بررسی روزنامه‌های صبح تهران؛ شنبه ۲۳ فروردین
روزنامه ابتکار در گزارشی با تیتر «پاسخ دولت به نگرانی‌های یارانه‌ای» نوشته است که ابهامات و نگرانی‌های مردم درباره سرنوشت «یارانه نقدی» سبب شد تا روز جمعه «اسحاق جهانگیری معاون اول حسن روحانی نیز به میدان آمده و نسبت به رفع نگرانی مردم اقدام کند».
روزنامه شهروند در شماره شنبه خود با تاکید بر این که «واکنش بیشتر مردم در یک ماهی که گذشت به کمپین "نه به یارانه"، نه بود» نوشته است که مردم در قبال درخواست و تبلیغات گسترده دولت برای انصراف از دریافت یارانه نقدی «یا مسخره کردند یا مخالفت. جواب بیشترشان به پیامک‌های مختلفی که به تلفن‌های همراه‌شان آمد، یک کلمه بود: نه».
روزنامه قانون از شکایت شورای عالی امنیت ملی از جواد کریمی قدوسی یک نماینده اصولگرا و منتقد توافق هسته‌ای ژنو خبر داده و نوشته است: «جبهه پایداری، دولت را وادار به شکایت می‌کند.»
روزنامه جهان صنعت خبر داده است که «سهمیه بنزین ۴۰۰ تومانی از اردیبهشت‌ماه متوقف می‌شود».
روزنامه جمهوری اسلامی اما در یادداشتی دلیل ذخیره بیش از ۲٫۷ میلیارد لیتر بنزین سهمیه‌ای از سوی مردم در کارت‌های سوخت را به احتمال افزایش قیمت بنزین مربوط دانسته و نوشته است: «رفتار مردم در مصرف بنزین حکایت از آن دارد تا زمانی که نرخ جدید بنزین از سوی دولت اعلام نشود مردم به استفاده از بنزین ۷۰۰ تومانی گرایش بیشتری نشان و ترجیح می‌دهند بنزین ۴۰۰ تومانی را در کارت خود نگه دارند.»
روزنامه آرمان عکس یک شماره شنبه خود را به طرحی از چهره و گفت‌وگویی با فائزه هاشمی اختصاص داده و از قول او نوشته است: «مردم متوجه مشکلات دولت شدهﺍند» و حسن روحانی هم «به عهد خود وفادﺍر ﺍست».
روزنامه اعتماد خبر داده است که «انتقال پیکر ریچارد فرای» همچنان در انتظار تایید حسن روحانی است.
این روزنامه همچنین یادداشت‌ها و گزارشی درباره «ماجرای پیشنهاد حمید ابوطالبی به عنوان نماینده ایران در سازمان ملل» و عدم صدور ویزا برای او از سوی آمریکا به دلیل نقش داشتن در اشغال سفارت آمریکا منتشر کرده است و آن را چالشی برای «راستی‌آزمایی وعده‌های اوباما» توصیف کرده است.
همزمان روزنامه ایران ضمن انتشار گفت‌وگویی با آلن ایر، سخنگوی فارسی‌زبان وزارت خارجه آمریکا نوشته است: «تیرماه با ایران به توافق می‌رسیم.»
روزنامه شهروند درباره سایه سنگین مذاکرات نفتی ایران و روسیه بر توافق‌نامه ژنو نوشته است که «مسکو در نظر دارد تا با انعقاد قراردادی به صورت روزانه ۵۰۰ هزار بشکه نفت از ایران خریداری کند، رقمی که فراتر از محدودیتی است که در مذاکرات سال پیش ایران و ۱+۵ برای دولت ایران مقرر شده بود» و همزمان «سرگئی ریابکف، معاون وزیر امور خارجه و دیپلمات ارشد روسیه، نیز هشدار آمریکا در خصوص تبادل نفت ایران با کالا را رد کرد و در سخنانی آکنده با خشم عنوان کرد روسیه تحت تأثیر تهدیدها قرار نخواهد گرفت».
پاسخ معاون حسن روحانی به نگرانی‌های یارانه‌ای
روزنامه ابتکار در گزارشی با تیتر «پاسخ دولت به نگرانی‌های یارانه‌ای» نوشته است: «در حالی که متقاضیان دریافت یارانه سومین روز ثبت نام در سامانه اینترنتی سازمان هدفمندی را پست سر گذاشته‌اند و وارد چهارمین روز می‌شوند، سؤالات و ابهامات بسیاری در اذهان مردم به وجود آمده که در موارد متعددی مردان اقتصادی دولت در رفع آنها کوشیده‌اند، اما به نظر می‌رسد که هنوز برخی از مردم در این باره نگرانی‌ها و دل‌مشغولی‌های بسیاری دارند.»
