صادق خلخالی اولین رئیس دادگاه انقلاب/ عکس از آلفرد یعقوب زادهشهاب میرزایی - بی بی سی در سی و هفت سالی که از آغاز به کار دادگاههای انقلاب اسلامی به ریاست صادق خلخالی با حکم آیتالله خمینی میگذرد، احکام صادر شده توسط این دادگاه بارها خبرساز شده است. در نوشته زیر مروری شده است بر ده حکم خبرسازی که این دادگاه برای متهمان در دهه اول انقلاب صادر کرده است.
نعمتالله نصیری نعمتالله نصیری پس از دستگیری و در گفت و گو با رسول صدرعاملی در بیست و یکم بهمن پنجاه و هفتنعمت الله نصیری، از افسران بلندپایه ارتش حکومت پهلوی بود که پس از کودتای ۲۸ مرداد ابتدا به ریاست شهربانی رسید و سپس به ریاست ساواک منصوب شد. با آغاز انقلاب و برای آرام کردن جو انقلابی کشور، نصیری از ریاست ساواک عزل و به عنوان سفیر راهی پاکستان شد. او در شهریور ۱۳۵۷ به کشور فراخوانده شد و تا پیروزی انقلاب در بازداشت بود.
نعمت الله نصیری به همراه تعدادی از مقامات نظامی رژیم پهلوی در روز ۲۵ بهمن ۵۷ در دادگاه انقلابی به ریاست صادق خلخالی محکوم به اعدام و در پشت بام مدرسه رفاه (محل اقامت آیتالله خمینی) تیرباران شدند.
امیرعباس هویدا امیر عباس هویدا به همراه هادی غفاری در دادگاه انقلابامیرعباس هویدا که به مدت سیزده سال نخست وزیر محمدرضا پهلوی بود در آخرین ماه های حکومت او و به امید آرام کردن فضای پرالتهاب سیاسی کشور بازداشت شد و تا پیروزی انقلاب در حبس بود. هویدا که گفته می شود در روزهای اول پیروزی انقلاب خود را به نیروهای انقلابی تسلیم کرده بود در فروردین ۱۳۵۸ و در دادگاهی که ریاست آن با صادق خلخالی بود به اعدام محکوم شد. روایت هایی حاکی از آن است که او قبل از اجرای حکم از پشت سر مورد اصابت گلوله قرار گرفت و کشته شد.
پری بلنده خبر اعدام پری بلنده و دو زن دیگر در روزنامه کیهان منتشر شدسکینه قاسمی معروف به پری بلنده از روسپیان معروف تهران بود که پس از انقلاب و آتش زدن محله شهرنو دستگیر و به همراه دو زن دیگر به نام اشرف چهار چشم و ثریا ترکه در تیرماه ۱۳۵۸ اعدام شد. بنا به گزارشی کوتاهی که در روزنامه کیهان منتشر شد، شعبه اول دادگاه انقلاب او را "مفسد فی الارض" شناخت و به مرگ محکوم کرد.
فرخرو پارسا فرخ رو پارسا در دادگاه انقلابفرخ رو پارسا، نماینده مجلس و وزیر آموزش و پرورش کابینه امیر عباس هویدا و اولین وزیر زن در ایران، پس از انقلاب دستگیر و به اتهام "حیف و میل اموال عمومی" و "اشاعه فحشا و فساد" در دادگاهی به ریاست صادق خلخالی "مفسد فی الارض" شناخته شد. او در اردیبهشت ۱۳۵۹ اعدام شد.
تقی شهرام تقی شهرام و عبدالمجید معادیخواهتقی شهرام، از اعضای رهبری سازمان مجاهدین خلق بود که در انشعاب این سازمان و اعلام مواضع مارکسیستی در سال ۱۳۵۴ نقش اساسی داشت. انشعابی که پیامدهای فراوانی برای سازمان مجاهدین در پی داشت و به تنش و بدبینی بین نیروهای مذهبی و مارکسیستی در قبل و بعد از انقلاب دامن زد. او که در دوران پهلوی دستگیر شده اما از زندان فرار کرده بود در روزهای انقلاب به ایران بازگشت. تقی شهرام در سال ۵۸ دستگیر و پس از یک سال حبس در دادگاهی به ریاست عبدالمجید معادیخواه به اعدام محکوم و حکمش اجرا شد.
