قشقاوی: شکایت از عربستان در نهادهای بین‌المللی غیرممکن است

حسن قشقاوی، معاون کنسولی وزیر خارجه ایراندر حالی که پیش از این رهبر و برخی مقامات جمهوری اسلامی خواستار تشکیل کمیته حقیقت‌یاب برای بررسی حادثه منا شده بودند، معاون کنسولی وزیر خارجه ایران امکان تشکیل کمیته حقیقت‌یاب بین‌المللی یا دوجانبه را «بعید» دانست.

 

حسن قشقاوی همچنین شکایت از عربستان سعودی در نهادهای بین‌المللی و یا دادگاه‌های ایران را غیر ممکن دانست و خبر داد که وزارت خارجه پیگیر شکایت از «افراد خاطی» در این حادثه در دادگاه‌های عربستان سعودی است.

 

به گزارش رسانه‌های ایران، آقای قشقاوی، روز پنج‌شنبه، ۲۸ آبان، در مصاحبه‌ با صدا و سیمای جمهوری اسلامی گفت که برای تشکیل کمیته حقیقت‌یاب بین‌المللی باید ۱۵ عضو شورای امنیت رأی مثبت بدهند که «با توجه به مناسبات» این کشورها با عربستان سعودی، این اتفاق «بعید» است.

 

وی با تاکید بر اینکه ایجاد کمیته حقیقت‌یاب دوجانبه، «حتماً به همکاری طرف سعودی نیاز دارد»، افزود: «می‌شود موضع‌گیری تند و انقلابی کرد ... اما بعید به نظر می‌رسد که این اقدام به تشکیل کمیته حقیقت‌یاب مشترک منجر شود.»

 

آقای قشقاوی همچنین پیگیری حادثه منا از طریق دادگاه‌های ایران را «غیرممکن» دانست‌ و عنوان کرد که پیگیری این حادثه از طریق دادگاه‌های عربستان سعودی «عملیاتی‌تر» است.

 

وی خبر داد که وزارت خارجه از سفارت ایران در عربستان سعودی خواسته است تا با کمک «وکلای زبردست» و «جمع آوری مستندات» علیه «افراد خاطی، اعم از مأموران یا شرکت‌هایی که احیاناً متولی بودند» در دادگاه‌های این کشور اقامه دعوا کنند.

 

به گفته آقای قشقاوی، ایران نمی‌تواند «راسا» در دیوان داوری و دیوان کیفری بین‌المللی از عربستان سعودی شکایت کند، زیرا نه ایران و نه عربستان عضو کامل این مراجع بین‌المللی نیستند.

 

وی اضافه کرد: «عربستان بسیاری از کنوانسیون‌های بین‌المللی برای ارجاع پرونده‌های حقوقی را نپذیرفته است همچنان که ما هم نمی‌توانیم راساً در این مراجع اقامه دعوی کنیم. اینها را باید روشن کنیم تا سطح توقعات واقع‌بینانه شود.»

 

آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی و برخی دیگر از مقامات ایران پیش از این خواستار تشکیل کمیته حقیقت‌یاب با حضور نمایندگانی از کشورهای اسلامی و ایران برای بررسی حادثه منا شده بودند.

در همین حال محمد باقر نوبخت، سخنگوی دولت ایران، روز سه‌شنبه هفتم مهر با نام بردن از عربستان به عنوان «کشور متخاصم» اعلام کرده بود که ایران از این کشور شکایت می‌کند.

آقای قشقاوی همچنین در واکنش به اظهارات مرتضی آقا تهرانی، نماینده تهران در مجلس، احتمال ربایش آقای رکن آبادی و تحویل اوبه اسرائیل را «بسیار ضعیف» دانست و در عین حال افزود: «اگرچه بالاخره این یک خبر است و در خبر احتمال صدق و کذب وجود دارد.»

 

معاون کنسولی وزیر خارجه ایران گفت که از مرتضی آقا تهرانی خواسته است تا«مستنداتش را ارائه کند.»

وی خبر داد که خانواده آقای رکن آبادی ویزای سفر به عربستان را دریافت کرده‌اند تا«به طور مستقیم و میدانی» سرنوشت او را بررسی کنند.

 

مرتضی آقا تهرانی، نماینده تهران در مجلس، روز ۲۳ آبان در یک سخنرانی گفته بود که سفیر سابق ایران در لبنان «زنده» است و «تحویل» اسرائیل داده شده است.

 

گفته‌های آقای قشقاوی درحالی بیان شده است که پیش از این برخی از مقامات جمهوری اسلامی، احتمال ربوده شدن آقای رکن‌آبادی را مطرح کرده‌اند. از جمله حسین نوش‌آبادی، معاون پارلمانی وزیر ارشاد، روز چهارشنبه ششم آبان گفته بود که «هرچقدر می‌گذرد فرضیه ربایش زائران مفقودِ ایرانی و انتقال آنها به خارج از عربستان تقویت می‌شود.»

 

در همین حال علی لاریجانی، رئیس مجلس ایران، روز جمعه هشتم آبان بدون اشاره به جزئیات گفته بود که «رد» آقای رکن‌آبادی، پیدا شده است.

 

علاء‌الدین بروجردی، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، نیز روز ۲۸ مهر به نقل از مقام‌های وزارت خارجه و سازمان حج و زیارت اعلام کرده بود که آقای رکن‌آبادی زنده بوده و از حادثه منا «با آمبولانس به بیمارستان منتقل شده»، اما پس از آن مفقود شده است.

 

آقای بروجردی همچنین روز پنج‌شنبه گفت که اگر دولت عربستان سعودی نتواند مشخص کند که جنازه‌های غضنفررکن آبادی و علی اصغر فولادگر، رئیس دفتر مطالعات راهبردی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، کجا دفن شده است، ایران «فرضیه ربایش را به عنوان قوی ترین فرضیه به صورت جدی» دنبال خواهد کرد.