این روزنامه از جمله به ابهاماتی چون «مبلغ یارانه نقدی در مقطع جدید، احتمال محرومیت از دیگر خدمات اقتصادی واجتماعی انصراف‌دهندگان از دریافت یارانه، چگونگی مصرف عواید حاصل از انصراف گروه‌های مردمی از دریافت یارانه نقدی، حذف دهک‌های بالای جامعه از چرخه پرداخت یارانه» به عنوان مواردی اشاره کرده است که سبب شد تا اسحاق جهانگیری معاون اول حسن روحانی نیز به میدان آمده و نسبت به رفع نگرانی مردم اقدام کند».
به نوشته روزنامه ابتکار، اسحاق جهانگیری روز جمعه پس از بازدید از «اجرای ثبت متقاضیان یارانه» در جمع خبرنگاران گفت: «مبلغ یارانه نقدی در مرحله دوم هدفمندسازی یارانه‌ها همان ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان به ازای هر نفر است اما به گروه‌هایی که بیشتر نیازمندند کالاهایی برای امنیت غذایی اختصاص می‌یابد».
این روزنامه همچنین از قول معاون اول حسن روحانی درباره «تعیین سقف درآمدی برای حذف یارانه در مرحله دوم هدفمندسازی یارانه‌ها» نیز نوشته است: «هنوز تصمیمی در این خصوص اتخاذ نشده اما به اطلاعات مناسبی دسترسی خواهیم یافت و دولت بنا را بر دریافت اطلاعات دقیق از مردم گذاشته است.»
اسحاق جهانگیری همچنین گفت: «قانونگذار به دولت تکلیف کرد تا بر اساس سطح درآمدی یارانه را به نیازمندان پرداخت کند و بر اساس داده‌های اطلاعاتی در جلسات آتی قدم‌های بعدی دولت مشخص می‌شود.»
به نوشته روزنامه ابتکار، معاون اول حسن روحانی با بیان این که «سطح درآمدی مردم برای بسیاری از تصمیم‌گیری‌های آتی مهم است» گفت: «بر اساس اطلاعات دریافتی تصمیم‌های جدی برای فاقدین مسکن و مناطقی که مردم فاقد مسکن در آن زیاد هستند اتخاذ خواهد شد.»
روزنامه جام جم نیز ضمن انتشار اظهارات معاون اول رئیس جمهوری اسلامی درباره ابهامات «فاز دوم هدفمندی یارانه» از قول اسحاق جهانگیری نوشته است: «برخی ﺍز بانک‌های ﺍطلاعاتی خط قرمز دولت ﺍست و دولت حاضر نیست که ﺍقتصاد کشور رﺍ با بهره‌گیری ﺍز ﺍین بانک‌ها با مشکل موﺍجه کند که یکی ﺍز ﺁنها حساب‌های مردم در بانک‌هاست.»
«نه» پیامکی مردم به درخواست دولت برای انصراف از دریافت یارانه
روزنامه شهروند در شماره شنبه خود با تاکید بر این که «واکنش بیشتر مردم در یک ماهی که گذشت به کمپین "نه به یارانه"، نه بود» نوشته است که مردم در قبال درخواست و تبلیغات گسترده دولت برای انصراف از دریافت یارانه نقدی «یا مسخره کردند یا مخالفت. جواب بیشترشان به پیامک‌های مختلفی که به تلفن‌های همراه‌شان آمد، یک کلمه بود: نه».
این روزنامه نوشته است: «کمپین "نه به یارانه"، کمپینی است که مصطفی حسنی، طراح نماد کلید روحانی در انتخابات یازدهم ریاست‌جمهوری آن را در آذر سال گذشته به راه انداخت که افرادی را که به اعتقاد مسئولان دولت یازدهم بی‌نیاز از مبلغ یارانه‌های نقدی‌اند تشویق کند تا از دریافت آن انصراف دهند تا افراد نیازمند بیشتری یارانه نقدی را دریافت کنند.»