محمدرضا سعادتی اسدالله لاجوردی و محمدرضا سعادتی( نفر اول از سمت چپ)محمدرضا سعادتی از چهره های شاخص سازمان مجاهدین خلق بود که گفته شد در اردیبهشت ۱۳۵۸ و به هنگام تحویل پرونده ای به دبیر اول سفارت شوروی در تهران دستگیر شد. دستگیری او با مخالفت هایی از سوی سازمان مجاهدین و شخصیت های سیاسی آن دوران روبرو شد. سعادتی سرانجام در دادگاهی به ریاست حسین موسوی تبریزی به ده سال حبس محکوم شد. اما با ورود سازمان مجاهدین خلق به فاز نظامی در خرداد ۱۳۶۰ و کشته شدن محمد کچویی رئیس زندان اوین توسط مجاهدین، گفته می شود به تحریک اسدالله لاجوردی که دادستان زندان اوین بود در دادگاهی به ریاست محمدی گیلانی به مرگ محکوم و اعدام شد.
عباس امیر انتظام محمدی گیلانی و مهدی بازرگان در دادگاه عباس امیرانتظامعباس امیر انتظام سخنگوی دولت موقت بود که سپس سفیر ایران در کشورهای اسکاندیناوی شد. پس از اشغال سفارت آمریکا و استعفای دولت موقت مهدی بازرگان در آذر ۱۳۵۸ به ایران فراخوانده و دستگیر شد و ۴۵۴ روز در زندان انفرادی بود. امیر انتظام در دادگاهی که ریاست آن با محمدی گیلانی بود به اتهام جاسوسی ابتدا به اعدام محکوم شد، اما سپس حکمش به حبس ابد تقلیل یافت. امیر انتظام پس از سال ها حبس اکنون در بیرون از زندان به سر می برد.
صادق قطبزاده صادق قطب زاده در دادگاهی به ریاست محمد ری شهریصادق قطب زاده اولین وزیر امور خارجه دولت موقت بود که بعدا به ریاست صدا و سیما منصوب شد. قطبزاده که از همراهان نزدیک آیت الله خمینی در پاریس بود در تاریخ ۱۷ فروردین ۱۳۶۱ به اتهام طرح کودتا و همکاری با آیت الله شریعتمداری برای براندازی حکومت بازداشت شد. قطب زاده در دادگاهی که به ریاست محمد ری شهری تشکیل شد به اعدام محکوم و در شهریور همان سال اعدام شد.
بهرام افضلی بهرام افضلی (سمت چپ) به همراه محمدعلی پرتوی (سمت راست) در دادگاه انقلاببهرام افضلی فرمانده نیروی دریایی ایران در سال های آغاز جنگ ایران و عراق بود که در اردیبهشت ۶۲ و پس از موج دستگیری سران حزب توده دستگیر و در دادگاهی که قاضی آن محمد ری شهری بود به همراه تعدادی دیگر از اعضا و رهبران حزب توده به اتهام عضویت در سازمان مخفی حزب توده و جاسوسی محاکمه و نهایتا به اعدام محکوم شد. افضلی در اسفند همان سال به همراه تعدادی دیگر از افسران عضو سازمان نظامی حزب توده اعدام شد.
مهدی هاشمی دادگاه مهدی هاشمی در دوران پهلویمهدی هاشمی برادر داماد آیت الله حسینعلی منتظری بود که پس از انقلاب در سپاه پاسداران مسئول بخش نهضت های آزادیبخش شد. او که پیش از انقلاب به اتهام قتل ابوالحسن شمس آبادی دستگیر و زندانی شده بود در سال ۶۵ و در هنگام اختلافات جناحی در حکومت دستگیر و پس از اعتراف تلویزیونی در دادگاهی به ریاست علی رازینی محکوم و در سال ۶۶ اعدام شد.
محمدی گیلانی و اسدالله لاجوردی، قاضی شرع و دادستان دادگاه انقلاب
قدیمی ترین هاجدیدترین هابهترین هابدترین هادیدگاه خوانندگان