۱۰ نکته درباره هند
معمولا در مورد هند کلیگویی میشود و مشخصههایی به کل آن تعمیم داده میشود. هند کشوری پهناور و متنوع است، و گوناگونی ژنتیکی، زبانی، غذایی و لباسی آن با یک قاره قابل مقایسه است. سام میلر، خبرنگار سابق بیبیسی در دهلی نو، که بیش از نیمی از دوران بزرگسالیاش را در هند گذرانده، به ۱۰ نکته مهم درباره هند میپردازد.
کشوری پرجمعیت
کارشناسان پیشبینی میکنند که جمعیت هند در دهه ۲۰۶۰ به اوج خود برسد
جمعیت هند به احتمال زیاد در سال ۲۰۲۸ از جمعیت چین بیشتر خواهد شد. طبق برآوردهای سازمان ملل، هند ظرف تنها ۱۴ سال آینده پرجمعیتترین کشور جهان خواهد شد. این کشور در آن زمان حدود یک میلیارد و ۴۵۰ میلیون نفر جمعیت خواهد داشت. برای بسیاری از هندیها، تبدیل این کشور به پرجمعیتترین کشور جهان یک دستاورد بهحساب میآید و نشان میدهد که در رقابت با چین پیشرفت کرده است. اما از دید خیلیهای دیگر، بهخصوص نسلهای مسنتر، این اتفاق نشاندهنده ناکامی چند دههای این کشور در تلاش برای کنترل جمعیتش است.
یکی از این برنامهها یک کارزار جنجال برانگیز عقیمسازی فراگیر در دهه ۱۹۷۰ بود که اثر عکس داشت. نرخ زاد و ولد در تقریبا همه نواحی هند کاهش قابل توجهی داشته، و علت اصلی آن هم آموزش زنان، افزایش درآمد خانوارها و در دسترس بودن بیشتر ابزارهای پیشگیری از بارداری بوده، هرچند که تأثیر آن در نتیجه افزایش امید به زندگی تا حدی بیاثر شده است. انتظار میرود که جمعت هند در دهه ۲۰۶۰ حدود یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون نفر باشد، و بعد تا پایان قرن حاضر کاهش یابد و به یک و نیم میلیارد نفر برسد. طبق ارزیابیهای سازمان ملل، تا آن موقع ممکن است نیجریه در رده دومین کشور پرجمعیت جهان جای چین را گرفته باشد.
هند زمانی جزیره بود
رشته کوههای هیمالیا جوانترین رشته کوه جهان است
هند زمانی برای خود یک قاره بود. بیش از ۱۰۰ میلیون سال پیش، یعنی موقعی که دایناسورها روی کره زمین پرسه میزدند، بیشتر سرزمین فعلی هند یک جزیره بود. این تکه خشکی از یک ابرقاره بنام گوندوانالند (نامی که از منطقه جنگلی گوندوانا در مرکز هند گرفته شده) جدا شده بود، و به آرامی به سمت شمال حرکت میکرد. حدود ۵۰ میلیون سال پیش، یعنی زمانی که نسل دایناسورها دیگر منقرض شده بود، صفحه قارهای هند با صفحه آسیا برخورد کرد. در نتیجه این برخورد خط ساحلی هر دو قاره تاب برداشت و رشته کوه هیمالیا را ایجاد کرد. این کوهها جوانترین – و البته بلندترین – رشته کوه جهان هستند. شواهد این اتفاقات را میتوان در صدفهای دریایی فسیل شدهای پیدا کرد که هنوز هم در ارتفاعات بالا در این کوهها یافت میشوند. صفحهای که شبه قاره روی آن قرار گرفته، همچنان به آرامی بهسوی شمال در حرکت است، و بههمین دلیل هم ارتفاع کوه اورست هر سال اندکی بیشتر میشود.
چند زبانی
تنوع زبانی در هند شاید از هر کشور دیگری بیشتر باشد. شمار دقیق زبانهایی که در هند به آنها تکلم میشود احتمالا از ۱۰۰۰ بیشتر است، اما تعیین مرز مشخص میان زبانها دشوار است. در سرشماری سال ۱۹۶۱ هند جمعا ۱۶۵۲ زبان ثبت شد، اما ممکن است برخی از آنها گویشهای مختلف یک زبان واحد بوده باشند، و بعضی از آنها نیز از آن موقع تابحال منسوخ شده اند.