الناز محمدی در گزارش روزنامه شهروند نوشته است: «در یک ماهی که گذشت، هرچه روزها به روز آغاز ثبت‌نام مردم در سایت هدفمندی یارانه‌ها نزدیک‌تر شدند، تبلیغات هم بیشتر شدند. برای همین هم بود که در یک ماه گذشته، ایرانی‌ها علاوه بر پیامک‌های تشویق برای انصراف از یارانه، پیامک و ای‌میل‌هایی را دریافت کردند که در آنها نام کسانی آورده شده بود که از دریافت یارانه انصراف دادند؛ از هنرمندان و ورزشکاران گرفته تا سیاستمداران و مسئولان دولتی. بعد از آن ارسال سیل پیامک‌هایی بود که در آن خبر انصراف فرمانداران، استانداران، کارمندان آنها و دیگر مسئولان دولتی از دریافت یارانه نقدی را اعلام می‌کرد.»
گزارش‌نویس روزنامه شهروند به واکنش پیامکی مردم به تبلیغات دولتی اشاره کرده و نوشته است: «بعد از ارسال این پیامک‌های تبلیغاتی، کسانی که در چند سال گذشته یارانه‌های نقدی را دریافت کردند و حالا مخالف انصراف از دریافت یارانه‌اند، واکنشی را به این موضوع نشان دادند که شاید کمتر کسی از طرفداران و طراحان "کمپین نه به یارانه نقدی" انتظارش را داشت: پیامک در برابر پیامک» و به این ترتیب «در چند روزی که از شروع سال جدید و به ویژه از روزهای اول بعد از عید نوروز می‌گذرد، این پیامک‌های طنزآمیز و جوک‌های مختلف بوده‌اند که بین مردم رد و بدل شده‌اند؛ جوک‌ها و شعرهای طنزآمیزی که یک پیام پشت آنها بود: انصراف نمی‌دهیم.»
این روزنامه تعدادی از «لطیفه‌ها و شعرهایی که در یک ماه گذشته بین مردم رد و بدل شده است را برای نمونه منتشر کرده و از جمله نوشته که در یکی از این پیامک‌ها آمده است: «خیزید و خز آرید که هنگام خزان است، یارانه نگیرید که دولت نگران است. کفگیر ته دیگ زده دولت تدبیر، باد بدی از جانب صندوق وزان است.»
اصغر مهاجری، جامعه‌شناس، یکی از دلایل «همراهی نکردن مردم با درخواست دولت برای انصراف یارانه را وجود نداشتن مبانی درست برای هدفمندی یارانه‌ها» عنوان کرده و به روزنامه شهروند گفته است: «موضوع این است که مبانی‌ای که برای هدفمندکردن یارانه‌ها و استراتژی آنها وجود دارد، مبانی قابل دفاع و توجیه نیست و از پشتیبانی منطقی برخوردار نیست.»
روزنامه شهروند از قول این جامعه‌شناس نوشته است: «اگر دولت مردم را همراه و شریک در برنامه‌هایش نکند و مردم در اجرای برنامه و سیاست‌های دولت سهم شراکتی نداشته باشند، آن هنگام با برنامه‌های دولت همراهی نخواهند کرد، و بدون مشارکت واقعی، اکثریت آحاد مردم این برنامه‌ها اصلا امکان اجرا شدن ندارد. مثلا نصف مردم ایران را زنان تشکیل می‌دهند ولی نیم‌درصد هم در هدفمندی یارانه‌ها به بازی گرفته نمی‌شوند.»
هادی حق‌شناس کارشناس اقتصادی و نماینده پیشین مجلس نیز به روزنامه شهروند گفته است: «شکاف بین مردم و دولت دلیل بی‌اعتمادی مردم به درخواست‌های دولتی است.»
این نماینده پیشین مجلس در عین حال گفته است: «تبلیغاتی که اکنون دولت برای انصراف از گرفتن یارانه‌ها انجام می‌دهد، برای دهک‌های بالای جامعه است و مخاطبان اصلی آنها هستند، اما دهک کم‌درآمد به یارانه‌ها نیازمند هستند، دولت مکلف است به این دهک‌ها یارانه دهد، و براساس پژوهشی که در سال گذشته انجام شد، افرادی که درآمد کمتر از ۲میلیون تومان داشته باشند، زیر خط فقر نسبی قرار می‌گیرند.»
