کسی مراقب چشمان سهیلا نیست
روزنامه فرهیختگان : سه هفته از اولین اسیدپاشی در اصفهان گذشته است. تا همین چند روز پیش فرماندار اصفهان تنها وقوع دو مورد اسیدپاشی را تایید کرده بود. جانشین فرمانده انتظامی اصفهان گفته، پلیس در حال برنامه‌ریزی برای شناسایی متهمان است و جانشین فرمانده ناجا نیز گفته است، چهار مورد اسیدپاشی رخ داده و به سرنخ‌هایی رسیده‌ایم. گرچه فرماندار اصفهان سریالی بودن و ارتباط اسیدپاشیها به موضوع بدحجابی را تکذیب کرده بود، اما یک روز بعد از این تکذیب، اظهارات فرماندار اصفهان بود که تکذیب شد و مشخص شد اسیدپاشیها هم سریالی بوده و هم مرتبط با آنچه اسیدپاشان بدحجابی می‌پنداشتند. در همین حال شایعه شده یک پیام وایبری برای مشترکان تلفن همراه با این مضمون ارسال می شود که روی صورت خانم‌های بی حجاب تهرانی اسید پاشیده میشود، این در حالی است که سرهنگ محمدیان رئیس پلیس آگاهی تهران عصر دیروز اعلام کرد این خبر شایعه است و در تهران هیچ اسید پاشی رخ نداده است.خانواده قربانیان اصفهانی مدعی شدند که اسیدپاش‌ها قبل از پاشیدن اسید گفته‌اند: «ما با بدحجابان مقابله می‌کنیم.» چند روز از انتشار خبرهای مربوط به اسیدپاشی در اصفهان نگذشته بود که کاربران شبکه‌های اجتماعی به مقایسه سرعت عمل پلیس در موضوعاتی دیگر پرداختند.حالا نماینده اصفهان هم صدایش درآمده است. علی ایرانپور دیروز گفت که هنوز هیچ‌یک از عاملان اسیدپاشی اصفهان توسط دستگاه‌های اطلاعاتی، امنیتی و انتظامی شناسایی نشده‌اند. متاسفانه خلأ قانونی و اجرا نشدن قانون موجود موجب آسوده‌خاطر شدن متخلفان و فرصت‌طلبان شده است. همچنین قره‌سید رومیانی، سخنگوی کمیسیون قضایی مجلس شورای اسلامی، وقایع اسیدپاشی اصفهان را «یک توطئه علیه یک خانم محجبه» عنوان کرد و گفت که نباید در این زمینه خلط مبحث صورت گیرد؛ البته مشخص نیست که منظور رومیانی از توطئه چه بوده است. اما اظهارات قربانیان حادثه و شاهدان عینی، با اظهارات فرماندار اصفهان و سخنگوی کمیسیون قضایی مجلس متفاوت است.
گفتوگو با دومین قربانی
«تمام تنم می‌سوخت و از درد فریاد می‌زدم، فقط تنها کاری که کردم این بود که لباس‌هایم را از تنم خارج کنم، اما مردمی که دورم جمع شده بودند به‌جای اینکه رویم آب بریزند می‌گفتند چرا لخت شده‌ای؟ لباس‌هایت را تنت کن.» سهیلای 27 ساله اینها را در حالی می‌گفت که تمام صورتش باندپیچی شده بود و به سختی حرف می‌زد. چشم چپش اگر عفونت نکند و عمل جراحی موفقی داشته باشد، 20 درصد بینایی خواهد داشت و چشم راستش به‌طور کامل نابینا شده است. روی یکی از تخت‌های بخش زنان بیمارستان سوانح و سوختگی مطهری خوابیده بود و هر دو دست، دو پا و تمام صورتش با باند پوشیده شده بود. به گفته مادرش، دکتر قریشی که در اصفهان او را ویزیت کرده بود دستور داده هر پنج ساعت یک بار حتما چشم چپش شستوشو شود، این در حالی است که می‌گفتند حدود 16 ساعت پس از شستوشوی قبلی چشم سهیلا، هنوز چشم او را شستوشو نکرده‌اند و این موضوع باعث رنجش سهیلا و پدر و مادرش بود. ساعت هفت شب چهارشنبه گذشته بود که سهیلای 27 ساله دو نفر از دوستانش را در خیابان بزرگمهر اصفهان از خودرو پیاده کرد و بلافاصله صدای یک موتوری را در نزدیکی خود شنید. سهیلا به محض دیدن موتورسیکلتی که کنارش توقف کرده بود احساس کرد چشمان و صورتش به‌شدت می‌سوزد و پس از چند ثانیه متوجه شد او قربانی جدیدترین اسیدپاشی‌های سریالی شده که این روزها در اصفهان در حال وقوع است. سهیلا سعی میکند روی تخت بنشیند، اما سوختگی‌های کمر و دستش این اجازه را به او نمی‌دهد. ناله‌ای از ته دل می‌کشد و ادامه می‌دهد: «داشتیم از استخر برمی‌گشتیم.