خاستگاه قرآن: از وحی تا کتاب مقدس
+14
رأی دهید
-38
دانشگاه بیرمنگام ورق‌هایی را پیدا کرده که شاید قدیمی‌ترین تکه‌های قرآن باشند - به تازگی نسخه‌ای از قرآن در کتابخانه دانشگاه بیرمنگام بریتانیا پیدا شده که گفته میشود عمر آن دست کم به ۱۳۷۰ سال می‌رسد. با این حساب احتمال دارد این نسخه، قدیمی‌ترین قرآن موجود در جهان باشد. بهنام صادقی، استادیار مطالعات ادیان در دانشگاه استنفورد، در مقاله‌ای چگونگی کتابت و قرائت‌های مختلف قرآن را بررسی کرده است. مطلب حاضر ترجمه‌ای از این مقاله است که در مجله بی‌بی‌سی و به زبان انگلیسی منتشر شده است.
قرآن بین سال‌های ۶۱۰ تا ۶۳۲ میلادی، یعنی سال وفات حضرت محمد، به صورت تکه‌تکه و تدریجی بر او نازل شد.
از شواهد بر می آید که او آیه ها را تلاوت می کرد و کاتبان هم آنچه را که می شنیدند می نوشتند. برخی از صحابه بر آن شدند که همه سوره هایی را که به این گونه نشر داده شده بود را در یک جلد جمع کنند.
نتیجه این کوشش ها چند نسخه از این کتاب آسمانی بود که هر کدامشان به یکی از صحابه پیامبر تعلق داشت ، نسخه هایی که امروزه ما به آنها "مصاحف صحابه" می گوییم.
طی مدت کوتاهی بعد از وفات پیامبر ، در هر گوشه ای از سرزمین های مسلمانان یکی از این مصاحف رایج شد. برای مثال، در کوفه، که شهر جدیدی در جنوب عراق بود، مصحفی که رواج پیدا کرد متعلق به یکی از اصحاب پیامبر به نام ابن مسعود بود که برای زندگی به آنجا رفته بود.
یکسان‌سازی قرآن
بنا بر آموزه‌های اسلامی، محمد وقتی در غار حرا بود با جبرئیل روبه‌رو شد و اولین آیه‌های قرآن در آنجا به او وحی شدمصاحف صحابه بسیار به هم شبیه بودند. برای مثال، تفاوتی در ترتیب آیه‌های هر سوره وجود نداشت و بیشتر کلمه‌های آیه‌ها هم یکسان بودند.
یکسان‌سازی قرآن
بنا بر آموزه‌های اسلامی، محمد وقتی در غار حرا بود با جبرئیل روبه‌رو شد و اولین آیه‌های قرآن در آنجا به او وحی شدمصاحف صحابه بسیار به هم شبیه بودند. برای مثال، تفاوتی در ترتیب آیه‌های هر سوره وجود نداشت و بیشتر کلمه‌های آیه‌ها هم یکسان بودند.با این حال بعضی از کلمه‌ها و عبارت‌ها با یکدیگر فرق داشتند.
این تفاوت ها از انتقال نیمه شفاهی متن ناشی شد. یعنی از قبیل تفاوت هایی هستند که ما انتظار داریم در جریان انتقال سخنان شفاهی به یک متن نوشتاری به وجود آید.
این تفاوت‌ها در بعضی موارد باعث اختلاف در معنی می‌شدند ولی در اصول بنیادی قرآن تغییری ایجاد نمی‌کردند. برای مثال، تاثیری بر مفاهیم مندرج در متن درباره ماهیت خدا نداشتند و وظایف مهم دینی را تغییر نمی‌دادند.
در حدود سال ۶۵۰ میلادی بود که عثمان، خلیفه سوم و یکی از اصحاب پیامبر، هیأتی را مأمور کرد تا بر اساس نسخه های موجود و دانش آگاهان به قرآن یک نسخه رسمی از قرآن تهیه کنند.
