مرور روزنامه‌های صبح تهران؛ پنجشنبه ۱۳ شهریور
روزنامه‌های شرق و کیهان ضمن انتشار گزارش‌هایی از «پایان نشست مجلس خبرگان» نوشته‌اند که شانزدهمین اجلاس مجلس خبرگان «مسائل فرهنگی؛ دغدغه اول» اعضای این مجلس بود و اعضای این مجلس در بیانیه پایانی خود ضمن تاکید بر اجرای دستورات و توصیه‌های رهبر جمهوری اسلامی، خواستار برخورد نهادها و سازمان‌های مختلف دولتی و حکومتی با «هنجارشکنان و برهم‌زنندگان امنیت فرهنگی جامعه» شدند.
کیهان خبر داده است که اعضای مجلس خبرگان در بیانیه خود از حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی، خواستند تا «فرد شایسته‌ای را برای وزارت علوم معرفی کند».
روزنامه جوان بیانیه پایانی اعضای مجلس خبرگان را «هشدار خبرگان رهبری به هنجارشکنی فرهنگی در جامعه» توصیف کرده است.
روزنامه آرمان در تیتر یک خود از «شکست پروژه دخالت در انتخاب وزیر علوم» خبر داده و از قول محمدعلی مجفی، سرپرست وزارت علوم، نوشته است: «باج سیاسی به کسی یا جریانی نمی‌دهیم.»
روزنامه شهروند در تیتر یک خود خبر داده است که رود مرزی «ارس» هم رو به خشکی گذاشته است.
روزنامه اعتماد ضمن انتشار «جزئیاتی از معامله کلان سعید مرتضوی با میلیاردر جنجالی، بابک زنجانی» نوشته است: «بر اساس گزارش تحقیق و تفحص از سازمان تامین اجتماعی، مرتضوی در قرارداد واگذاری چندین شرکت شستا، برای تضمین قرارداد پنج چک به مبلغ چهارصد میلیارد ین ژاپن را به زنجانی تحویل داده است.»
مرتضی الویری، از چهره‌های اصلاح‌طلب، در گفت‌وگو با روزنامه اعتماد پیش‌بینی کرده است که «دولت حسن روحانی یک سال و نیم سختی را پیش رو دارد».
روزنامه ایران از تاکید بانک مرکزی بر «تعطیلی مؤسسات مالی غیرمجاز» خبر داده و نوشته است: ولی‌الله سیف، رئیس کل بانک مرکزی، با حضور در نشست استانداران سراسر کشور با اشاره به این که «حدود ۲۵ درصد از فعالیت‌های پولی خارج از نظارت بانک مرکزی انجام می‌شود، از استانداران خواست تا با حساسیت نسبت به این مسئله، با مؤسسات غیرمجاز برخورد کنند.»
روزنامه همشهری در گزارشی با تیتر «پراید در مسیر خداحافظی» خبر داده است که شرکت سایپا به طور رسمی «کاهش تولید خودروی پراید از سال ۱۳۹۶» را اعلام کرده است.
«بیماری شایعه در بخش سلامت» نیز تیتر یک شماره پنجشنبه روزنامه همشهری است که به بررسی پدیده انتشار هشدارهای غیر کارشناسی بهداشتی و پزشکی اختصاص دارد.
روزنامه همشهری نوشته است که حسن قاضی‌زاده هاشمی، وزیر بهداشت، ضمن گلایه از «هشداری‌های غیرکارشناسی پزشکی» از مردم خواست تا «تنها به هشدارهای رسمی توجه کنند و خیال‌شان بابت سلامت عمومی آسوده باشد».
روزنامه آرمان گزارش داده است که با گذشت نزدیک به یک صد سال از سجل‌دار شدن ایرانیان، هنوز «صدها هزار» ایرانی از جمله شماری از ساکنان استان سیستان و بلوچستان و هرمزگان و همچنین «کودکان حاصل ازدواج مادر ایرانی و پدر افغان» شناسنامه ندارند.