شکایت شورای عالی امنیت ملی از یک نماینده جبهه پایداری
روزنامه قانون از شکایت شورای عالی امنیت ملی از جواد کریمی قدوسی خبر داده و نوشته است: «جبهه پایداری دولت را وادار به شکایت می‌کند.»
این روزنامه از قول محمدعلی پورمختار رئیس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس نهم نوشته است: «دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی از جواد کریمی قدوسی به‌خاطر نقد توافق ژنو شکایت کرد»، اما از آنجا که این شکایت «به خاطر سخنان و مصاحبه‌های این نماینده مجلس در ارتباط با توافق هسته‌ای ژنو از وی شکایت کرده است که این شکایت به هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان ارجاع شد».
به نوشته روزنامه قانون، «جواد کریمی قدوسی، عضو کمیسیون امنیت ملی و عضو جبهه پایداری در روزهای پایانی سال ۹۲ مدعی شد رهبری در جلسه‌ای گفته است: من فقیه هستم و سه بار این متن را خوانده‌ام و از این متن تثبیت حق غنی‌سازی هسته‌ای ملت ایران به دست نمی‌آید و این توافق‌نامه ابهامات زیادی دارد و علت این مسئله این هست که تیم مذاکره‌کننده بر حفظ حقوق هسته‌ای پافشاری نکرده است. با نگرانی باید این مسیر را طی کرد و تیم مذاکره باید تقویت شود».
روزنامه قانون در عین حال از قول محمدعلی پورمختار، رئیس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس نهم، نوشته است: «با توجه به این که سخنان و مصاحبه‌های آقای کریمی قدوسی در راستای ایفای نقش نمایندگی بوده متضمن هیچ اقدامی خلاف امنیت ملی نیست.»
روزنامه قانون تاکید کرده است: «به جرات می‌توان ادعا کرد که در عمر ده‌ماهه دولت اعتدال، یکی از اقدام قابل دفاع آنان، سر و سامان دادن به مسئله هسته‌ای در عرصه بین‌الملل و پای میز مذاکره رفتن است. مسئله‌ای که شاید در گذشته خط قرمز نظام جمهوری اسلامی ایران بود اما بعد از آن که مقام رهبری اجازه ورود به این بحث را دادند، تیمی از بهترین مذاکره‌کنندگان ایران با سر گروهی محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشور پای میز مذاکره رفتند.»
این روزنامه تاکید کرده است که حتی «حمایت آیت‌الله خامنه‌ای از این تیم که آنان را فرزندان انقلاب خواند، باعث نشد که منتقدان دولت از مهم‌ترین دغدغه مردم دست بکشند، برعکس مسئله هسته‌ای و آغاز توافق بین ایران و گروه ۵+۱ عاملی شد که منتقدان شمشیر را از رو ببندند و انتقادات شدیدی به دولت داشته باشند و همین انتقادات بود که در نهایت روحانی را وادار کرد در جمع دانشجویان بگوید آنهایی که به موفقیت تیم دیپلماسی در مسئله هسته‌ای انتقاد می‌کنند بی‌سواد هستند».
به نوشته روزنامه قانون «با وجود این که دولت یازدهم در ماه‌های اولیه عمر خود تاکید داشت تمام شکایت‌های نهادهای دولتی از رسانه‌ها بازپس گرفته می‌شود، اکنون شاهد موجی از شکایت دولت از منتقدان و برخی رسانه‌های تندرو هستیم».
این روزنامه به دولت حسن روحانی توصیه کرده است تا «با انعطاف» از شکایت‌های خود چشم‌پوشی کند و نوشته است: «جبهه پایداری مهم‌ترین منتقد تخریب‌کننده دولت است که تلاش دارد با نقد، دولت را وادار به شکایت کند تا از محبوبیت دولت در بین مردم کاسته شود.»
سهمیه بنزین ۴۰۰ تومانی از اردیبهشت متوقف می‌شود
روزنامه جهان صنعت خبر داده است که «سهمیه بنزین ۴۰۰ تومانی از اردیبهشت‌ماه متوقف می‌شود».
این روزنامه با اشاره به اظهارات محمد شریعتمداری معاون اجرایی رئیس جمهوری اسلامی نوشته است: «از اردیبهشت‌ماه سال جاری اختصاص سهمیه بنزین با قیمت نیمه یارانه‌ای ۴۰۰ تومانی به کارت‌های هوشمند سوخت خودروهای شخصی، عمومی، خدماتی و موتورسیکلت‌ها متوقف خواهد شد» و این در حالی است که «مردم حجم قابل توجهی بنزین ۴۰۰ تومانی در کارت‌های هوشمند سوخت ذخیره‌سازی کرده‌اند».