در خیابان بزرگمهر دوستانم از خودرویم پیاده شدند و بلافاصله این اتفاق افتاد.من هم فوری لباس‌هایم را از تنم خارج کردم و روی آسفالت خیابان افتادم.» او با اشاره به اینکه مردمی که دورش جمع شده بودند افراد بسیار کم‌اطلاعی بودند، گفت: «هیچ‌یک از افرادی که دورم جمع شده بودند رویم آب نریختند و فقط سعی داشتند لباس‌هایم را رویم بیندازند و می‌گفتند بدنش معلوم است.» او ادامه داد: «دو نفر مرا بلند کردند و روی صندلی عقب خودرویم گذاشتند، در صورتی که روی صندلی عقب پر از اسید بود و دوباره در آنجا کمرم هم با اسید سوخت.» به گفته سهیلا، اولین بیمارستانی که او را پس از حادثه به آنجا منتقل کردند بیمارستان سوختگی کاوه بود. از بیمارستان کاوه نیز سهیلا به بیمارستان فیض اصفهان منتقل شد و اولین جایی که چشمان و صورت او را شستوشو دادند، همین بیمارستان بود. سهیلا در این‌باره به خبرنگار ما گفت: «در بیمارستان فیض که بودم، شنیدم پزشکان گفتند صورت و چشمانش هم سوخته، آنها را هم شست و شو بدهید. و تازه آنجا بود که چشم و صورتم را شست و شو دادند.»
برای آینده‌ام هزار نقشه داشتم
مادر سهیلا که همراه او در بیمارستان است، عکسی از دخترش به ما نشان می‌دهد. سهیلا ادامه می‌دهد: «می‌بینید؟ من وکیل بودم، زیبا بودم، مانند خود شماها درس می‌خواندم و برای آینده‌ام هزاران نقشه داشتم. من فقط 27 سال دارم و نمی‌دانم به کدام گناه باید این‌طور مجازات می‌شدم.» او با بیان اینکه شنیده است این اتفاق برای دختران بدحجاب اصفهان افتاده است، ادامه داد: «می‌گویند بدحجابان قربانی اسیدپاشی هستند، اما من حجاب عادی داشتم و کاملا هم معمولی بودم.» او با اشاره به اینکه دایی‌اش شهید شده است، گفت: «ما خانواده شهید هستیم. آن روز هم یک مانتوی بلند سورمه‌ای تنم بود.»
کسی مراقب چشمان سهیلا نیست
مادر سهیلا درباره وضعیت کنونی دخترش گفت: «بیمارستان چشم نمی‌توانیم او را بستری کنیم، چون تمام بدنش نیاز به پانسمان و شستوشوی مداوم دارد و این کار را در بیمارستان‌های تخصصی چشم انجام نمی‌دهند؛ از طرفی دیگر او اکنون در بیمارستان سوانح و سوختگی بستری است و برای چشمان او هیچ کاری نمی‌کنند.» وی افزود: «مراقبت نکردن از چشمان سهیلا در این بیمارستان در حالی است که چشمانش باید مرتب شستوشو داده شود و پمادی که پزشک تجویز کرده به چشمانش بزنند، اما در این بیمارستان باید چندین بار برای پماد زدن به چشمان دخترم از آنها خواهش کنم تا این کار را انجام بدهند.» پدر سهیلا نیز در ارتباط با وضعیت دخترش گفت: «حالا که این اتفاق افتاده من از مسئولان تقاضا میکنم حداقل کاری بکنند که همین 20 یا 30 درصد بینایی که به گفته پزشکان امکان دارد برای چشم چپ دخترم بماند، از بین نرود.» دخترم زیبایی، صورت، بینایی یک چشم، بخشی از یک دست و یک پا و اعصاب خود را از دست داده است. تو را به خدا امکاناتی فراهم کنید که این چشم چپش کمی دید داشته باشد.» او در همین رابطه افزود: «به پرستار چشمی که می‌خواستیم از بیرون بیاوریم تا از چشمان سهیلا تا زمان عمل مراقبت کند، اجازه ورود ندادند، اما از طرفی خودشان هم مراقبت نمی‌کنند و بدون شستوشو دادن فقط برای دردهای نفسگیر چشمان دخترم مرفین تزریق میکنند.»