روزنامه ابتکار از «اجرای آرام سیاست یکسان‌سازی ارز» خبر داده و از قول محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت، نوشته است: «دولت به تدریج سیاست یکسان‌سازی نرخ ارز را دنبال می‌کند تا نرخ ارز در بازار آزاد به نرخ مبادله در بانک مرکزی نزدیک شود.»
محمدباقر نوبخت در عین حال گفته است: برای یکسان‌سازی ارز «به هیچ وجه بانک مرکزی به دنبال رساندن نرخ مبادله‌ای نسبت به بازار آزاد نیست و منفعلانه عمل نخواهد کرد بلکه این بازار است که باید خود را با قیمت نرخ بانک مرکزی تنظیم کند».
درخواست مجلس خبرگان برای «برخورد با برهم‌زنندگان امنیت فرهنگی»
روزنامه‌های شرق و کیهان ضمن انتشار گزارش‌هایی از «پایان نشست مجلس خبرگان» نوشته‌اند که در شانزدهمین اجلاس مجلس خبرگان «مسائل فرهنگی، دغدغه اول» اعضای این مجلس بود و اعضای این مجلس در بیانیه پایانی خود ضمن تاکید بر اجرای دستورات و توصیه‌های رهبر جمهوری اسلامی، خواستار برخورد نهادها و سازمان‌های مختلف دولتی و حکومتی با «هنجارشکنان و برهم‌زنندگان امنیت فرهنگی جامعه» شدند.
به گزارش روزنامه شرق، «شانزدهمین اجلاس خبرگان روز چهارشنبه با صدور بیانیه‌ای به کار خود پایان داد؛ نشستی دو روزه که ریاست آن را نایب رئیس اول مجلس یعنی آیت‌الله محمود هاشمی شاهرودی در غیاب آیت‌الله محمدرضا مهدوی‌کنی برعهده داشت» و «اعضای خبرگان به غیر از چهار نفر که از فاصله اجلاس پانزدهم تا این اجلاس از دنیا رفته بودند، در اجلاس شانزدهم حضور یافتند».
این روزنامه نوشته است: «نام آیت‌الله علی‌محمد دستغیب، نماینده استان فارس، هم اگرچه در میان غایبان این اجلاس بود و برخی از سایت‌ها از تحریم حضور در اجلاس از سوی آیت‌الله دستغیب خبر داده بودند اما وی در اطلاعیه‌ای اعلام کرد که بنای تحریم نداشته و هرگاه لازم بداند در جلسات خبرگان شرکت می‌کند.»
روزنامه شرق همچنین نوشته است که «به غیر از غیبت آیت‌الله دستغیب، انتقادات اعضای خبرگان نسبت به سیاست‌های فرهنگی دولت از دیگر موضوعات مورد توجه اجلاس شانزدهم بود، به طوری که آیت‌الله هاشمی شاهرودی هم در اختتامیه اجلاس خبرگان به دغدغه‌های اعضای خبرگان اشاره و آنها را این گونه تشریح کرد: نخستین دغدغه اعضای مجلس خبرگان مربوط به مسائل فرهنگی، مخصوصا مسئله حجاب و عفاف بود، البته مسائل دیگری نیز مطرح شد ولی این دغدغه از مهم‌ترین و بیشترین دغدغه‌های مدنظر اعضای خبرگان بود».
این روزنامه همچنین خبر داده است که عباس کعبی نماینده خوزستان، عبدالمحمود عبداللهی نماینده اصفهان، غلامعلی نعیم‌آبادی، محسن مجتهد شبستری نماینده آذربایجان شرقی، ابوالقاسم وافی نماینده استان یزد از جمله اعضای مجلس خبرگان بودند که در اجلاس شانزده طی نطق‌های خود بر لزوم گسترش «عفاف و حجاب»، «احیای ارزش‌های اسلامی» و نظارت بیشتر بر امور و کالاهای فرهنگی تاکید کردند، و آیت‌الله عسگر دیرباز، نماینده آذربایجان غربی در مجلس خبرگان، نیز طی سخنانی در شانزدهمین اجلاسیه گفت: «در این جلسه آیت‌الله جنتی [پدر علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی] نیز حضور دارد که باید بگویم این که به نحوی در وزارت ارشاد گفته شود که ما کتاب‌ها را چاپ و فیلم‌ها را پخش می‌کنیم و هر کسی انتقادی دارد مطرح کند، دیدگاه صحیحی نیست.»
