عفو بین‌الملل: اعدام ریحانه جباری لکه خونین دیگر بر کارنامه ایران است
سازمان عفو بین الملل روز شنبه با انتشار بیانیه ای، اعدام ریحانه جباری را خبری شوک آور و لکه خونین دیگری بر کارنامه حقوق بشری ایران توصیف کرده است.
ریحانه جباری، ۲۶ ساله، متهم به قتل مرتضی عبدالعلی سربندی، مامور پیشین وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۸۶ بود که سحرگاه روز شنبه، سوم آبان‌ماه، در زندان رجایی‌شهر کرج اعدام شد.
سازمان عفو بین الملل در بیانیه خود نوشت: ریحانه جباری در شرایطی به اعدام محکوم شده بود که تحقیقات مربوط به پرونده قتل عبدالعلی سربندی ناقص بوده و دادگاه او نیز توهین به عدالت بوده است.
در این ارتباط، احمد شهید، گزارشگر ویژه حقوق بشر در امور ایران، پیشتر از وجود برخی از ابهامات در پرونده خانم جباری خبر داده بود.
آقای شهید به شواهدی از جمله یک گزارش پزشکی اشاره کرده بود که در آن آمده است در لیوان آب‌میوه‌ای که در صحنه جرم پیدا شده آثار داروی آرام‌بخش وجود داشته که این نشان می‌دهد «که اقدام به تجاوز جنسی از قبل برنامه‌ریزی شده بود.»
ریحانه جباری که هنگام ارتکاب به قتل ۱۹ سال داشت، گفته بود که مقتول قصد تجاوز به او را داشته است. اما این موضوع مورد پذیرش دادگاه قرار نگرفته بود.
در این ارتباط، دادستانی تهران روز شنبه با صدور اطلاعیه‌ای ریحانه جباری را «دروغگو» خواند و مواردی مانند «خرید کارد»، «قفل نبودن در آپارتمان محل وقوع قتل»، «محل اصابت ضربه کارد که بین دو کتف مرتضی سربندی بوده» و پیامکی که به گفته دادستانی سه روز قبل از قتل به دوستش داده و گفته است «فکر کنم امشب بکشمش» را از جمله دلایلی اعلام کرده که نشان می‌دهد ریحانه جباری از قبل تصمیم به قتل مرتضی سربندی داشته است.
در این میان، حسیبه صحراوی، معاون مدیر بخش خاورمیانه و آفریقای عفو بین الملل، اعدام ریحانه جباری را به شدت ناامید کننده توصیف کرد و افزود:« این لکه خونین دیگری بر پرونده حقوق بشری ایران بود.»
او با تراژیک خواندن این اعدام گفت که ایران یک بار دیگر بر اجرای حکم اعدام به رغم نگرانی های جدی در مور عادلانه بودن محاکمه ها تاکید کرد.
حکم اعدام این زندانی زن محکوم به قتل در حالی اجرا شده است که در ماه‌های اخیر نهادها و اشخاصی چون سازمان عفو بین‌الملل، احمد شهید، گزارشگر ویژه حقوق بشر در امور ایران، و مارتین شولتز، رئیس پارلمان اروپا، خواستار توقف اجرای حکم اعدام او شده بودند.
همچنین تعداد زیادی از هنرمندان و سینماگران ایرانی از جمله محمدرضا شجریان و اصغر فرهادی خواستار صرف نظر خانواده مقتول از اجرای حکم قصاص شده بودند.
در همین حال، محمد مصطفایی، یکی از وکلای پیشین ریحانه جباری، نیز با اشاره به ابهامات موجود در پرونده او از وجود فردی به نام آقای «شیخی» خبر داده و نوشته بود که وی شخصی است که با «برنامه‌ریزی کامل» چنین ماجرایی را «درست کرده» است.
آقای مصطفایی همچنین مدعی «مفقود شدن» یک سی‌دی در پرونده شده بود که به گفته او، بر اساس شنود مکالمات و پیام‌های آقای شیخی با مقتول تهیه شده بوده است.
اما در اطلاعیه روز شنبه دادستانی تهران در این باره گفته شد: «گرچه ادعای ریحانه جباری در خصوص شیخی به هیچ وجه اثبات نشده و در مرحله‌ای نیز توسط محکوم انکار گردیده، اما با فرض صحت موضوع، وی نقش نام‌برده را صرفاً حضور در محل جنایت اعلام کرده و به صراحت ارتکاب قتل به تنهایی از ناحیه خود را پذیرفته است.»
ایران یکی از کشورهایی در جهان است که آمار اعدام در آن بسیار بالا است.
در این ارتباط، احمد شهید، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل، در تازه‌ترین گزارش خود، از اعدام حداقل ۸۲۵ نفر در ایران از تیرماه سال ۹۲ تا تیر سال ۹۳ خبر داده و این آمار را نشان‌دهنده «افزایش نگران‌کننده» اجرای حکم اعدام در ایران دانسته است.
در این حال، عفو بین الملل با اشاره به برگزاری نشستی در سازمان ملل متحد و توصیه هایی که به ایران در این نشست خواهد شد،از کشورهای شرکت کننده خواست تا از فرصت استفاده کنند و استفاده ایران از مجازات اعدام را قویا محکوم کنند.