارند.
 
به جز دو دانشگاه در اسرائیل، دانشگاه‌های کیوتو (ژاپن)، چین‌هوا (چین)، پکن، سنگاپور و اوساکا (ژاپن) نیز در فهرست ۱۰۰ دانشگاه برتر قرار دارند.
 
رقابت چندانی در صدر فهرست میان کشورها وجود ندارد؛ چراکه ۱۰ دانشگاه برتر یا در ایالات متحده قرار دارند یا در بریتانیا؛ هاروارد، استانفورد و کالیفرنیا-برکلی، از آمریکا، اول تا سوم هستند و دانشگاه کمبریج در رتبه چهارم قرار دارد. پس از آن نیز ام‌آی‌تی، پرینستون، آکسفورد، دانشکده صنعتی کالیفرنیا، کلمبیا، شیکاگو، ییل و دانشگاه کالیفرنیا قرار دارند.
 
در مجموع ایالت کالیفرنیا به تنهایی، بدون در نظر گرفتن خود آمریکا، وضعیت بهتری از تمام کشورهای جهان در ۳۰ دانشگاه برتر جهان دارد.
 
چهار دانشگاه از سوئیس، شش دانشگاه از استرالیا، چهار دانشگاه از کانادا، سه دانشگاه از آلمان، سه دانشگاه از فرانسه، سه دانشگاه از سوئد، از جمله دانشگاه‌های دیگری هستند که در فهرست ۱۰۰ دانشگاه برتر سال ۲۰۱۵ قرار می‌گیرند.
 
یکی از بهترین پیشرفت‌ها در رتبه‌بندی شانگهای از آن دانشگاه بریتانیایی آکسفورد است که توانسته در سال ۲۰۱۶ با سه پله صعود، از رتبه دهم به رتبه هفتم برسد.
 
این ۵۰۰ دانشگاه مجموعا از ۳۴ کشور و منطقه جهان می‌آیند.
 
رتبه‌بندی شانگهای از سال ۲۰۰۳ آغاز شده و آمار و تحلیل‌های نسبتا گسترده‌ای را برای نگارش فهرست خود در نظر می‌گیرد. به گفته وب‌سایت «رتبه‌بندی شانگهای»، آنها از «معیارهایی عینی» برای نگارش فهرست خود استفاده می‌کنند؛ از جمله شمار کارکنان یا فارغ‌التحصیلانی که برنده جایزه‌های نوبل یا نشان فیلدز (جایزه‌ای که هر چهار سال یک بار در جریان کنگره اتحادیه جهانی ریاضیات داده می‌شود) شده‌اند. از دیگر معیارهای این رتبه‌بندی، مقالات منتشرشده در نشریات «نیچر» و «ساینس» است. این رتبه‌بندی البته منتقدانی نیز دارد؛ از جمله انتقادها به برتری دادن «علوم پایه» بر «علوم انسانی» یا تمرکز بیش از حد بر تحقیقات یا مقالات منتشرشده، به جای کیفیت عمومی یا نحوه انتشار آنها است.