عسگر دیرباز همچنین گفت: «این که ما به بهانه آزادی نشر کتاب، فیلم و تئاتر، گناه را در جامعه ترویج کنیم و بگوییم هر کسی انتقادی دارد مطرح کند صحیح نیست، چرا که انتقاد در برابر گناه امری بی‌معناست.»
روزنامه شرق نوشته است که «دومین دغدغه» اعضای مجلس خبرگان «درباره خطر کاهش نرخ جمعیت و لزوم افزایش نسل و جلوگیری از برنامه‌هایی بود که در جهت مخالف این موضوع اثر می‌گذارد، و «دغدغه سوم» هم درباره لزوم توجه به توصیه‌های رهبر جمهوری اسلامی و برنامه‌ریزی اجرایی توسط مسئولان کشور بود.
به گزارش این روزنامه، «از دیگر دغدغه‌های اعضای مجلس خبرگان رهبری، مسائل اقتصادی، بیکاری و خروج برخی نخبگان به جهت نبود شغل مناسب بود».
روزنامه کیهان نیز در تیتر یک شماره پنجشنبه خود نوشته است که «در بیانیه پایانی اجلاس خبرگان» تاکید شده است که «رئیس جمهور فرد شایسته‌ای را برای وزارت علوم معرفی کند».
به نوشته این روزنامه، در بیانیه پایانی شانزدهمین اجلاس دوره چهار مجلس خبرگان آمده است: «از رئیس جمهور محترم می‌خواهیم با توجه به اهمیت جایگاه وزارت علوم و آغاز سال تحصیلی دانشگاه‌ها، هرچه سریع‌تر فرد شایسته و مناسبی را برای تصدی این منصب به مجلس شورای اسلامی» معرفی کند.
کیهان همچنین نوشته است که در این بیانیه بر لزوم اجرای توصیه‌ها و دستورات رهبر جمهوری اسلامی از سوی دولت تاکید شده و آمده است: «مجلس خبرگان، ضمن اعلام حمایت از قوای سه‌گانه به‌ویژه دولت، تأکید می‌کند که تحقق وعده‌های دولت و توسعه همه‌جانبه فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی کشور، در گرو به کارگیری همه نیروهای باتجربه و معتقد به نظام، پرهیز از اقدامات سطحی و جناحی، حمایت از نخبگان، متخصصان و مبتکران، اجرای صحیح سیاست‌های کلی سند چشم‌انداز، اصل ۴۴ و اقتصاد مقاومتی و توجه به مسئله تکثیر نسل و ایجاد بسترهای مناسب برای آن» خواهد بود.
به گزارش کیهان، در بیانیه پایانی مجلس خبرگان از «تمامی نهادها و دستگاه‌های مسئول در امر فرهنگ» خواسته شده تا «در راستای» آن چه «حفظ و تحکیم ارزش‌ها و رعایت موازین شرعی که ثمره مجاهدت علما و خون شهیدان» توصیف شده است «تلاش بیشتری نموده و با هنجارشکنان و برهم‌زنندگان امنیت فرهنگی جامعه که شالوده انقلاب امام و قیام ملت بوده، با ابتکار عمل و برنامه‌ریزی دقیق، به صورت فعال و با اقتدار و تدبیر لازم برخورد» کنند.
پراید در مسیر خداحافظی
روزنامه همشهری در گزارشی با تیتر «پراید در مسیر خداحافظی» خبر داده است که شرکت سایپا به طور رسمی «کاهش تولید خودروی پراید از سال ۱۳۹۶» را اعلام کرده است.
