کشف ملکول های پیچیده در فضای میان ستارگان
دانشمندان موفق شده اند در مرکز کهکشان راه شیری عناصری شیمیایی را ردیابی کنند که می تواند مصالح اولیه تشکیل حیات باشد.
ماده سیانید ایزو-پروپیل در یک سحابی که محل تولد ستارگان تازه است و ۲۷ هزار سال نوری از ما فاصله دارد ردیابی شده.
ساختار منشعب کربنی این ملکول بیش از هر ماده دیگری که تاکنون در فضای میان ستاره ها کشف شده به ملکول های پیچیده ارگانیک (آلی) شباهت دارد.
این کشف حکایت از آن دارد که مصالح ساختمانی حیات ممکن است به طور گسترده در سراسر کهکشان راه شیری وجود داشته باشد.
ملکول های آلی متعددی قبلا در فضای میان ستاره ها کشف شده بود اما سیانید ایزو-پروپیل اولین ملکول با استخوان بندی منشعب کربنی است.
ساختار منشعب از این نظر اهمیت دارد که نشان می دهد فضای میان ستارگان می تواند سرمنشاء ملکول های پیچیده تر منشعب مثل آمینو اسیدها باشد که برای زندگی در زمین ضروری است.
دکتر آرناد بلوچی از موسسه رادیونجوم موسسه ماکس پلانک محقق اصلی این مطالعه است که نتایج آن در نشریه ساینس چاپ شده.
او می گوید: "آمینواسیدها مصالح ساختمانی پروتئین ها هستند و پروتئین ها اهمیت فوق العاده ای برای حیات روی زمین دارند. حالا سوال این است که آیا در سایر نقاط کهکشان هم زندگی وجود دارد؟"
نگاهی به آسمان
این ملکول در یک سحابی عظیم به نام ساجیتاریوس (قوس) بی ۲ در مرکز راه شیری است که ستارگان جدید زیادی در آن شکل می گیرد ردیابی شد.
با تولد ستارگان تازه در این سحابی ذرات غبار در آن گرم می شود. کنش و واکنش های شیمیایی روی سطح این ذرات غبار امکان تشکیل ملکول های پیچیده مثل سیانید ایزو-پروپیل را فراهم می کند.
این ملکول ها تشعشعاتی دارند که توسط ۲۰ تلسکوپ ۱۲ متری رصدخانه آلما در شیلی ردیابی شد.
دکتر بلوچی توضیح داد که هر ملکول فرکانسی متفاوت تولید می کند و دانشمندان باید این فرکانس ها را با ملکول هایی که در آزمایشگاه تعریف شده مقایسه کنند و تطبیق دهند.
او می گوید: "هدف ما جستجو برای یافتن ملکول های ارگانیک پیچیده در فضای میان ستاره هاست."
ملکول هایی که قبلا در این سحابی کشف شده بود شامل وینیل الکل و فرمات اتیل است که باعث طعم بعضی از انواع تمشک می شود.
اما سیانید ایزو-پروپیل بزرگترین و پیچیده ترین ملکول ارگانیک تا به امروز است که کشف می شود و تنها ملکولی است که ساختاری منشعب شبیه به آمینو اسید دارد.
پروفسور مت گریفین رئیس دانشکده فیزیک و نجوم در دانشگاه کاردیف در مورد این کشف می گوید: "هدف این است بدانیم که آیا عناصری که برای پیدایش حیات لازم است... را می توان در سایر جاهای کهکشان ما یافت یا نه."
او می افزاید که میزان سیانید ایزو-پروپیل ردیابی شده قابل توجه است و به نظر می رسد مقدار زیادی از آن وجود داشته باشد که حکایت از احتمال شایع بودن آن در فضا دارد به طوری که حتی ممکن است همه جا باشد.
به گفته پروفسور گریفین "این ما را یک گام به کشف ملکول هایی که می تواند مصالح ساختمانی یا پیش درآمد آمینو اسیدها شناخته شود نزدیک تر می کند. همه می خواهند که در نهایت شاهد کشف آمینو اسیدها در خارج از منظومه شمسی باشند."
اگر آمینو اسیدها در همه جای کهکشان وجود داشته باشند در آن صورت حیات هم ممکن است همه جا باشد.
دکتر بلوچی توضیح می دهد که منجمان فعلا ابزارهای لازم برای ردیابی علائم آمینو اسیدها در فضای میان ستارگان را ندارند.
او می گوید: "به نظر می رسد که عناصر شیمیایی لازم برای تشکیل آمینو اسیدها در فضای میان ستارگان وجود داشته باشد اما فعلا شواهد وجود آنها در دست نیست."
با این حال او می گوید شاید وقتی توانایی های رصدخانه آلما به طور کامل به کار گرفته شد ردیابی آمینو اسیدها امکان پذیر شود.