می توان حدس زد که او نگران تنوع متن مصاحف بود و می خواست با این کار یکنواختی متن را ترویج کند. او این نسخه رسمی را به شهرهای مختلف فرستاد و مردم هم از آن نسخه‌برداری کردند.
این "سنت متنی" عثمانی به مرور زمان در تمام سرزمین های اسلامی بر سنت متنی ابن مسعود و سایرصحابه غلبه پیدا کرد و در نهایت کاملا جای آنها را گرفت. به این ترتیب آرزوی عثمان برای اینکه متن قرآن درمکان های گوناگون یکسان باشد تحقق پیدا کرد.
قرائت‌های متفاوت
روند جمع‌آوری همه آیه‌ها از منابع شفاهی و کتبی چند وقت طول کشیدعثمان موفق شد با این یکسان‌سازی تفاوت‌ها در متن را کاهش دهد ولی نتوانست همه تفاوت‌ها را از بین ببرد. متنی را که عثمان رسمی اعلام کرد این قابلیت را دارد که به شیوه های گوناگون قرائت شود.
قرائت‌های متفاوت
روند جمع‌آوری همه آیه‌ها از منابع شفاهی و کتبی چند وقت طول کشیدعثمان موفق شد با این یکسان‌سازی تفاوت‌ها در متن را کاهش دهد ولی نتوانست همه تفاوت‌ها را از بین ببرد. متنی را که عثمان رسمی اعلام کرد این قابلیت را دارد که به شیوه های گوناگون قرائت شود.از آنجا که قرآن های اولیه به خطی نوشته می شدند که اعراب نداشت و بیشتر نقطه هایی هم که امروزه حروف را از هم متمایز می سازند نداشت می شد متن را به شکل های مختلف خواند.
البته وجود سنت شفاهی خیلی از قرائت‌های ممکن را رد میکرد و اختلاف‌ها به این ترتیب محدود می‌شدند. با وجود این چندین قرائت مختلف ظهور کرد. بعضی از آنها معانی را عوض می‌کنند ولی هیچ کدام اصول بنیادی قرآن را تغییر نمی‌دهند.
برای مثال، شباهت کلمه ها در خط عربی باعث اختلاف قاری ها در خواندن آیه ۵۷ سوره ششم (انعام) شد. بعضی ها می خواندند "یقص الحق" به این معنی که خداوند حقیقت را می گوید، و بعضی ها می خواندند "یقض الحق" به این معنی که خداوند بر اساس حقیقت قضاوت می کند.
ولی از آنجا که قرآن سرشار از هر دو ایده است، هیچ کدام از این دو قرائت تاثیری بر پیام کلی متن نمی‌گذارند.
از آنچه مرورشد مشخص است که مسلمانان از ابتدای تاریخ اسلام با وجود بر خورداری از یک متن عمدتا ثابت و یکنواخت شاهد درجه ای از تنوع متن بوده و آن را پذیرفته اند.
قرآن را کاتبان پیامبر نوشتند و مسلمانان از نوشته ها نسخه برداری کردند و امروزه میلیون‌ها کودک مسلمان همچنان آن را حفظ می‌کنندمسلمانان به شیوه های گوناگون با این واقعیت تاریخی کنار آمده اند.
قرآن را کاتبان پیامبر نوشتند و مسلمانان از نوشته ها نسخه برداری کردند و امروزه میلیون‌ها کودک مسلمان همچنان آن را حفظ می‌کنندمسلمانان به شیوه های گوناگون با این واقعیت تاریخی کنار آمده اند.با اینکه عقاید مخالف همیشه وجود داشته‌اند و الان هم وجود دارند ولی نظر غالب این بوده که نسخه‌ها و قرائت‌های مختلفی که ریشه در صدر اسلام دارند همگی مورد تایید خدا هستند.
این نوع نگاه در این گفته قدیمی نمود پیدا کرد که خدا قرآن را در شکل‌های گوناگون نازل کرد و جزئیاتش بعدها توسط علمایی چون ابن الجزری که در قرن پانزدهم می‌زیست تکمیل شد.