شش زبان عمده این کشور عبارتند از هندی، بنگالی، تلوگو، مراتی، تامیل و اردو. بیش از ۵۰ میلیون نفر به هر یک از این زبانها صحبت میکنند. ۱۲۲ زبان هم وجود دارند که بیش از یک میلیون نفر به هر یک از آنها حرف میزنند. هند زبان ملی سراسری ندارد. هندی و انگلیسی هر دو زبان رسمی کشور هستند. البته تهیه کنندگان قانون اساسی در نظر داشتند که رسمیت زبان انگلیسی موقتی باشد، اما کسانی که به زبانهایی غیر از هندی تکلم میکردند (بهخصوص تامیلزبانها)، با برتری یافتن این زبان بر زبانهای دیگر مخالف بودند و همین باعث شد که انگلیسی یکی از دو زبان رسمی کشور باقی بماند. زبانهای مورد استفاده در هند به چهار گروه زبانی عمده جهان تعلق دارند: هند و اروپایی، دراویدی، آسترا- آسیایی و تبتی- برمهای. تا اواسط قرن بیستم گروه زبانی بانتو، که در آفریقا ریشه دارد هم در هند مورد استفاده بود. مهاجران سیدی زبانی که از شرق آفریقا به غرب هند مهاجرت کرده بودند به این زبان تکلم میکردند. این زبان حالا دیگر از بین رفته، هرچند که اعضای جامعه سیدیهای هند هنوز هم از بعضی کلمات دارای ریشه بانتو استفاده میکنند.
ابرشهرها
پیدا کردن آب در زاغههای هند کار سختیست
در میان ۱۰ ابرشهر بزرگ جهان سه شهر آن در هند واقع شده اند؛ یعنی یکی بیشتر از چین. طبق آمار سازمان ملل، دهلی نو حالا دومین ناحیه شهری بزرگ جهان است، بمبئی (مومبای) در رده هفتم است و کلکته هم در جای دهم قرار دارد. جمعیت دهلی و حومههای بلافصل آن بیش از ۲۲.۶۵ میلیون نفر است و از این نظر تنها از توکیو پایینتر است. در قرن هفدهم دهلی برای مدت کوتاهی پرجمعیتترین شهر جهان بود، اما این شهر در سال ۱۹۶۰ حتی در میان ۳۰ شهر پرجمعیت جهان هم قرار نداشت. از آن پس رشد سالانه جمعیت این شهر بیش از ۴ درصد بوده است. نرخ سالانه رشد جمعیت اخیرا رو به کاهش گذاشته، اما هنوز هم بالای ۳ درصد است. با این نرخ رشد، جمعیت این شهر از طریق زاد و ولد و مهاجرت سالانه ۷۰۰ هزار نفر زیاد میشود، و این افزایش جمعیت فشار زیادی بر منابع پایتخت هند وارد میکند. تأمین آب یکی از مشکلات عمده است. تقریبا یکچهارم خانوارهای ساکن شهر دسترسی دائم به منابع آب ندارند. ۶ شهر بزرگ دیگر هند، یعنی چنای (مدرس)، بنگلور، حیدر آباد، احمد آباد، پونه (پونا) و سورات، در فهرست ۱۰۰ ناحیه شهری بزرگ سازمان ملل قرار دارند.
۴۱۷،۰۳۷،۶۰۶ رأیدهنده
انگشت رأیدهندگان به جوهری خاص آغشته میشود تا اطمینان حاصل شود که هر نفر تنها یک بار رأی میدهد
هند به اینکه بزرگترین دموکراسی جهان است افتخار میکند (رأیدهندگان چینی مستقیما حاکمانشان را انتخاب نمیکنند). در آخرین دوره انتخابات پارلمانی که در سال ۲۰۰۹ برگزار شد، دقیقا ۴۱۷،۰۳۷،۶۰۶ نفر شرکت کردند، و نرخ مشارکت اندکی کمتر از ۶۰ درصد بود. در مجموع ۸۳۰،۸۶۶ شعبه اخذ رأی وجود داشت، که در یکی از آنها در ایالت گجرات در غرب کشور تنها یک خادم معبد رأی داد. کمیسیون انتخابات هند میگوید که هیچ رأیدهندهای نباید برای رسیدن به نزدیکترین شعبه اخذ رأی بیش از ۲ کیلومتر سفر کند، و در صورت نیاز باید برای جزامیهایی که در بیمارستانهای خاص نگهداری میشوند هم شعبه اخذ رأی ویژه ایجاد شود. علاوه بر این، هند رکورد دار بیشترین تعداد نامزد در یک حوزه انتخابیه است. در سال ۱۹۹۶ در انتخابات مجلس ایالتی تامیل نادو ۱۰۳۲ نفر نامزد شدند. بجز ۲ نفر از نامزدها، بقیه مبلغی را که بهعنوان ودیعه گذاشته بودند از دست دادند، و ۸۸ نفر آنها حتی یک رأی هم کسب نکردند.