این روزنامه نوشته است: «تجربه نه چندان خوشایند ایران‌خودرو در خداحافظی با پیکان موجب شده تا به‌رغم انتقادات مطرح در مورد کیفیت و قیمت پراید، سایپا با احتیاط بیشتری نوید کم شدن تیرا‍‌ژ تولید گاو شیرده خود از سال ۹۶ را بدهد.»
به گزارش روزنامه همشهری، سعید مدنی، مدیرعامل سایپا، با تأیید این که «به سادگی قصد دل کندن از گاو شیرده این گروه خودروسازی را ندارد»، در مورد «توقف تولید پراید و زمان عملیاتی شدن خودروهای جایگزین این محصول در سطح بازار» اعلام کرد که «به‌تدریج پلت‌فورم ایکس۲۰۰ که شامل محصولات تیبا، ساینا و تیبا ۲ است، جایگزین پراید می‌شود اما باید قبول کنیم پراید محصول پرتیراژی است و نمی‌توان به سرعت آن را با خودروی دیگری جایگزین کرد».
مدیرعامل سایپا در عین حال ابراز امیدواری کرده است که «ظرف سه سال آینده به‌تدریج محصولات "تیبا"، "ساینا" و "تیبا ۲"، جانشین پراید شده و از سال ۱۳۹۶ تولید پراید در سبد محصولات این شرکت کاهش یابد اما خودروهای جایگزین پراید تفاوت قیمتی چندانی با این محصول نخواهند داشت».
به گفته مدیرعامل سایپا، هم اکنون «حدود ۷۰ درصد تولیدات این شرکت ملی و ۲۵ درصد تحت عنوان برندهای معروف مانند رنو، کیا و نیسان و تنها ۵ تا ۱۰ درصد از محصولات این شرکت خودروهای چینی است».
روزنامه همشهری یادآوری کرده است که «در اردیبهشت‌ماه سال ۸۴ پیکان پس از چهار دهه مقاومت در برابر رقبا و مخالفان با دستور رئیس جمهور وقت و پس از انعقاد قرارداد تولید ال ۹۰ با رنوی فرانسه رسماً به موزه رفت و هرچند اکنون با گذشت نزدیک به یک دهه از خداحافظی پیکان، تولید پراید توسط رقیب سنتی ایران خودرو همچنان ادامه دارد، اما زمزمه‌های کاهش تدریجی تولید و خروج احتمالی پراید از چرخه تولید به گوش می‌رسد، با این تفاوت که این بار جانشینان احتمالی پراید [خودروهای] چینی بوده و به نظر نمی‌رسد به این زودی‌ها تولید پراید متوقف شود».
«صدها هزار ایرانی شناسنامه ندارند»
روزنامه آرمان گزارش داده است که با گذشت نزدیک به یک‌صد سال از سجل‌دار شدن ایرانیان، هنوز «صدها هزار» ایرانی از جمله شماری از ساکنان استان سیستان و بلوچستان و هرمزگان و همچنین «کودکان حاصل ازدواج مادر ایرانی و پدر افغان» شناسنامه ندارند.
این روزنامه با اشاره به این که «۹۶ سال پس از صدور اولین شناسنامه برای شهروندی ایرانی» نوشته است: «هنوز کسانی هستند که از داشتن این برگه هویتی محروم‌اند» و «برخی از افراد ساکن در مناطق محروم، حاشیه‌نشینان و کودکانی که حاصل ازدواج مادر ایرانی و پدر افغان هستند عمده‌ترین گروه‌های فاقد شناسنامه در کشور را تشکیل می‌دهند.»
این روزنامه نوشته است که «در حال حاضر هیچ آمار دقیقی از تعداد افراد بی‌شناسنامه در کشور در دسترس نیست»، اما «بنا به آمار موجود تنها در سال ۱۳۹۰، ۴۰۰ هزار کودک بی‌شناسنامه در ایران زندگی می‌کردند که به این تعداد باید جمعیت نامشخص بزرگسالان بی‌شناسنامه را نیز افزود».
