دیسکوی های زنانه در ایران به صرف باقالی پلو

رادیو زمانه - توی ایمو تند تند برایم تعریف می‌کند: «ساعت ۹صبح روز جمعه است. ماشین‌ها پشت سر هم پارک می‌کنند. بعضی از خانم‌ها به صورت گروهی با آژانس می‌آیند. نشانی جایی در غرب تهران. بوی عطر خانم‌ها فضای پیاده‌رو را پر کرده است. صدای موسیقی تا پیاده‌رو می‌آید.»

آن‌جا دیسکوی زنان است.

دیسکوی زنانه و دی‌جی های حرفه‌ای زن یکی از پدیده‌های جدید این روزهای شهرهای بزرگ ایران شده است. این که دیسکوی زنانه در ایران چگونه برگزار می‌شود، زنان ایرانی در دیسکو چه می‌کنند و از سوی دیگر این که دی‌جی‌های حرفه‌ای زن در ایران چگونه فعالیت می‌کنند، آیا با موانعی مواجه هستند یا تصور عمومی در ایران در مورد آن چیست، بهانه‌ای شد تا با برگزارکننده یکی از دیسکوهای شلوغ تهران و چند نفری از شرکت‌کنندگان صحبت کنم.

 

دیسکوی زنانه‌ای که موفق به برقراری ارتباط با مسئولش شده‌ام، در غرب تهران واقع است. دیسکو از ساعت ۹ صبح شروع می‌شود و تا شش بعداز ظهر ادامه دارد. گروهی که من با آن‌ها با «ایمو» همراه هستم، شامل چند دوست دوران دبستان هستند که همگی در محدوده سنی ۵۰ سال قرار دارند. گروهی که این بار به جای برگزار کردن دوره زنانه‌شان در خانه، تصمیم گرفته‌اند برای اولین بار به دیسکو بروند. از پله‌ها که بالا می‌روند صدای موسیقی بلندی به گوش می‌رسد و پشت سر آن همهمه و دست‌ و سوت زنان.

جمعیتی حدود ۳۰۰ نفر در سالن هستند. به محض ورود، مسئول دیسکو با صدای بلند در اتاق رختکن می‌گوید: «خانم‌های عزیز تلفن‌های خود را به من تحویل بدهند و شماره دریافت کنند.» اینطور می‌شود که ارتباط من با دیسکو قطع می‌شود.

 

با مسئول دیسکو از طریق عضو شدن در گروه تلگرام و پس از آن از طریق ایمو ارتباط برقرار می‌کنم. با این که در تماس اولم برای مصاحبه می‌گوید: «باعث افتخارم است که مخاطب رادیو زمانه قرار گرفته‌ام. هر سئوالی داشته باشید در خدمتم»، اما پس از گذشت دو روز، پیغامی دریافت می‌کنم با این مضمون: «دختر عزیزم، من با زحمت فراوان مجوز دیسکوها را به دست آورده‌ام. خوب که فکر کردم دیدم ممکن است با پخش مصاحبه و فاش شدن نام سالن و خودم، مسئولین، همین شادی سالم را هم از خانم‌های شرکت‌کننده بگیرند. لطفا یا مصاحبه را منتشر نکنید یا بدون نام بردن از من و معرفی مکان سالن، گزارش‌تان را بنویسید.»

 

مسئول دیسکوی زنانه که تلگرام بسیار فعالی با حدود دوهزار عضو دارد و از همین طریق با مخاطبانش ارتباط برقرار می کند، می‌گوید: «پیرترین مهمان من ۹۷ ساله است که با پشت خمیده می‌آید و روی صندلی تلاش می‌کند تا برقصد. من به احترام سنش پولی از او دریافت نمی‌کنم. شرکت‌کنندگان، ۹ ساعت تمام می‌رقصند. فقط نیم ساعت غذا می‌خورند و باقی‌مانده زمان‌شان را صرف رقصیدن می‌کنند. برای ناهار باقالی‌پلو با مرغ، سالاد و نوشابه سرو می‌کنم. خانم‌ها ران مرغ را ترجیح می‌دهند، برای همین فقط ران مرغ سرو می‌شود. بعد از ناهار به هزینه خودم، مهمان چای و شیرینی من هستند.»

