داستان صعود فوتبال ایران به المپیک ۱۹۷۲ مونیخ

بیست و هفتم مهر ۱۳۵۰ اولین تمرین تیم ملی در امجدیه برگزار می‌شود. نه! برگزار نمی‌شود. دروازه‌ها سر جایشان نیست. زمین را آب بسته‌اند. تاجی‌ها و پرسپولیسی‌ها هم نیامده‌اند.

 

کریم زندی معروف به رییس امجدیه، تعدادی توپ آورده. پرویز دهداری به او می‌گوید: با تیمسار راسخ صحبت کرده بودیم زمین شماره ۲ را بدهند.

 

- نمی‌شود. برنامه این زمین تا ۹ آبان برای جشن تولد ولیعهد پر است. الآن هم میخ‌های تمرین رژه، در چمن فرو رفته.

 

ایگور نتو (از شوروی) که قرار بود به عنوان تمرین‌دهنده کنار تیم ملی باشد هنوز به ایران نیامده. او که پیش‌تر سرمربی تیم ملی بود، دیگر به ایران نخواهد آمد. محمد رنجبر سرمربی است، با مدیریت پرویز دهداری.

 

جلسه اول تمرین تیمی که راهی المپیک خواهد شد، با چنین کیفیتی به پایان می‌رسد. مشکلات دیگری هم وجود دارد. عده‌ای با اعتراض به فهرست تیم ملی، معتقدند باند بازی شده. داریوش مصطفوی می‌گوید همایون بهزادی تهدیدش کرده که "اگر من پشت گوشم را دیدم تیم ملی را هم می‌بینم."

 

چیدمان بازی‌های تدارکاتی در نازل‌ترین سطح ممکن است. تیم ملی با باشگاه عقاب بازی می‌کند. حریف بازی بعدی هم پاس است. تیم ملی و پاس مساوی می‌شوند. آیا از این بدتر هم می‌شود؟ بله. ممکن است حتی رقیب باشگاهی هم جور نشود تا تیم ملی ناگزیر، مقابل خودش قرار بگیرد! در قالب دو تیم با لباس‌های قرمز و سفید که قرمزها ۶-۱ بردند با هت تریک صفر ایرانپاک.

 

مردان اصلی تیم ملی از حجازی تا علی جباری و علی پروین، لباس قرمز پوشیدند. مجید حلوایی که مهم‌ترین گل ایران در تاریخ المپیک‌ها را به برزیل خواهد زد، فعلاً جزو تیم اصلی نیست و تک گل تیم لباس سفید را به ثمر می‌رساند.

 

کویتی‌ها حریف ایران هستند. آنها امیدواری‌های فراوانی برای پیروزی دارند. مساوی تاج با العربی کویت و تساوی تیم‌های ملی جوانان دو کشور باعث امیدواری‌شان شده. چهار بازیکن مصری و یک سودانی دارند که گذرنامه‌شان کویتی نیست اما کویتی خواهد شد.

 

اول ژانویه بازی اول مقابل کویت. آشتیانی به خاطر جراحی آپاندیس به بازی نرسیده. حجازی دروازه‌بان. اکبر کارگرجم همراه با مصطفی عرب، جعفر کاشانی و کارو حق‌وردیان در خط دفاعی. اصغر شرفی، علی پروین، علی جباری، پرویز قلیچ‌خانی در وسط زمین. خط حمله هم با صفر ایرانپاک و همایون بهزادی که این دو نفر در امتداد بازی با جواد قراب و علیرضا حاج‌قاسم تعویض می‌شوند.

 

دو گل از جباری و پروین تکلیف این بازی را مشخص می‌کند. دقیقاً یک ماه بعد، اول فوریه در بازی برگشت، نتیجه تکرار می‌شود. این بار بهرام مودت دروازه‌بان است که سنگر را در نیمه دوم به منصور رشیدی می سپرد. مظلومی (یار تعویضی) به اتفاق پروین، گل‌های بازی را می‌زنند.

 

حالا آغاز رقابتی طولانی با کره شمالی. در بازی اول، حجازی مجدداً به تیم ملی برگشته. بازی بدون گل به پایان می‌رسد. اردیبهشت ۵۱ تیم ملی از عنوان قهرمانی‌اش در جام ملت‌های آسیا دفاع می‌کند. اما پس از این تورنمنت سنگین، کمتر از دو هفته فرصت دارد برای بازی برگشت با کره شمالی.