شایعه 6 تا 8 مورد اسیدپاشی
به هر حال امروز حدود سه هفته از اولین اسیدپاشی‌ای که در اصفهان اتفاق افتاده است می‌گذرد و این در حالی است که هنوز ردی از متهم یا متهمان این ماجرا پیدا نشده است. گرچه ابتدا شایعه شده بود که اسیدپاشیها در اصفهان چهار مورد بوده، اما فرماندار اصفهان دو مورد راتایید کرد، اما پس از تایید وقوع چهار مورد اسیدپاشی در این شهر، حالا برخی شاهدان و خانواده قربانیان از وقوع شش تا هشت مورد اسیدپاشی خبر می‌دهند؛ خبری که هنوز از سوی مقامات رسمی تایید نشده است.
انتقاد دادستان اصفهان از رسانه‌ها
دیروز دادستان اصفهان رسانه‌ها را هم مورد انتقاد قرار داد. حسین رحیمی در گفتوگو با سایت میزان با انتقاد از رسانه‌ها مبنی‌بر اینکه این افراد (اسیدپاشان اصفهانی) به صورت باندی و گروهی عمل کرده‌اند، اظهار کرد: «متاسفانه اسیدپاشی در این استان رخ داده است و وظیفه قانونی و شرعی دادسرا تعقیب جدی مجرم و کشف جرم و ایجاد امنیت خاطر برای شهروندان است.»
او گفت: «صرف‌نظر از اینکه شهروند زن یا مرد بوده و چه جنسیتی داشته و چه کسی بوده است، نگاه دستگاه قضا به این است که حق شهروند در جامعه محفوظ باشد و امنیت را برای اعضای جامعه برقرار کند.» رحیمی افزود: «دستگاه قضا خود را ملزم به ایجاد امنیت برای مردم در جامعه می‌داند تا همه شهروندان بتوانند با آرامش و بدون دغدغه خاطر زندگی کنند.» دادستان اصفهان افزود: «دادسرا بعد از این اتفاق به صورت جدی ورود پیدا کرده و ستادی برای رسیدگی به این موضوع تشکیل شده و شخصا مسئول رسیدگی به این پرونده هستم و امیدواریم که به نتایج مطلوبی دست یابیم.» دادستان اصفهان در پایان از ذکر آمار در این زمینه خودداری کرد و گفت: «آمار همان تعدادی است که قبلا اعلام شده بود.»
تکذیب اسیدپاشی در تهران
سرهنگ عباسعلی محمدیان، رئیس‌پلیس آگاهی تهران با اشاره به اینکه صد درصد پرونده‌های اسیدپاشی تهران کشف میشود، گفت: «موضوع انتشار پیام‌هایی در رابطه با اسیدپاشی در تهران یک بازی هالیوودی است.» سرهنگ عباسعلی محمدیان در جمع خبرنگاران با تکذیب آخرین پیام منتشرشده در فضای وایبر مبنی‌بر اینکه که ساعت 19:30 شنبه در خیابان توحید تهران به دختری اسیدپاشی شده است، افزود: «انتشار‌دهند‌گان این پیام اعلام کردند که پلیس تاکنون هفت مورد اسیدپاشی در تهران را تایید کرده در حالی که این موضوع به هیچ‌عنوان مورد تایید پلیس نیست.»
***
نمایندگان مجلس خواهان برخورد با عاملان اسیدپاشی شدند
نمایندگان مجلس شورای اسلامی در حالی دیروز در رسیدگی به جزئیات طرح «حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر»، دو ماده از این طرح را که مربوط به تعریف معروف و منکر و مراحل انجام آن است به تصویب رساندند که طی هفته اخیر ماجرای اسیدپاشی زنجیره‌ای از سوی عده‌ای ناشناس در اصفهان به دختران جوان خبرساز شده و موجی از نگرانی را در این شهر و سایر شهرهای کشور به وجود آورده است. اسیدپاشی‌هایی که به ادعای برخی از سوی کسانی انجام شده که درصدد ارشاد این دختران بودند.