  

یکی از شرکت‌کنندگان ۳۷ ساله دیسکو با مدرک لیسانس که کارمند یک شرکت خصوصی است، می‌گوید: «من با دوستانم ماهی یک بار جمعه وقت‌مان را برای دیسکو خالی می‌کنیم. پسر کوچکم را به خانه مادرم می‌برم. همسرم هم وقتش را با دوستانش می‌گذراند. دیسکوی زنانه همان جایی است که انرژی‌‌ام تخلیه می‌شود، شاد هستم، می‌رقصم، گپ می‌زنم، قهقهه می‌زنم، نه مشروبی است برای مست شدن، نه مردی برای چشم‌چرانی و نه دودی برای نشئگی.»

 

اما هستند کسانی که به همین دلایل (نبود مردان و مشروب و …) در چنین دیسکوهایی حاضر نمی‌شوند و چنین فضاهایی را کسل‌کننده می‌دانند.

 

یکی دیگر از شرکت‌کنندگان که خانه‌دار است و ۵۶ سال دارد می‌گوید: «اولین چیزی که برای اولین بار نظرم را جلب کرد این بود که همه در حال رقص بودند. با تیپ‌های مختلف و از قشرهای مختلف. حسن این جور دیسکوها این است که در عین حال که در مهمانی زنانه شرکت کرده‌ای و بزن و بکوب و رقص است، لازم نیست به فکر لباس و آرایش مو باشی چون کسی تو را نمی‌شناسد. می‌توانی با شلوار جین باشی و آزادانه برقصی. به جرات می‌توانم بگویم خانم‌ها فقط نیم ساعت برای خوردن غذا می‌نشینند. از غیبت کردن خبری نیست. آن‌جا فقط خوشحال هستی و آزاد و رها.»
الکل یا نوشیدنی مجاز؟

مسئول دیسکوی زنانه می‌گوید: «خانم‌ها خودشان آن‌قدر خوشحال هستند و با شور و شوق می‌رقصند که نیازی به مشروبات الکلی ندارند. من تا به حال ندیده‌ام کسی مشروب بنوشد یا همراه خود داشته باشد. بعضی وقت‌ها خانم‌ها تقاضای دیسکو زن و شوهری می‌کنند. مثلا ماه پیش، قبل از چهارشنبه سوری در قشم و چند ماه پیش در دبی دیسکوی زن و شوهر داشتم. وقتی دیسکو زن و شوهری می‌شود، دی‌جی مرد هم داریم. استثنائا شب چهارشنبه سوری سال ۹۴ در دیسکوی زنانه دی‌جی مرد داشتم. دیسکو در جاده کرج خارج از شهر تهران بود. وسیله ایاب و ذهاب برای خانم‌ها فراهم بود. با این که ایام فاطمیه بود استقبال زیادی شد و حدود ۴۰۰ نفر ثبت‌نام کردند. به خاطر چهارشنبه سوری مجبور بودم ارکستر در باغ داشته باشم. بعضی خانم‌ها در سالن و بعضی دیگر در باغ می‌رقصیدند. ما به مشکلی برخورد نکردیم. چند نفری هم بودند که با روسری می‌رقصیدند.»
رقص زن در برابر زن

این روزها با نگاهی به تبلیغات اینترنتی با آگهی‌های متفاوتی مواجه می‌شویم. تبلیغاتی مانند دی‌جی حرفه‌ای خانم با مجوز، بارمن حرفه‌ای خانم، خواننده و رقاص خانم با مجوز، مناسب مجالس عروسی و مهمانی و …. نتیجه‌ای که از مجموع این‌گونه تبلیغ‌ها می‌توان گرفت این است که دریافت مجوز این‌گونه مراسم در ایران از سال‌های گذشته آسان‌تر شده است. بدون این‌که به دلایل آن بپردازیم و ریشه‌یابی کنیم که آیا ارائه مجوز این‌گونه مراسم به دلیل به رسمیت شناختن حقی از حقوق زنان حتی در شرایط فعلی جامعه ایران است یا سهولت زد و بند برگزارکنندگان این مراسم با نیروی انتظامی، می‌خواهیم بدانیم برداشت فضای واقعی جامعه این روزهای ایران از این گونه مراسم چیست؟

 

یکی از واعظان مذهبی منطقه نارمک تهران که ۴۰ساله و فارغ‌التحصیل رشته ادیان و عرفان است می‌گوید: «اکثر مجتهدان معتقدند رقص زن در برابر زن حرام است. به نظر من اما تنها رقصی که منشا فساد و تحریک جنسی باشد حرام است. با این حساب مثلا رقص عارفانه مانند سماع یک زن عارف، حرام نیست به دلیل این‌که هدف رقص و نتیجه آن ایجاد یک حس معنوی است. از طرف دیگر فعالیت دیسکوهایی از این دست نیز حرام که نیست هیچ، واجب هم هست چرا که زنان پرمشغله امروز ایران نیاز به چنین اجتماعاتی دارند. کاش برای مردانی نظیر من هم که دوستانم در طیف مذهبی خاصی قرار دارند نیز چنین شرایطی فراهم بود.»

