عربستان: با ۳۴ کشور مسلمان ائتلاف ضد تروریسم تشکیل داده‌ایم‎

محمد بن سلمان، وزیر دفاع عربستان، جزئیاتی در مورد اقداماتی که قرار است این «اتحادیه» انجام دهد بیان نکرده استعربستان می‌گوید همراه ۳۴ کشور مسلمان، «اتئلافی علیه تروریسم» تشکیل می‌دهد که مرکز فرماندهی آن در ریاض قرار خواهد داشت. ایران، عراق و عمان در این اتحادیه قرار ندارند.

 

در بیانیه‌ای رسمی که ۲۳ آذر ماه از سوی خبرگزاری رسمی عربستان سعودی منتشر شده آمده است «کشورهای مورد اشاره تصمیم گرفته‌اند اتحادیه‌ای به رهبری عربستان برای مقابله با ترورسیم تشکیل دهند که مرکز فرماندهی آن، برای هماهنگی عملیات نظامی، در ریاض خواهد بود».

 

به جز کشورهای عربی مانند مصر، قطر، امارات متحده عربی، یا عمده کشورهای جنوب خلیج فارس، برخی کشورهای آفریقایی مانند سومالی، گینه یا ساحل عاج، کشورهای آسیایی مانند پاکستان یا مالزی و نیز ترکیه در این «اتئلاف» حضور دارند.

 

عراق، الجزایر، عمان یا ایران در میان این ۳۵ کشور نیستند. در عین حالی‌که عربستان از خود عراق یا سوریه به عنوان کشورهایی که «نبردهایی ضد تروریسم» در آنها صورت خواهد گرفت، نام برده است.

 

خبرگزاری رویترز از قول محمد بن سلمان، وزیر دفاع عربستان، نقل کرده است که این «اتئلاف» برای مقابله با تروریسم در عراق، سوریه، لیبی، مصر و افغانستان دست به اقداماتی خواهد زد. با این همه جزئیات بیشتری در این مورد بیان نشده است.

 

از دیگر سو وزیر دفاع عربستان در پاسخ به این پرسش که آیا این اقدامات بر مبارزه علیه گروه موسوم به حکومت اسلامی متمرکز خواهد بود، پاسخ داده است نه فقط آن گروه که «هر سازمان تروریستی که در برابر ما قرار گیرد».

 

عربستان سعودی پیشتر نیز ائتلاف نظامی تشکیل داده بود؛ ۹ ماه پیش، همراه با برخی کشورهای عربی و برای بازگرداندن قدرت به عبد ربه منصور هادی در یمن. نبردها میان حوثی‌ها و متحدان آنها از یک سو و ائتلاف عربی و هواداران هادی از سوی دیگر، با هزاران کشته، همچنان ادامه دارد. حوثی‌ها از حمایت مقام‌های ایرانی برخوردار هستند.

 

در عین حال کشورهای عربی عضو شورای همکاری خلیج فارس، گروه حزب‌الله لبنان را گروهی تروریستی می‌دانند و در ژوئن سال ۲۰۱۳ هم‌پیمان شدند که با نفوذ آن در کشورهای پیرامون خلیج فارس مقابله خواهند کرد. حزب‌الله لبنان از مهم‌ترین سازمان‌های شبه‌نظامی مورد حمایت ایران به شمار می‌رود.

 

پیش از تشکیل این اتحادیه، ایران، عراق، روسیه و دولت بشار اسد در سوریه، نیز اقداماتی مشترک را علیه گروه «حکومت اسلامی» آغاز کرده بودند. روسیه و ایران در حال حاضر در نبردهای دولت اسد علیه مخالفانش در خاک سوریه حضور دارند. مسکو و تهران نیز می‌گویند به اسد برای مقابله با «گروه‌های تروریستی» یاری می‌رسانند. هر چند حملات هوایی روسیه با انتقاد آمریکا و ناتو روبه‌رو بوده که می‌گفتند عمدتا به گروه‌های «میانه‌رو» انجام شده است و نه گروه‌ «حکومت اسلامی».

 

عربستان سعودی، ترکیه و بسیاری از کشورهای عربی خلیج فارس از مهم‌ترین مخالفان بشار اسد به شمار می‌روند. روابط دولت مرکزی عراق و این کشورها نیز گه‌گاه با تنش همراه بوده است. برای نمونه طی روزهای گذشته و با انتقاد شدید دولت بغداد که خواستار خروج نیروهای نظامی ترکیه از خاک عراق است، این تنش‌ها بالا گرفته است. تهران با ریاض و برخی متحدانش نیز روابطی پرفراز و نشیب دارد.

 

عربستان و کشورهای عربی نزدیک به ریاض از هم‌پیمانان غرب در منطقه به شمار می‌روند؛ واشینگتن در موارد گوناگونی خواستار حضور بیشتر آنها در قطع منابع مالی، جلوگیری از اعزام نیرو یا نبردها علیه افراطیون، به ویژه «حکومت اسلامی» شده‌ است.