جزئیات این اتفاق هنوز از سوی مقامات انتظامی مشخص نشده است و تنها حسین اشتری، جانشین فرمانده نیروی انتظامی دیروز در توضیح این پرسش که آیا این دختران به دلیل بدحجا بی قربانی شده‌اند، به گفتن این جمله بسنده کرده که «اینچنین نیست و افراد هدف، متفاوت بوده‌اند.» و با پیگیری‌های انجام‌شده تا این لحظه از تنظیم خبر هنوز از سوی پلیس، کسی یا کسانی به‌عنوان متهمان این پرونده دستگیر نشده‌اند. گرچه شاهدان عینی و قربانیان و خانواده‌هایشان ادعا میکنند که مرتکبان این جنایت با انگیزه بدحجابی دست به این کار زده‌اند.
براساس اعلام پلیس چهار نفر در خیابان‌های توحید و بزرگمهر شهر اصفهان هدف این اسیدپاشیها قرار گرفته‌اند، گرچه اخبار غیررسمی آمار قربانیان را بیشتر اعلام کرده‌اند. به گفته شهروندان اصفهانی، این دو خیابان و به‌خصوص خیابان توحید تقاطع مهرداد یکی از خیابان‌های مرفه‌نشین اصفهان است که همواره گشت ارشاد در آن حضور فعال دارد به همین دلیل وقوع این حادثه در این خیابان کمی گمانه‌زنی‌ها را در این باره که اسیدپاشی از سوی گروه خاصی بوده است که قصد مبارزه با بدحجابی را دارند، تقویت میکند.
اما در این رابطه مقامات رسمی شهر مواضع سختی گرفته‌اند به‌طوری که امام‌جمعه اصفهان اسیدپاشی‌های اخیر در این شهر را محکوم و تصریح کرد: «این‌گونه کارها در قانون و شرع هیچ مجوزی ندارد.»
محمدتقی رهبر به ایسنا گفته است: «حتی اگر یک زن به بدترین وضع به خیابان بیاید مجازاتش چنین چیزی نیست. کسی حق ندارد از این کارها بکند. اگر کسی چنین کارهایی را انجام دهد، مجازات شرعی دارد و حکم قرآن و قصاص دارد.»
اشاره سربسته به ماجرای اصفهان
در حالی که اتفاق پیش‌آمده در اصفهان را عده‌ای چندان دور از طرح مجلس برای حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر نمی‌دانند، اما ماجرای اسیدپاشی در صحن علنی دیروز به صورت سربسته مطرح شد و تنها محمدرضا خباز، معاون تقنین معاونت پارلمانی رئیس‌جمهور در جریان بررسی طرح حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر، گفت: «اخیرا در یکی از شهرها اسیدپاشی روی خانم‌ها اتفاق افتاده است.» وی با اشاره به یکی از مواد این طرح که در آن گفته شده امر به معروف و نهی از منکر دعوت و واداشتن دیگران به معروف و نهی و بازداشتن از منکر است، گفت: «ما بدحجابی را تایید نمی‌کنیم اما این‌طور رفتار بازدارنده هم باعث میشود که فرد از حیز انتفاع ساقط شود.» در تماس تلفنی که روزنامه فرهیختگان با خباز داشت او از بیان توضیحات بیشتر در مورد آنچه عنوان کرد سرباز زد اما موضع‌گیری خباز نشان از این دارد که تصویب این طرح می‌تواند در گسترش رفتارهای غیراصولی در جریان برخورد با افراد بدحجاب موثر باشد.در واکنش به این گفته‌ها قره‌سید رومیانی، سخنگوی کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس نیز ضمن دفاع از طرح حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر، وقایع اسیدپاشی اصفهان را یک توطئه علیه یک خانم محجبه عنوان کرد و به خباز گفت که نباید در این زمینه خلط مبحث صورت گیرد.
برخورد سریع با متخلفان
حجت‌الله درویش پور، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی نیز در گفتوگو با فرهیختگان با اشاره به اینکه در ماجرای اسیدپاشی در اصفهان هنوز مجلس به صورت رسمی ورود نکرده است، می‌گوید: «تذکراتی داده شد و پیگیر هستیم تا ابعاد این حادثه را از سوی نهاد‌های رسمی پیگیری کنیم.»
وی با اشاره به طرح مجلس برای حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر و احتمال ارتباط آن به رفتارهای خشن و خودسرانه می‌گوید: «بعید نیست که عده‌ای کج فهمی کرده و گمان برده باشند با تصویب این طرح هرکاری مجاز خواهد بود، اما این موضوع نمی‌تواند منطقی باشد.» وی با بیان اینکه خبر رسمی در این باره از نهاد‌های مسئول پیگیری این پرونده عنوان نشده است و این موضوع باعث بالا رفتن نگرانی‌های عمومی میشود، می‌گوید: «این افراد باید هر چه سریع‌تر شناسایی و دستگیر شوند و دستگیری آنها هم کار سختی نباید باشد. چراکه با توجیه امر به معروف هر کسی ممکن است به اعمال خشونت‌آمیزی از این دست اقدام کند و هرج‌ومرج در جامعه حاکم شود.»
