وزیران خارجه ایران و آمریکا بار دیگر ملاقات می‌کنند

کری و ظریف اوایل هفته نیز با یکدیگر ملاقات و ظاهرا در مورد موانع اجرای برجام گفتگو کرده بودند وزیران خارجه ایران و آمریکا بار دیگر ملاقات می‌کنند و انتظار می رود بررسی نحوه اجرای توافق هسته‌ای (برجام) محور گفتگوهای آنها را تشکیل دهد.
 
به گفته وزارت خارجه ایالات متحده، جان کری و جواد ظریف، وزیران خارجه دو کشور روز جمعه، ٣ اردیبهشت (٢٢ آوریل) در نیویورک با یکدیگر گفتگو خواهند کرد. آقای ظریف به منظور شرکت در اجلاس توسعه پایدار و امضای تعهدات کنوانسیون تغییرات آب و هوا به نیویورک سفر کرده و روز سه شنبه این هفته نیز در حاشیه اجلاس با آقای کری دیدار و در مورد نحوه اجرای توافق هسته‌ای گفتگو کرد.
 
جان کربی، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفته است که "در این دیدار انتظار می‌رود روند برداشتن تحریم‌ها و ارزیابی بانک‌ها و سایر نهادهای داخلی و خارجی از گزینه‌های آنها در چارچوب برجام مورد گفتگو قرار گیرد." وی افزود که آقایان کری و ظریف "تفاهم به دست آمده برای تصمیم‌گیری پیرامون برداشتن تحریم‌ها را بررسی خواهند کرد."
 
توافقنامه هسته‌ای از ماه ژانویه سال جاری، حدود چهارماه پیش، به اجرا درآمد و نه تنها تحریم‌های بین‌المللی مصوب شورای امنیت در برابر عمل ایران به مفاد این توافقنامه برداشته شد، بلکه طرف‌های مذاکره جمهوری اسلامی، از جمله ایالات متحده و اتحادیه اروپا گفتند که تحریم‌های یکجانبه‌ای را که علیه برنامه‌های هسته‌ای این کشور وضع کرده بودند لغو خواهند کرد.
 
در حالیکه لغو تحریم‌ها به انزوای اقتصادی ایران پایان داده و طی ماه‌های گذشته، علاوه بر دیدارهایی بین مفامات ارشد جمهوری اسلامی و چند کشور اروپایی، شماری از شرکت‌های خارجی نسبت به از سرگیری روابط تجاری با ایران ابراز آمادگی کرده‌اند، مقامات ایرانی می‌گویند که ایالات متحده در زمینه رفع محدودیت‌های مالی اقدام کافی صورت نداده و مانع از فعال شدن روابط اقتصادی ایران با کشورهای دیگر شده است. این وضعیت در داخل ایران باعث انتقاد آشکار برخی مقامات حکومتی و وابسته به حکومت شده که گفته‌اند توافق هسته‌ای نتایجی را که از آن انتظار می‌رفت به بار نیاورده و به ویژه به از سرگیری ارتباط تجاری ایران با خارج منجر نشده است.
روحانی و نخست وزیر ایتالیا - ایران کوتاهی آمریکا را باعث نتیجه ندادن تجدید ارتباط سیاسی و اقتصادی خود با خارج دانسته‌اند به گفته مقامات جمهوری اسلامی، مهمترین مانع در راه عادی شدن روابط اقتصادی و تجاری ایران و خارج برطرف نشدن تحریم‌های بانکی ایالات متحده است که باعث نگرانی موسسات مالی کشورهای دیگر از ارائه خدمات بانکی برای معاملات با جمهوری اسلامی می‌شود.
 
مقامات آمریکایی این اتهام را که مانع از اجرای برجام می‌شوند رد می‌کنند و آقای کربی گفته است که "این ادعا ابدا حقیقت ندارد زیرا ما هرگز در صدد نیستیم تا موانعی را بر سر راه فعالیت بانک‌ها و موسسات خارجی و معاملات مشروع آنها با ایران ایجاد کنیم." سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفته است که "ما می‌کوشیم دقیقا توضیح بدهیم که تعهدات ما و مسئولیت‌های ما چیست و در چارچوب برجام، موسسات مالی و بانک‌های خارجی از چه امکاناتی برخوردار می‌شوند."
  ارتباط دلاری با ایران هنوز هم با موانعی مواجه است از زمان گروگانگیری کارکنان سفارت آمریکا در تهران، ایالات متحده تحریم‌هایی را علیه جمهوری اسلامی از جمله براساس اتهام ارتباط این کشور با اقدامات تروریستی و نقض حقوق بشر مردم ایران به اجرا گذاشته است. این تحریم‌ها از جمله شامل ممنوعیت روابط بانکی مستقیم نهادها و اتباع آمریکایی با ایران بود اما بانک‌های آمریکایی مجاز به ارائه خدمات بانکی دوربرگردان یا گردشی بودند. در این روش، بانک‌های آمریکایی می‌توانستند امکان انجام معاملات دلاری بین افراد و موسسات غیرآمریکایی با ایران را در اختیار مشتریان غیرآمریکایی خود قرار دهند.
 