مشاهدات نوین
مشاهدات نوین
علوم قرآنی یک سنت بالغ و فاخر است که چندین قرن قدمت دارد. اما تکامل بخشی از ذات دانش است. نسخه های خطی بازمانده از چند قرن اول اسلام یکی از منابعی است که می تواند به دانش ما از تاریخ قرآن اضافه کند.
قرائت‌های متفاوت قرآن اصول بنیادی آن را تغییر نمی‌دهندپیشرفت‌های فنی در دهه‌های اخیر و تلاش‌های بی‌وقفه دانشمندان متعدد باعث شده تاریخ‌گذاری رادیوکربنی به شیوه‌ای موثر و دقیق برای تشخیص عمر نوشته‌های خطی تبدیل شود؛ مخصوصا اگر در بهترین آزمایشگاه‌های موجود در نقاطی چون آکسفورد، آریزونا و زوریخ انجام بگیرد.
قرائت‌های متفاوت قرآن اصول بنیادی آن را تغییر نمی‌دهندپیشرفت‌های فنی در دهه‌های اخیر و تلاش‌های بی‌وقفه دانشمندان متعدد باعث شده تاریخ‌گذاری رادیوکربنی به شیوه‌ای موثر و دقیق برای تشخیص عمر نوشته‌های خطی تبدیل شود؛ مخصوصا اگر در بهترین آزمایشگاه‌های موجود در نقاطی چون آکسفورد، آریزونا و زوریخ انجام بگیرد.اما بهترین دانشمندان هم می‌توانند در حین آزمایش دچار خطا شوند. یکی از راه‌های تشخیص خطا سنجش چند نمونه از یک نوشته خطی است.
آزمایش‌های متعددی که روی یک نوشته خطی به نام"صنعا ۱" انجام شده (از جمله آزمایش جدیدی که من و محسن گودرزی به زودی منتشر خواهیم کرد) نشان می‌دهد که قدمت این نوشته به نیمه اول قرن هفتم بازمی‌گردد.
محققان هر روز نسخه های خطی بیشتری را آزمایش می کنند که برخی از آنها متعلق به قرن اول هجری هستند و این به معنی آینده‌ای جذاب برای علوم قرآنی است.
۵۴
با دارا و سارا - ملبورن ، استرالیا
اتفاقا یکی از کاتبان محمد. زمانیکه همراه خود محمد شروع به نوشتن ایه نازل شده میکرد. آیه (وتبارکه الله احسن الخالقین). این شخص این ایه را به محمد پیشنهاد میکند. و محمد او را تائید کرده و به او میگویید. حق با توست. به این شکل زیبا تر میباشد. ..کاتب ایه. بعدها در نوشتن ایه ها دست کاری میکند. و هربار هم محمد او را تائید کرده. ایشان(کاتب ). به چرت و پرت بودن وحی و چاخان بازی محمد اگاه میشود و حتی بر سر ایه (و تبارک الله حسن الخالقین ) با محمد اختلاف پیدا کرده. تا اینکه از مدینه به مکه فرار میکند. که بعد از تصرف مکه توسط محمد..محمد اسامی 12 نفر را به یاران خود داده بود. که انها را بکشند حتی اگر در زیر چادر کعبه هم پنهان شده باشند. که این کاتب یکی از ان 12 نفر بود.
14
43
یکشنبه ۱۱ مرداد ۱۳۹۴ - ۱۰:۴۴
۲۹
گشتاسپ - شیراز، ایران
.... کتابی است حاصل ترشحات ذهنی ... و بس.کتابیست که شرایط جغرافیایی عربستان رادر آن میشود دید.نه نامی از قطب و استوا در آن است نه اسکیمو ها و نه اینکاها و مردمان اسکاندیناوی.کتابی است موزون در سرزمینی شاعرخیز.و در عین حال کتابی است سیاه که آدمکشی و دزدی و غلرت،تجاوز به مال و ناموس مخالفانش و عدم بردباری را توصیه میکندواین کتابی است که میراث باستانی ایرانیان را نابود کرد.و به موجب احکام آن تازیان به مادران و خواهران این سرزمین تجاوز کردند از آن بیزار ام.میرزاآقاخان کرمانی نوشته که در حماقت ایرانیان شکی نیست چرا که راهزنان و متجاوزین به ناموس و خاکشان را میپرستند.میوه... همان داعش و بن لادن و خمینی و...اندجاماندگان از تاریخند...
