هنگامی که ورزش می کنید، هزاران واکنش بیوشیمیایی در بدن رخ می دهد. گلیکوژن که در سلول های عضلانی ذخیره شده است به گلوکز شکسته می شود و پس از ورود به جریان خون به میتوکندری منتقل می شود.
میتوکندری اندامکی است که وظیفه تولید انرژی را در داخل سلول به عهده دارد. آنزیم ها وارد عمل می شوند و چربی های ذخیره را به اسیدهای چرب آزاد و گلیسرول می شکنند تا در هنگام فعالیت ورزشی به عنوان سوخت استفاده شوند.
شدت و مدت فعالیت ورزشی به نحوه استفاده بدن از سوخت های ذخیره یا به عبارت دیگر، کربوهیدارت و چربی بستگی دارد. در این شرایط، استفاده از یک مکمل برای افزایش سوخت و ساز چربی و متعاقب آن افزایش مدت زمان ورزش کردن می تواند بسیار مفید باشد.
در این زمینه حتماً در مورد مکمل ال-کارنیتین شنیده اید. این ماده برای افزایش عملکرد ورزشکاران در سرتاسر دنیا استفاده می شود و یکی از مکمل های رایج در کاهش وزن و افزایش سوخت و ساز چربی نیز می باشد.
ماهیت ال-کارنیتین
ال-کارنیتین یک اسیدآمینه غیرضروری است که نقش مهمی را در انتقال اسیدهای چرب به میتوکندری ایفا می کند. منابع طبیعی حاوی ال-کارنیتین عبارتند از گوشت قرمز، ماهی و شیر. مدارک نشان می دهد که مکمل یاری روزانه ال-کارنیتین با افزایش مقادیر درون عضلانی این اسید آمینه موجب بهبود سوخت و ساز چربی و متعاقب آن پیشبرد عملکرد ورزشی می شود.
علاوه براین، مکمل یاری ال-کارنیتین موجب ذخیره سازی گلیکوژن و در نتیجه بهبود سوخت و ساز چربی و افزایش زمان تا خستگی نیز می شود. تولید متابولیت های درگیر در خستگی مثل لاکتات و شاخص های استرس و التهاب عضلانی نیز در هنگام مکمل یاری با ال-کارنیتین کاهش می یابد.
مدارک نشان می دهند که برای افزایش عملکرد ورزشی در ورزشکاران، ترکیب ال-کارنیتین و کربوهیدرات تأثیرات نیروافزایی زیادی دارد و می تواند عملکرد ورزشی را تا 11درصد افزایش دهد. بنابراین در این زمینه توصیه می شود که مکمل ال-کارنیتین با مقادیر قابل قبولی از کربوهیدرات های ساده برای مثال 60 گرم دکستروز یا مالتودکسترین مصرف شود.
روشن است که ال-کارنیتین در بدن ساخته و ذخیره می شود. تولید این اسیدآمینه غیرضروری در بدن با افزایش وزن و چاقی به ویژه چاقی های پایین تنه کاهش می یابد. بنابراین، معمولاً برای کاهش وزن افراد چاق توصیه می شود. با وجود این، اثر بخشی این مکمل برای کاهش وزن و افزایش سوخت و ساز چربی در افراد غیرفعال هنوز روشن نیست، ولی مسلم است که این ماده حتی اگر در کاهش وزن مؤثر باشد، در کنار فعالیت ورزشی تأثیر دارد.
برخی مدارک بر این موضوع تأکید دارند که به دلیل ساخت این ماده در بدن و نیز ذخیره آن در سلول تا زمانی که به آن دسترسی وجود دارد، سلول از مقادیر موجود در گردش خون برداشت ندارد.
یک جنبه دیگر در این زمینه، بحث تلقین است. تأثیر این مکمل در بین ورزشکاران حرفه ای بسیار رایج است، به دلیل این که ماهیت تمرینات ورزشی آن ها به لحاظ شدت و مدت با افراد معمولی متفاوت است.
علاوه براین مقادیر مصرفی نیز در ورزشکاران بسیار زیاد است. ورزشکاران علاوه بر افزایش چربی سوزی برای نیل به اهداف دیگری مثل کاهش آسیب ها و تورم عضلانی، افزایش ظرفیت آنتی اکسیدانی و نیز بهبود عملکرد عروقی از مکمل ال-کارنیتین استفاده می کنند.
مقدار مؤثری که معمولاً در این زمینه توصیه می شود 1 تا 2 گرم در روز است. مصرف مقادیر زیاد ال-کارنیتین موجب تهوع، گرفتگی معده، اسهال و افزایش اشتها می شود. ال-کارنیتین با برخی از داروها شامل داروهای مرتبط با کم کاری تیروئید تداخل دارد. علاوه براین می تواند موجب وخیم تر شدن وضعیت بیماران مبتلا به صرع نیز شود.
مدارک نشان می دهند که ال-کارنیتین می تواند موجب بهبود مقادیر LDL-کلسترول نیز شود، ولی در این زمینه نیاز به مطالعات بیشتری است.