 

ایران غرق شادی است که یک حادثه در چهار راه پارک وی، جامعه را سوگوار می‌کند. ژانت کهن‌صدق قهرمان دوومیدانی و سیمین شفیقی کاپیتان تیم ملی بسکتبال زنان در سانحه تصادف، چشم از جهان فروبستند. مجله دنیای ورزش تیتر زد: "ژانت رکورد ۱۰۰ متر ایران را به گور برد."

 

سیمین ۲۸ ساله دانشجوی سال آخر ادبیات و ژانت ۲۳ ساله فارغ‌التحصیل تربیت بدنی برای تدریس عازم دبیرستان بودند. "با اتومبیل شماره ۲۱۱۶۶ تهران الف از دانشکده ملی حرکت کرده نزدیک پل ونک با اتومبیل کرایه خط شمیران به رانندگی محمود تجریشی رو در رو قرار گرفت. سرنشینان در میان اتاقک درهم فرو رفته ماندند. مأموران پاسگاه پارک‌وی در محل حاضر شدند. مجروحین به بیمارستان ژاندارمری و رضا پهلوی منتقل شدند."

 

پیش از شروع بازی، به یادشان در امجدیه یک دقیقه سکوت اعلام می‌شود. تماشاگرانی که وارد ورزشگاه شده‌اند، خوش اقبال بوده‌اند که بلیت گیرشان آمده. ابتدا اعلام شده بود بلیت‌ها را در تالار محمدرضا شاه، پیش فروش می‌کنند.

 

هزاران متقاضی بلیت راهی پارک شهر شده بودند، اما خبری از فروش بلیت نبود. سپهبد حجت، رییس سازمان تربیت بدنی میان جمعیت حاضر شده و به معترضین گفت از اجحاف جلوگیری خواهد کرد.

 

کیهان ورزشی نوشت که هزاران نفر تلفن زده‌اند و پرسیده‌اند بلیت‌ها را کجا فروختند که بازار سیاه درست شده؟ به نقل از یک تماشاگر نوشتند: "الو، من یک خل و احمقم که ۱۵۰ تومن دادم بلیت خریدم. چرا مسابقه در آریامهر نیست که من صد تومن پول اضافه به جیب دزدان نریزم؟"

 

مردم بی تابی می‌کنند برای تماشای تیمی که فاتح جام ملت‌ها شده. اما نمایش تیم ملی، حاکی از خستگی است. تیمی که به سختی به تساوی بدون گل می‌رسد. داور از "یک پنالتی مسلم" به سود کره شمالی چشم پوشی می‌کند. در سیزدهمین دقیقه بود که "ما چونگ او" فرار کرد. اکبر کارگرجم رسید و مهاجم کره‌ای را سرنگون کرد، اما داور لبنانی نقطه پنالتی را نشان نداد.

 

بین دو نیمه مسابقات دوومیدانی برگزار می‌شود. فرامرز آصف «خواننده آینده» در پرش طول به قهرمانی می‌رسد. رضا انتظاری در ۸۰۰ متر، زودتر از خط پایان می‌گذرد.

 

بهرام مودت که در این بازی دروازه‌بان است، به اتفاق همبازیانش به زمین برمی‌گردند. پرویز قلیچ‌خانی که "قبل از بازی گفته بود اسهال گرفته‌ام"، با اصرار مربیان در ترکیب قرار می‌گیرد، اما در دقیقه ۸۰ تعویض می‌شود. تماشاگران نمی‌پذیرند. آنها قلیچ‌خانی را تحت هر شرایطی در زمین می‌خواهند. همایون بهزادی ملقب به پاطلایی هم تعویض می‌شود. این بار، غلامحسین مظلومی تازه وارد را هو می‌کنند.

 

با تساوی بدون گل، تندترین انتقادات از تیم ملی در مطبوعات منتشر می‌شود، تیمی که هنوز فرصت نشده حتی جشن قهرمانی جام ملت‌ها را برگزار کند. کیهان ورزشی تیتر زده: «نه! حتی به لطف داور مهربان».

حالا بازی سوم باید تکلیف تیم صعود کننده به المپیک را مشخص کند. رقابتی در کشور بی طرف. شهر راولپندی پاکستان و به قضاوت بهادر خان از همین کشور.

 

صفر ایرانپاک در همان نیمه اول، طلسم دو بازی بدون گل را فروریخت. حسین کلانی هم گل دوم را زد. تیم ملی ایران برای دومین بار به المپیک رسید.

 

قهرمانی در جام ملت‌های آسیا و صعود به المپیک از شدت انتقادات در دو هفته نامه تأثیرگذار ورزشی نکاست. تیمسار مکری از ریاست فدراسیون برکنار شد و میز مدیریت را به کامبیز آتابای داد.