11
49
یکشنبه ۱۱ مرداد ۱۳۹۴ - ۱۱:۰۷
پاسخ شما چیست؟
0%
ارسال پاسخ
۴۴
بوزرجمهر - تهران، ایران
از نکات جالب آن که نامی از برف در این کتاب نیست.زیرا عرب برف ندیده بود.اساسا هیچ پیشگویی و یا پسگویی در آن وجود ندارد.حتی نمیدانسته که زمین گرد است.اشکالات علمی بسیاری در آن است یکی آنکه منشا باروری مرد را در پشت ستون فقرات و در زن در سینه او میداند چیزی که میدانیم درست نیست.ملحقات تورات است بعلاوه اقتباساتی از زرتشت و مسیح و من دراوردی های دیگر و سفارشات شهوانی و زن بارگی.فاقد هرگونه آثار علمی یا عرفانی و اخلاقی.
5
31
یکشنبه ۱۱ مرداد ۱۳۹۴ - ۱۴:۲۳
پاسخ شما چیست؟
0%
ارسال پاسخ
۴۳
پژمان1981 - تهران، ایران
[::با دارا و سارا - ملبورن ، استرالیا::]. [::گشتاسپ - شیراز، ایران::]. [::بوزرجمهر - تهران، ایران::]. اینگونه که شما تفسیر نمودید معلوم میشود که معجزه ظهور منجی عالم بر روی دیوار توالت را که در خبر همین سایت بود را قبول ندارید..........وای بر شما....... حالا واییی ..وای. وای ...وای ...وای ...وای
6
21
یکشنبه ۱۱ مرداد ۱۳۹۴ - ۱۶:۴۴
پاسخ شما چیست؟
0%
ارسال پاسخ
۳۹
sarang6 - ژنو، سوییس
[::پژمان1981 - تهران، ایران::]. [::بوزرجمهر - تهران، ایران::]. [::گشتاسپ - شیراز، ایران::]. [::با دارا و سارا - ملبورن ، استرالیا::]. یعنی قران رو کامل خوندید و تورات رو ؛که اینطور-نظر که نه - بی احترامی می کنید .حداقل این که عده ی زیادی واسش احترام قائلن. پس لطفا به اونها احترام بدارید.
26
8
یکشنبه ۱۱ مرداد ۱۳۹۴ - ۲۱:۲۹
پاسخ شما چیست؟
0%
ارسال پاسخ
۴۰
آزاد اندیش۳۳۲۲ - یورک، انگلستان
واقعا تشویقتون می کنم بخونید تا متوجه بشید چی هست، البته به فارسی نه به عربی. اگر بی طرفانه و غیر متعصبانه خوانده شود، متوجه خواهید شد که پر از تناقض و ایراد هست. البته اگر به عنوان یک سند تاریخی مطالعه شود خیلی هم جالبه اما با این ادعاهایی که در موردش گفته شده، اصلا جور در نمی آید.