با شنیدن نظر او کنجکاو می‌شوم نگاهی به فتوای فقها در مورد رقص زن در برابر زن بیندازم. از میان مجتهدان، آقایان مکارم، گلپایگانی و خمینی فقط رقص زن برای شوهر را مجاز می‌دانند و مجتهدانی مانند بهجت و لنکرانی کلا رقص را حرام می‌دانند.

 

همسر یکی از شرکت‌کنندگان که ۶۰ ساله و بازنشسته است می‌گوید: «این‌که می‌دانم همسرم در مهمانی رقص زنانه‌ای شرکت می‌کند که مردهای دیگر مزاحم او نیستند و وقتی از دیسکو برمی‌گردد روحیه‌اش متفاوت است، برایم بسیار خوشحال کننده است.»
مجوز دیسکو

مسئول دیسکوی زنان می‌گوید: «ما مجوزمان را هر ماه از بهزیستی و اداره اماکن عمومی می‌گیریم. مسئولین مرا کاملا می‌شناسند و تجربه دو ساله‌ام نشان داده که مشکلی پیش نمی‌آید. من قوانین خودم را دارم و بر سر اجرای این قوانین پافشاری می‌کنم. عکس و فیلم گرفتن، خرید و فروش لباس و لوازم آرایش، پوشیدن لباس پشت‌باز، سیگار کشیدن، مشروبات الکلی و مواد مخدر ممنوع است.»

مسئول رزرو دی‌جی حرفه‌ای زن در یکی از تبلیغات اینترنتی اما در مورد مجوز می‌گوید: «اگر مهمانان همه خودی باشند داستان فرق دارد ولی در صورتی که مهمانان را نمی‌شناسید باید بگویم دی‌جی با مجوز در ایران وجود ندارد. ما برای نور و صدا مجوز داریم اما در ایران تا‌کنون هیچ دی‌جی زنی مجوز نگرفته است. بعضی اوقات همراه دی‌جی خانم، دی‌جی آقا هم می‌فرستیم که اگر مشکلی پیش آمد او جواب بدهد.»
دی‌جی‌های حرفه‌ای زن

برگزار‌کننده دیسکو زنان می‌گوید: «قیمت من ثابت است. ۹ ساعت دی‌جی زن همراه باقالی‌پلو و سالاد و نوشابه، ۷۵ هزار تومان است. خیلی وقت‌ها خانم‌هایی هستند که گروه تشکیل می‌دهند و برای شرکت‌کنندگان تئاتر اجرا می‌کنند. تا به حال سه گروه تئاتر داشته‌ایم که خودشان داوطلبانه و بدون دریافت حق‌الزحمه تئاتر اجرا کرده‌اند. خانم‌هایی هم هستند که در رقص عربی مهارت زیاد دارند و قبل از برنامه با من هماهنگ می‌کنند تا نیم ساعتی را به رقص عربی اختصاص دهیم. تئاتر و رقص عربی محبوبیت زیادی در میان شرکت‌کنندگان دارد و هزینه‌ای جداگانه برای آن دریافت نمی‌کنیم.»

 

اما مسئول رزرو یکی از آگهی‌های اینترنتی درباره فرستادن دی‌جی زن در مهمانی، در مورد قیمت می‌گوید: «در پکیج ۴۵۰ هزار تومانی، افراد چهار یا پنج سال سابقه دارند که در یک ماه برای اجرای هفت یا هشت برنامه می‌روند اما حرفه‌ای‌ها غیر از ماه رمضان، محرم و صفر به بیش‌تر از ۲۰ برنامه می‌روند و سرشان شلوغ است. مثلا اگر در گروه حرفه‌ای کیبورد، تومبا، گیتار، نورپردازی و آتش‌بازی نیز بخواهید و همه این کارها فقط بر عهده زنان باشد از سه میلیون تومان شروع خواهد شد چرا که ما کاری را انجام می‌دهیم که تا به حال کسی در ایران انجام نداده است.»