روزنامه جهان صنعت گزارش داده است که «در آستانه تعیین قیمت جدید بنزین توسط دولت و توقف واریز بنزین ۴۰۰ تومانی از اردیبهشت‌ماه، آمارهای رسمی منتشر شده توسط شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران حاکی از آن است که پیش از فرا رسیدن مسافرت‌های نوروزی حدود ۲٫۵ میلیارد لیتر بنزین ۴۰۰ تومانی در کارت‌ها ذخیره‌سازی شده بود که با واریز سهمیه بنزین فروردین و انجام مسافرت‌ها، ذخیره بنزین ۴۰۰ تومانی کارت‌ها به حدود ۲٫۷ میلیارد لیتر رسیده است».
این روزنامه نوشته است که «در مسافرت‌های نوروزی سال جاری بارها رکورد مصرف این فرآورده استراتژیک نفتی در کشور شکسته شد به طوری که در روزهای ۲۸ و ۲۹ اسفندماه سال ۹۲ به مرز ۱۰۰ میلیون لیتر در روز و ۱۲ فروردین‌ماه سال ۹۳ متوسط مصرف بنزین برای اولین بار سه رقمی شد و از محدوده ۱۰۰ میلیون لیتر در روز عبور کرد».
به گزارش روزنامه جهان صنعت، «اجرای سهمیه‌بندی و عرضه کارتی بنزین» در کنار «اجرای فاز اول هدفمندی یارانه‌ها» تاکنون دو سناریوی دولت برای مهار مصرف بنزین در ایران بوده است اما به رغم اجرای هر دو طرح «مطابق با قیمت‌های فوب خلیج‌فارس و با احتساب هزینه‌های انتقال، توزیع، ذخیره‌سازی و عرضه حدود ۱۳ میلیارد دلار انواع فرآورده‌های نفتی در کشور دود شده که مصرف این حجم فرآورده نفتی علاوه بر تحمیل هزینه بر اقتصاد ایران، افزایش آلایندگی، آسیب زیست محیطی، ترافیک و افزایش تصادفات جاده‌ای، قاچاق و انحراف فرآورده‌های نفتی را هم به ارمغان آورده است».
جهان صنعت همچنین نوشته است که اکنون دولت حسن روحانی تاکید دارد که «با اجرای سیاست‌های جدید قیمتی در قالب اجرای فاز دوم قانون هدفمندی یارانه‌ها تا حدودی رشد مصرف بنزین در ایران را مهار خواهد کرد تا علاوه بر توقف تولید بنزین پتروشیمی‌ها، واردات این محصول پرطرفدار نفتی هم از خارج کشور متوقف شود».
روزنامه جمهوری اسلامی اما در یادداشتی دلیل ذخیره بیش از ۲٫۷ میلیارد لیتر بنزین سهمیه‌ای از سوی مردم در کارت‌های سوخت را به احتمال افزایش قیمت بنزین مربوط دانسته و نوشته است: «رفتار مردم در مصرف بنزین حکایت از آن دارد که تا زمانی که نرخ جدید بنزین از سوی دولت اعلام نشود مردم به استفاده از بنزین ۷۰۰ تومانی گرایش بیشتری نشان و ترجیح می‌دهند بنزین ۴۰۰ تومانی را در کارت خود نگه دارند».
این روزنامه یادآوری کرده است که «بعد از اجرای قانون هدفمند کردن یارانه‌ها و با تغییر قیمت بنزین معمولی از ۱۰۰ به ۴۰۰ تومان از دی‌ماه ۱۳۸۹، قیمت بنزین سوپر از ۱۵۰ تومان به ۵۵۰ تومان و قیمت بنزین معمولی آزاد به ۷۰۰ تومان و سوپر به ۸۰۰ تومان رسید»، اما بعد از پنج سال از عرضه بنزین ۱۰۰ تومانی و «با توجه به قانون هدفمندکردن یارانه‌ها از ابتدای خردادماه ۱۳۹۱ این نرخ از سبد قیمتی این فرآورده حذف شد و تا حذف شدن و به تاریخ پیوستن بنزین ۴۰۰ تومانی نیز اندک زمانی باقی نمانده است».