2
14
یکشنبه ۱۱ مرداد ۱۳۹۴ - ۲۲:۲۲
پاسخ شما چیست؟
0%
ارسال پاسخ
۲۹
گشتاسپ - شیراز، ایران
آره دوست من همه کتاب مقدس (تورات) و قران رو کامل خوندم. ولی آیینی که به مملکت و اجداد ما همه جور تجاوز ناموسی و فرهنگی نموده و فرهنگ ما رونابود کرده و زنان و دختران ایران رو به کنیزی برده و به نام دین دسترنج دهاقین ایرامی رو به نام بیت المال به خلیفه و مسلمین و اصحاب صفه داده بخورند و ما رو با شمشیر بزور مسلمون کردند(همون کثافت کاری هایی که داعش میکند و تداعی تاریخ است)قابل ستایش نیست.بله این دین مملکت مارو 1400 ساله فنا کرده حالا ما توهین نکنیم.که بیضه اسلام مکدر نشه؟این سزاوار نیست؟
1
12
دوشنبه ۱۲ مرداد ۱۳۹۴ - ۰۷:۵۶
پاسخ شما چیست؟
0%
ارسال پاسخ
۶۴
سلطنت طلب - ابوظبی، امارات متحده عربی
کاش باور عمیق هم اینجا بود تا میدید مردم مملکتش چقدر به خاطر رفتار اخوندا از دین زده شده اند،دینی که جز رأفت و عطوفت و مهربانی نیست،بزرگان و فلیسوفان و شاعران ایران زمین همه بلا استثنا این دین رو پذیرفتند و خدا رو شکر کتب شعرهایشان مملو از مدح و ستایش محمد و یاران با وفایش هست
10
2
دوشنبه ۱۲ مرداد ۱۳۹۴ - ۱۱:۲۴
پاسخ شما چیست؟
0%
ارسال پاسخ
۴۳
پژمان1981 - تهران، ایران
[::گشتاسپ - شیراز، ایران::]. بسیار خلاصه و جامع فرمودید. سپاس
0
6
دوشنبه ۱۲ مرداد ۱۳۹۴ - ۱۱:۵۲
پاسخ شما چیست؟
0%
ارسال پاسخ
۴۳
jalali58 - بیرجند، ایران
یک عده بی دین دور هم جمع شدین! میگین و همدیگر رو تایید میکنید! خسته نباشین جمیعا !
11
5
دوشنبه ۱۲ مرداد ۱۳۹۴ - ۱۲:۲۳
پاسخ شما چیست؟
0%
ارسال پاسخ
۴۳
پژمان1981 - تهران، ایران
[::jalali58 - بیرجند،. ای با دین. ای با شخصیت.. ای مسلمان اثنی خشری... ای شیعه 12 سیلندر... شما هم میتونید بطور منطقی و با ذکر رفرنس موثق انتقاد خودتون رو از تکستهای دیگران بیان کنید. نه اینکه طبق روال عوام ,متلک بی سر و ته بپرانید. بزرگتر یه چیزی میگه گوش کن پسر
0
8
دوشنبه ۱۲ مرداد ۱۳۹۴ - ۱۶:۲۸
پاسخ شما چیست؟
0%
ارسال پاسخ
۴۴
smart292 - ونکوور، کانادا
قرآن اولی که از دل عربستان بود جز خون و خونریزی و برده داری چیز دیگری نبود .حالا وای به حال اینکه قرآن از انگلیس بیاید مثل آخوند‌ها خلاصه فرق نمیکند که از کجا بیاید ،مهم این است که همه قرآن فقط از خیالات بشر و دست نوشته بشر است و هیچ کتاب مقدسی هم از آسمان نازل نشده است.
1
9
سه شنبه ۱۳ مرداد ۱۳۹۴ - ۰۳:۱۳
پاسخ شما چیست؟
0%
ارسال پاسخ
۳۹
sarang6 - ژنو، سوییس
[::گشتاسپ - شیراز، ایران::] گرامی. اینجا جاش نیست حوصلشم نیست ولی بینش انسان هم چیزی نیست که با لجبازی بشه سر و سامونش داد. از بین رفتن فرهنگ من و شما بخاطر کوتاهی خودمونه که روز به روز هم فقیرتر میشه چون با لعن و نفرین میخایم آبادش کنیم. و اینها به قران و تورات و انجیل و. مربوط نمیشه.
0
3
سه شنبه ۱۳ مرداد ۱۳۹۴ - ۲۱:۱۹
پاسخ شما چیست؟
0%
ارسال پاسخ