به گزارش روزنامه آرمان، محمد ناظمی اردکانی، رئیس سازمان ثبت احوال ایران، روز چهارشنبه «از تشکیل و آغاز به کار کمیته‌ای برای رفع مشکلات افراد بدون شناسنامه در استان سیستان وبلوچستان از ابتدای سال جاری» خبر داد و گفت: «تلاش تمامی پرسنل سازمان ثبت احوال کشور این است که تمامی وقایع حیاتی در مهلت قانونی انجام شود.»
رئیس سازمان ثبت احوال درمورد افراد بدون شناسنامه در شهرستان نیک‌شهر و جنوب سیستان و بلوچستان گفته است که « کمیته‌ای برای رفع مشکلات این افراد تشکیل شده که از ابتدای سال جاری فعالیت خود را آغاز کرده است، و با پیگیری‌های استاندار و فرمانداران شهرستان‌های سیستان و بلوچستان، دستورالعملی تهیه شده که در آینده‌ای نزدیک با تایید شورای ثبت احوال کشور برای اجرا ابلاغ خواهد شد».
محمد ناظمی اردکانی با اشاره به این که «باید از ظرفیت‌های موجود در روستاها، معتمدان، اعضای شوراها و ریش‌سفیدان بهره‌گیری شده تا نسبت به رفع و حل و فصل پرونده‌های فاقدین شناسنامه اقدام شود» گفته است: «افرادی که اکنون پرونده‌های آنها تشکیل شده، از این ظرفیت بهره‌مند شده تا مشکلات موجود در حد و توان و حتی‌المقدور برطرف شود.»
به گفته رئیس سازمان ثبت احوال، «اسناد هویتی برای تمام ایرانیان حتی در اقصی‌نقاط جهان صادر خواهد شد و مدارک هویتی در اختیار تک‌تک آنان که هویت‌شان مورد تایید قرار گیرد، گذارده می‌شود».
عبدالرضا مصری، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی، با اشاره به مشکلات گروهی از کودکان بی‌شناسنامه به روزنامه آرمان گفته است: «کودکانی که حاصل ازدواج مادر ایرانی با پدر افغانی هم هستند طبق قانون نمی‌توانند شناسنامه دریافت کنند. البته در این مورد قانون تمهیدات خاصی را در نظر گرفته است. به این معنی که اگر این کودکان تا ۱۸ سالگی در ایران زندگی کنند، می‌توانند همزمان با رسیدن به سن قانونی تابعیت خود را مشخص کنند. اگر تابعیت ایرانی را پذیرفتند در صورت موافقت ایران به آنها شناسنامه ایرانی داده می‌شود.»
ثریا عزیزپناه، فعال حقوق کودک، نیز به روزنامه آرمان گفته است: «مشکل افراد بی‌شناسنامه در چند سال گذشته در استان‌های سیستان و بلوچستان و هرمزگان در مقایسه با سایر مناطق کشور بیشتر بود که بخشی از دلایل این امر هم به افغان‌بودن پدر مربوط می‌شد اما بخشی از آن مربوط به عدم دسترسی افراد به ادارات دولتی در مناطق صعب‌العبور بود.»
این فعال حقوق کودکان با اشاره به این که مشکل بچه‌های افغان و بچه‌های حاصل از ازدواج شرعی پدر و مادر همچنان بر جای خود باقی است» گفته است: «این کودکان اولین و مهم‌ترین برگه هویت در این کشور را ندارند و به تبع آن از خیلی از امکانات اجتماعی و بهداشتی محروم هستند.»
به گفته ثریا عزیزپناه، «اغلب این کودکان از چرخه تحصیل حذف می‌شوند و از امکانات بهداشتی برخوردار نمی‌شوند، و زنجیره محرومیت از امکانات اجتماعی برای این کودکان همچنان ادامه دارد».