در ژوئن سال ٢٠٠٨، ایالات متحده این نوع ارتباط غیرمستقیم را هم تحریم کرد. به این ترتیب، هرنوع معامله با ایران به ویژه در صورتی که به دلار آمریکا انجام می‌گرفت و در نهایت، مستلزم ارتباط با نظام بانکی آمریکا بود، می‌توانست معامله‌گر را با اقدامات تنبیهی ایالات متحده مواجه کند.
 
تشدید تحریم های تجاری و مالی آمریکا علیه ایران باعث شد تا سایر کشورها، از بیم محرومیت از دسترسی به تسهیلات بانکی ایالات متحده، معاملات خود با ایران را به شدت محدود کنند و جریمه سنگین تعدادی موسسه مالی به اتهام تخطی آنها یا مراکزشان در آمریکا از مقررات تحریم جمهوری اسلامی نگرانی در مورد هرگونه ارتباط با این کشور را شدت بخشید.
آمریکا و برخی کشورهای دیگر برنامه موشکی را با "روح" برجام سازگار ندانسته‌اند همچنین، ایالات متحده تحریم‌های غیر هسته‌ای خود را لغو نکرده که از جمله شامل ممنوعیت ارتباط تجاری و مالی با برخی نهادها و اتباع جمهوری اسلامی، از جمله سپاه پاسداران است. با توجه به گستره فعالیت و تسلط این نهاد بر اقتصاد ایران، موسسات خارجی نگران آن هستند که موسسات به ظاهر مستقل در ایران ، عملا وابسته به سپاه پاسداران یا سایر افراد و نهادهای تحت تحریم باشند و معامله با آنها به اقدامات تنبیهی ایالات متحده منجر شود. علاوه بر این، برخی مقامات آمریکایی نسبت به کارآمد بودن تمهیدات نظام بانکی ایران در مقابله با پولشویی ابراز تردید کرده و آنها را کافی ندانسته‌اند. در نتیجه، طرف‌های تجاری ایران همواره با این خطر مواجه هستند که ممکن است در جریان معاملات عادی مالی با ایران، درگیر پرونده‌های پولشویی در آمریکا شوند.
 
این وضعیت باعث شده است تا موسسات مالی غیرآمریکایی در معامله با ایران احتیاط در پیش گیرند و از بیم مشکلات بعدی، ترجیح دهند از معامله با ایران فعلا اجتناب ورزند. همچنین، مقامات آمریکایی از رفع تحریم از معاملات دوربرگردان خودداری ورزیده‌اند و در نتیجه، مشکلاتی که در زمینه معاملات دلاری عمده با ایران وجود داشته همچنان برجاست. این موانع واکنش‌هایی را در داخل ایران ایجاد کرده و ظاهرا آقای ظریف انتظار دارد با رفع آنها، موقعیت دولت و طرفداران برجام را تقویت کند.
 
در عین حال، به گفته کارشناسان، به نظر می‌رسد که مقامات جمهوری اسلامی مشکلات بازگشت یک کشور تحت تحریم، آنهم چندین سال تحریم گسترده با ابعاد بسیار پیچیده را دست کم گرفته و انتظار داشته‌اند به محض اعلام توافق هسته‌ای، ایران از امکانات مالی و تجاری عادی برخوردار شود و کشورها، موسسات و نهادهای اقتصادی و مالی جهان نیز به سرعت روابط گسترده ای را با ایران برقرار سازند. این انتظار تحقق نیافته به ویژه اینکه هنوز هم بین ایران و برخی کشورها و نهادهای خارجی در جنبه‌هایی از برجام، از جمله در زمینه آزمایش‌های موشکی، اختلاف نظرهایی وجود دارد و اظهارنظرها و مواضع متفاوت و گاه متناقض مقامات حکومتی در قبال توافق هسته‌ای و روابط خارجی به جلب اعتماد نسبت به شرایط آینده ایران کمکی نکرده است.
 
علاوه بر این جنبه‌هایی از سیاست داخلی و خارجی جمهوری اسلامی هم می‌تواند باعث نگرانی موسسات عمده خارجی در این زمینه شود که در صورت برقراری روابط نزدیک و گسترده و کمک به این کشور، آنها را در معرض انتقاد نهادهایی مانند مدافعان حقوق بشر یا دیگر گروه‌های فشار قرار دهد و به وجهه جهانی آنها آسیب برساند.