هفت باور نادرست علمی

بسیاری از باورهای ما ریشه مذهبی یا علمی قوی دارند که با مراجعه به منابع می‌توان از صحت آنها مطمئن شد.

در این بین برخی باورها هم هستند که با وجود دیرپا بودنشان در ذهن ما، لزوما پایه و اساس علمی ندارند و بلکه در مواردی عکس آن صادق است. مثلا شاید شما هم فکر می کنید بچه ها با خوردن شیر قدبلندتر می شوند یا خوردن مواد حاوی ویتامین C می تواند به جلوگیری از سرماخوردگی در زمستان بینجامد. با ما همراه باشید و با هفت باور رایج که از نظر علمی نادرست تشخیص داده شده اند آشنا شوید.

شیرینی، عامل بیش فعالی کودکان
انواع خوراکی ها و نوشیدنی های شیرین می تواند به خراب شدن دندان ها و بروز برخی مشکلات گوارشی برای بچه ها بینجامد. با این حال برخی افراد بر این باورند که مصرف این گونه غذاها به خاطر افزایش انرژی کودکان، به بیش فعالی آنها نیز می انجامد.

پژوهش های علمی نشان می دهد این باور رایج به هیچ وجه درست نیست. برای نمونه، در تحقیقی که چند سال پیش انجام شد، از والدین کودکانی که در پژوهش شرکت داشتند خواسته شد تا در مورد عادی یا غیرعادی بودن میزان فعالیت آنها نظر بدهند. نکته جالب اینجا بود که به گروهی از این کودکان یک نوشیدنی فاقد قند داده شد، اما به والدین گفته شد این نوشیدنی قنددار بوده است. این والدین در ارزیابی میزان فعالیت فرزندشان پس از مصرف این نوشیدنی، اعلام کردند که او بیش فعال شده است. در واقع به نظر می رسد این باور که مصرف مواد قندی سبب بیش فعالی کودکان می شود، چندان ریشه علمی ندارد و ناشی از سوء تعبیر والدین است.

خورشید در تابستان به زمین نزدیک تر است
اگر در زمستان نزدیک بخاری یا آتش بایستیم، گرم می شویم و با فاصله گرفتن از آن نیز از گرمایی که احساس می کنیم کاسته می شود. شاید به همین دلیل باشد که بسیاری از افراد این پدیده را به خورشید هم تعمیم می دهند و گرمای هوا در تابستان را به خاطر نزدیک تر بودن زمین به خورشید می دانند. اما واقعیت این نیست. در واقع زاویه تابش نور خورشید به زمین در تابستان با این زاویه در زمستان متفاوت است و همین امر سبب بروز تفاوت میان فصول می شود. در تابستان زاویه بین یک نیمکره از زمین با خورشید کمتر است و در نتیجه نور خورشید با زاویه مستقیم تری به ما می تابد، اما در زمستان این طور نیست و در نتیجه گرمای کمتری از خورشید دریافت می کنیم.

ناخن انسان پس از مرگ همچنان رشد می کند
با این که پس از مرگ، همچنان یکسری فعالیت ها و واکنش ها در بدن روی می دهد، اما رشد ناخن بعد از مرگ فرد، باور درستی نیست. به محض این که انسانی فوت می کند، تولید گلوکز در بدنش متوقف می شود. گفتنی است گلوکز نقش سوخت را برای سلول های بدن دارد. این توقف بر رشد برخی سلول های جدید مانند سلول های ناخن و مو تاثیر می گذارد و به این ترتیب، بلافاصله پس از مرگ، دیگر مو و ناخن رشد نمی کند.

اما چرا این باور بین بسیاری از مردم شکل گرفته است؟ شاید پاسخ این پرسش را بتوان در تغییر حالت بدن پس از مرگ جست. پوست انسان به سبب از دست دادن آب، جمع می شود. به همین دلیل است که ناخن های جنازه معمولا بلندتر به نظر می رسد. در هر صورت باید دقت داشت این مساله به خاطر رشد طبیعی ناخن ها نیست.