رود مرزی «ارس» هم رو به خشکی است
روزنامه شهروند گزارش داده است که «رودخانه مرزی ارس نیز رمق از دست داده و رو به خشکی گذاشته است».
به گزارش این روزنامه، «رود مرزی ارس دیگر رمقی ندارد. پای خشکسالی به رودخانه‌ای که هیچ کس فکر نمی‌کرد روزی خشک شود هم باز شد. سطح آب ارس آن قدر پایین رفته که می‌گویند رو به خشکی است، حتی ذخیره سد آن هم به حجم مرده خود رسیده است».
این روزنامه یادآوری کرده است که این رود مرزی «همواره آن قدر پرآب بود که خشک شدن آن به ذهن هیچ کس نمی‌رسید، اما خشکسالی اتفاق جدیدی را در مقابل دیدگان ساکنان حواشی ارس به نمایش گذاشت، اتفاقی تلخ و غیرقابل باور، ارس در حال خشک شدن است. ۴۵ درصد از حجم منابع آبی آن از دست رفته و به تهدیدی جدی در تأمین آب ۴۰۰هزار نفر در شهرهای شمال آذری‌زبان تبدیل شده است».
داوود نجفیان، مدیرعامل آب منطقه‌ای استان اردبیل، با اشاره به این که مهم‌ترین منبع آبی این منطقه یا همان رود ارس رو به خشکی است، گفته است: «همیشه گمان می‌رفت این رود هیچ وقت خشک نمی‌شود.»
وی اضافه کرد: «امسال قبل از اجرای برخی پروژه‌های آبی شاهد خشکی تنها منبع آبی شمال استان بودیم. آب شرب، کشاورزی و دام ۴۰۰ هزار نفر از طریق رود ارس تأمین می‌شود و این در حالی است که امروز ما به حجم مرده سد ارس رسیده‌ایم.»
روزنامه شهروند از قول داوود نجفیان نوشته است: «مجبور شدیم برای رفع بی‌آبی حجم مرده سد ارس، را باز کنیم و تا هفت روز دیگر به سطح مرده سد خواهیم رسید. اگر باران نبارد امکان آبیاری و تأمین آب نخواهیم داشت.»
به نوشته این روزنامه، حالا تنها بارش آن هم بارش‌های پاییزی، امید به زنده ماندن ارس و خشک نشدن آن را در دل ساکنان شمال غربی کشور زنده نگاه داشته است، «بارش‌هایی که در ماه‌های اخیر روی خوشی نشان نداده و معلوم نیست در پاییز بر سر ارس و حواشی آن خواهد بارید یا نه».
رضا موسوی مدیرکل حفاظت محیط زیست اردبیل با تأکید بر این که «در منطقه، چاه غیرمجاز زیاد نیست» به روزنامه شهروند گفته است: «ارس به خاطر بارندگی کم و خشکسالی که در تمام کشور مشاهده می‌شود، دچار مشکل شده است» و کاهش بارش منجر به کاهش آورد رودخانه‌ها شده است، چرا که شمال اردبیل منطقه‌ای گرم است و برخلاف سایر نقاط آن در تابستان بارش چندانی ندارد. بر همین اساس چشم به بارش‌های پاییزه داریم تا به حل مشکل آب در ارس کمک کند. می‌توان گفت بارندگی‌های ابتدایی پاییز که آغاز شود وضع بهتر خواهد شد.»
برخی از ساکنان جلفا اما با اشاره به وضع کنونی منطقه درخصوص میزان آبی که در رودخانه ارس مشاهده می‌شود، به روزنامه شهروند گفته‌اند: «رودخانه در مقایسه با سال گذشته اصلا آبی ندارد. سال پیش پرآب بود، همیشه رودخانه پرآب بوده اما حالا خبری از پرآبی نیست. پشت سد هم آب زیاد بود اما حالا پشت سد هم کم‌آب است. کم‌آبی سرسبزی همیشگی را هم از منطقه گرفته است. خشکسالی کار خود را کرده، نه از پرآبی خبری هست و نه از سرسبزی سال‌های گذشته.»