بازیکنان تیم ملی قبل از انقلابمهدی رستم پور برنامه تلویزیونی ۹۰ در ایران، نظرسنجی هفتگی برگزار میکند تا میلیونها بیننده، هر هفته درباره یک پُست از ترکیب «تیم ملی بعد از انقلاب» نظر بدهند.
برنامه ۹۰ طی هفده سال گذشته از پربینندهترین برنامههای صداوسیما بوده و عادل فردوسیپور هم محبوبیتی چشمگیر نزد علاقمندان فوتبال دارد. با این وجود، منتقدان این نظرسنجی هم کم نبودهاند.
در دنیای فوتبال سابقه نداشته است که یک رسانه ملی در نظرسنجی برای گزینش برترینها، واقعهای سیاسی را ملاک انتخابات خود عنوان کند اما برنامه ۹۰، بهترین کاپیتان بعد از انقلاب، بهترین دفاع راست بعد از انقلاب و... را با آرای عمومی برگزیده است.
اگر علت انتخاب دوره زمانی این بود که نسلهای جدید با تاریخ فوتبال ایران آشنا نیستند، میشد نظرسنجی را با عنوان «تیم ملی بعد از جام جهانی ۱۹۷۸» برگزار کرد که هم مبدا ورزشی است و هم اینکه دقیقاً در همان سال وقوع انقلاب به انجام رسیده.
این توجیه که چون نسل جدید با قدیمیها آشنا نیست، بازیکنان قبل از انقلاب لحاظ نشدهاند، پایه محکمی ندارد. زیرا نتایج انتخابات نشان میدهد که بیشتر ستارگان دهه ۶۰ و حتی دهه ۷۰ شمسی هم با اقبال بینندگان مواجه نشدهاند.
گزینش بازیکنان هر پست برای قرار گرفتن در نظرسنجی برنامه به نحوی است که «تیم منتخب پرسپولیس و استقلال» را تداعی میکند تا یک تیم ملی. برخی منتقدان مثل مهدی پاشازاه عضو تیم ملی در جام جهانی ۱۹۹۸ هم میگویند این «تیم منتخب فردوسیپور» است نه تیم ملی.
بینندگان برنامه، به بازیکنانی رای میدهند که طی سالهای اخیر پا به توپ بودهاند. بازیکنان قدیمیتر هم اگر رای آوردهاند به خاطر رنگ پیراهن باشگاهیشان بوده. در چنین شرایطی، طبیعی است که اگر سیروس قایقران ستاره ۲۵ سال قبل تیم ملی با مثلاً کمال کامیابینیا در یک نظرسنجی باشند، کامیابینیا رای بیشتری بیاورد. اما آیا نتیجه نهایی، قابل اعتناست؟ اصولاً فایده چنین نظرسنجیهایی چیست؟
برخی بازیکنان در شرایطی به انتخابات نهایی راه یافتند که جای ثابت یا حضور منسجم و درخشانی در تیم ملی نداشتند. در حالی که با همین توجیه، تعدادی از بازیکنان شاخص جایی در جمع نامزدهای نهایی نداشتند.
آخرین نظرسنجی که تاکنون برگزار شده، دوشنبه شب به هافبک راست اختصاص داشت که محمد نوازی یکی از چهار گزینه اصلی بود. در حالی که اگر خود باشگاه استقلال بخواهد تیم منتخب چهار دهه اخیرش را معرفی کند، بعید است نوازی به فهرست نهایی راه پیدا کند.
اگر مهمترین برنامه ورزشی سازمان صداوسیما در تیم منتخبش فقط برای ملیپوشان پس از انقلاب جا دارد، پس جایگاه حمید شیرزادگان ملقب به پاطلایی کجاست که نقشی کلیدی در اولین صعود به المپیک داشت؟
آندرانیک اسکندریان مدافع مستحکم تیم ملی در جام جهانی ۱۹۷۸ یا ابراهیم آشتیانی و منصور امیرآصفی دو مدافع راست برتر تاریخ فوتبال ایران. ایرج داناییفرد، رضا عادلخانی، حسن روشن، حسن نظری، همایون بهزادی و حسین کلانی چطور؟
در کدام تیم منتخب میتوان جایی برای پرویز قلیچخانی پیدا کرد که سه بار فاتح جام ملتهای آسیا شده و سه دوره هم در المپیک بازی کرده؟ گناه این بازیکنان چیست که پیش از وقوع انقلاب اسلامی، ستارگان فوتبال ایران بودند؟
وحید هاشمیان بازیکن سابق تیم ملی فوتبال ایران و باشگاه بایرن مونیخ از منتقدان نظرسنجی برنامه ۹۰ است. او به خبرگزاری ایسنا گفته: اگر بپرسد بهترین کسی که پس از انقلاب، اوت دستی میانداخت چه کسی بود، تا صبح پیامک میدهند!
هاشمیان یادآور شده: «در آلمان هم مسابقه میگذارند اما سوالش این است که مثلاً بکنبایر در کدام تیم بازی میکرد. نمیپرسند بکنبایر بهتر بود یا لوتار ماتئوس! یا چهار تا ۴ و شش تا ۶ بفرستید! بعد میگویند مردم فرهنگ داشته باشند و در استادیوم فحش ندهند. در حالی که خودمان تحریک میکنیم.»