صاعقه هرگز ۲بار به یک نقطه نمی زند
صاعقه هر سال موجب مرگ و بروز خسارت هایی به افراد، ساختمان ها و منابع طبیعی می شود. به نظر می رسد این رویداد طبیعی نیز از گزند برخی باورهای نادرست در امان نمانده است.

پژوهشی که در سال ۲۰۱۳ به انجام رسیده نشان داد صاعقه در هر بار برخورد به زمین، فقط به یک نقطه نمی زند! در واقع در هر بار صاعقه، به طور متوسط ۴۵/۱ مکان تحت تاثیر قرار می گیرد. معنی این جمله این است که یک صاعقه در برخورد به زمین، به جای برخورد با یک نقطه ممکن است به دو یا چند نقطه برخورد کند. افزون بر این، صاعقه ممکن است چند بار به یک نقطه اصابت کند و برای نمونه می توان به میله های صاعقه گیر موجود روی ساختمان ها و برج های بلند اشاره کرد.

در فضا هیچ جاذبه ای وجود ندارد
شاید شما هم تصاویر مربوط به شناور بودن بسیاری از وسایل در ایستگاه فضایی را دیده باشید. اما اشتباه نکنید! این طور نیست که در فضا اصلا جاذبه (گرانش) نداشته باشیم. بلکه مقدار جاذبه در برابر گرانش زمین اندک است. این جاذبه را در اصطلاح «ریزگرانش» می نامند. ایستگاه فضایی بین المللی به دور زمین در حال گردش است. این ایستگاه در واقع به وسیله جاذبه زمین در مدار سیاره ما قرار گرفته و به همین دلیل بخشی از جاذبه زمین در آن ملموس است. وقتی یک فضانورد سیبی را از ارتفاعی در ایستگاه فضایی رها کند، سیب سقوط خواهد کرد. اما نکته اینجاست که این سقوط همزمان با حرکت سقوطی ایستگاه فضایی به سمت زمین است و در نتیجه این فکر تداعی شود که سیب در فضا شناور است. حال آن که ایستگاه فضایی، فضانورد و سیب، هر سه با یک سرعت به سمت جاذبه (زمین) سقوط می کنند.

نوشیدن شیر، قد را بلند نمی کند
همه ما بارها و بارها در کودکی از پدر و مادر خود شنیده ایم نوشیدن شیر باعث بلندتر شدن قد و قوی تر شدن بدن می شود، اما جالب است بدانید بسیاری از دانشمندان در درستی این مساله تردید دارند!

برای نمونه پژوهش دانشمندان هاروارد نشان می دهد افزایش مصرف شیر با افزایش قدرت استخوان ها ارتباطی ندارد. همچنین برخی پژوهش های دیگر، نتایجی متناقض با این تحقیق را ارائه کرده اند.

تردیدی نیست که مصرف شیر و لبنیات برای حفظ سلامت سودمند است. اما دقت داشته باشید هیچ پژوهشی که گویای تاثیر مصرف شیر بر افزایش قد باشد وجود ندارد.

ویتامین C و بهبود سرماخوردگی
احتمالا شما هم بارها در زندگی سرما خورده اید. سرماخوردگی یکی از رایج ترین بیماری های موجود در جهان است و شاید به همین علت باشد که انبوهی از باورهای نادرست حول آن شکل گرفته است.

یکی از این باورها این است که مصرف ویتامین C می تواند به جلوگیری از سرماخوردگی بینجامد. اما پژوهش ها نشان می دهد این باور درست نیست و در بهترین حالت، این ویتامین به کاهش ترشحات بینی منجر می شود. همچنین این باور که حضور در فضای بیرونی می تواند به سرماخوردگی بینجامد درست نیست. نکته جالب این که اتفاقا عکس این مساله درست است و حضور در فضاهای سربسته در زمستان سبب می شود ویروس سرماخوردگی و آنفلوآنزا سریع تر به اطرافیان فرد بیمار منتقل شود.