درویش‌پور با بیان اینکه مرتکبان این جنایت باید به اشد مجازات برسند، می‌گوید: «برخورد ضربتی پلیس و قوه قضائیه در این ماجرا اهمیت فوق‌العاده‌ای دارد و جلوی ارتکاب اعمال مجرمانه اینچنینی را خواهد گرفت و احساس ناامنی‌ای که در کشور ایجاد شده را کم میکند. این افراد باید دستگیر شوند و انگیزه آنها شناسایی شود. من نمی‌دانم چرا این افراد تا الان دستگیر و محاکمه نشده‌اند.»
گرچه به گفته معاون پارلمانی رئیس‌جمهور این طرح مغایرت‌های فراوانی با قانون اساسی دارد و به همین دلیل دولت در پی برگرداندن این طرح به کمیسیون اجتماعی برای بررسی‌های بیشتر است. درویش‌پور در این زمینه می‌گوید: «در هر حال این طرح قانونی است و چارچوب‌ها را در بحث امر به معروف مشخص میکند. در این صورت کسی حق ندارد در راستای امر به معروف و نهی از منکر خودسرانه اقدام به ضرب و شتم افراد یا مسائلی از این دست که در اصفهان پیش آمده است، کند و تنها تنبیهات باید از طریق قوه قضائیه صورت گیرد.
عرضه اسید باید محدود شود
رسول خضری، عضو کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی با ابراز تاسف از شیوع اسیدپاشی در کشور می‌گوید: «متاسفانه کمتر روز است که اخبار مربوط به اسیدپاشی را در کشور نشنویم و سر کوچک‌ترین موردی شاهد هستیم که جرم‌های اسیدپاشی اتفاق می‌افتد.»
وی با بیان اینکه باید در این حوزه کنترلی وجود داشته باشد، می‌گوید: «پیشگیری در این مورد بحث مهمی است و در عرضه این ماده که در ایران به شکل اسلحه‌ای درآمده که از سلاح گرم هم‌خطرناک‌تر است، باید دقت بیشتری شود.»
خضری با بیان اینکه میزان، حجم و غلظت اسید‌ها موقع فروش به افراد باید مشخص شود و امکان ردیابی وجود داشته باشد، می‌گوید: «وقتی دستگاه‌های نظارتی روی این ماجرا کنترل داشته باشند کمتر کسی جرات خواهد کرد تا این ماده را به راحتی برای مصارف اینچنینی تهیه کند.»
وی ادامه می‌دهد: «مجلس باید در این حوزه وارد شود و دستگاه‌های مرتبط با این قضیه که می‌توانند با تدابیری از این اتفاق پیشگیری کنند را دعوت و تدبیری اندیشیده شود تا نگرانی‌های عمومی را کم کند.»
خضری می‌گوید: «وقتی افراد می‌توانند به راحتی از سرکوچه هم اسید تهیه کنند، همه در معرض تهدید هستند و الان بالای 25 درصد افراد جامعه ما دچار مشکلات روانی و آسیب‌های اجتماعی هستند.»
تعریف اسیدپاشی در قانون
با توجه به اینکه اجرای حکم قصاص در رابطه با اسیدپاشی سخت است و قانون خاص اسیدپاشی در سال 1337 مصوب شده و در حال حاضر نیز پاسخگوی نیازهای روز جامعه نیست باید گفت که در این زمینه با خلأ قانونی مواجه هستیم. این موضوعی است که بهمن کشاورز، وکیل پایه یک دادگستری نیز به آن اشاره میکند. او همچنین در مورد مجازات افرادی که برای امر به معروف و نهی از منکر دست به ارتکاب اعمال مجرمانه‌ای زده‌اند، می‌گوید: «شاید مهم‌ترین پرونده مشابه بیش از 10 سال پیش در کرمان اتفاق افتاد.» او به فرهیختگان می‌گوید: «گروهی در کرمان که به صورت زنجیره‌ای و باندی به تشخیص خودشان برخی افراد را در راستای بهبود وضعیت اخلاقی جامعه کشته بودند که حکم‌های قصاص و دیه صادر شد و پرونده پر افت و خیز و پیچیده‌ای بود.»
وی ادامه می‌دهد: «البته در این پرونده حکم قصاص صادر شده بود اما اولیای دم گذشت کرده بودند و اعدام انجام نشد.»