اگر هند یک کشور اسلامی بود
مسلمان بوهره در بمبئی گردهم میآیند
هند دومین (یا سومین) جمعیت بزرگ مسلمانان جهان را در خود جای داده است. تنها کمتر از ۱۵ درصد جمعیت آن مسلمانند، اما کل جمعیت این کشور آنقدر زیاد است که با همین نسبت اندک هم جمعیت مسلمانان آن از جمعیت مسلمانان همه کشورهایی که اکثریت مردمانشان مسلمان هستند، به جز اندونزی و شاید پاکستان، بیشتر است. شمار مسلمانان هند و پاکستان تقریبا مساوی است. تصور میشود که اولین مسلمانان هند بازرگانانی بوده اند که در دوران حیات حضرت محمد به منطقه کرالا سفر کردند. در زمان استقلال هند میلیونها مسلمان به پاکستان شرقی و غربی (که در سال ۱۹۷۱ بنگلادش نام گرفت) مهاجرت کردند، اما عده بسیار زیادی هم در هند باقی ماندند. امروزه تنها مناطقی در هند که اکثریت جمعیتشان را مسلمانان تشکیل میدهند، دره کشمیر و منطقه کوچک لاکشادویپ در اقیانوس هند هستند. مسلمانان هند در سراسر بقیه کشور پراکنده اند، هرچند که در مناطق شمال شرقی و ایالت پنجاب تقریبا اثری از آنها نیست.
جادههای مرگبار
هند یکی از بالاترین میزانهای تلفات جادهای را در جهان دارد
هند از نظر تلفات جادهای در جهان اول است. شنیدن این موضوع کسانی را که به این کشور سفر کرده اند، متعجب نمیکند. جادههای هند معمولا برای جهانگردان وحشتانگیز است. طبق آمار رسمی، سالانه ۱۱۵ هزار نفر در جادههای هند کشته میشوند. اما یک مطالعه اخیر مجله پزشکی بریتانیا نشان داد که رقم واقعی کشتهها به ۲۰۰ هزار نزدیکتر است. از جمله ارقام تکاندهنده گزارش فوق این است که ۳۷ درصد کل تلفات جادهای را عابران پیاده تشکیل میدهند و ۲۸ درصد هم به دوچرخهسواران و موتورسواران مربوط میشود. ۵۵ درصد موارد مرگ و میر هم در فاصله ۵ دقیقهای محل تصادف اتفاق میافتد. این مطالعه پیشنهاد میکند که شمار سرعتگیرها بیشتر شود، در اِعمال قوانین جدیت بیشتری بهخرج داده شود، از کلاههای ایمنی بیشتر استفاده شود، و جریمههای نقدی و مجازاتهایی نظیر تعلیق گواهینامه رانندگی برای رانندگان متخلف تشدید شود. البته با آنکه هند از نظر تعداد مطلق تلفات جادهای با اختلاف زیادی در جهان اول است، آمار سرانه تلفات در برخی کشورهای دیگر بیشتر است. از این نظر اریتره و مجمعالجزایر کوک با فاصله زیادی از هند پیشتاز هستند.
بیشتر فیلمهای هند در بالیوود ساخته نشده اند
دیویدی فیلمهای تامیل به فروش میرسد
هند بزرگترین صنعت فیلمسازی جهان را در اختیار دارد. هر سال بطور میانگین بیش از ۱۱۰۰ فیلم در این کشور تولید میشود که اندکی بیش از نیجریه، دو برابر تولیدات صنعت فیلمسازی آمریکا و ۱۰ برابر بیش از تولیدات بریتانیاست. برخلاف تصور عمومی، اکثر فیلمهای هندی در بالیوود تولید نمیشوند. بالیوود نامیست که به صنعت ساخت فیلم هندی در شهر بمبئی داده شده است. بالیوود سالانه حدود ۲۰۰ فیلم میسازد. هر سال تقریبا همین تعداد فیلم به زبانهای تامیل و تلوگو ساخته میشود. این دو زبان رایجترین زبانهای مناطق جنوبی هند هستند. چنای (مدرس) و حیدرآباد دو مرکز بزرگ تولید فیلم هستند. اما هند از نظر درآمد حاصل از فروش بلیت سینما بعد از آمریکا، چین، ژاپن، بریتانیا و فرانسه در جای ششم قرار دارد.
وفور انبه
هند حدود ۴۰ درصد محصول انبه جهان را تولید میکند
هند بزرگترین تولید کننده و مصرف کننده انبه در جهان است. برای خیلیها بزرگترین مایه دلخوشی در تابستانهای گرم هند فراوانی انبه است که بهعنوان میوه ملی این کشور شناخته میشود. انبه هندی صدها گونه مختلف دارد، که ۳۰ نوع آن در فروشگاهها موجود است. هرکسی نوع خاصی از انبه را دوست دارد و من شاهد بحثهای داغی بر سر این موضوع بوده ام که کدام نوع انبه از بقیه بهتر است. علاوه بر این، متوجه شده ام که اگر در بمبئی بگویید که انبه محلی، موسوم به آلفونسو، بهترین انبه جهان نیست، ممکن است به طرفتان شدیدا بربخورد. بیش از ۴۰ درصد محصول انبه جهان در هند بهعمل میآید، و این کشور از این نظر با فاصله زیادی از چین، تایلند و بنگلادش پیش است.
رکورد شکنی
دانشجویان هندی برای شکستن یک رکورد همگی شبیه ماهاتما گاندی لباس پوشیده اند
هند بیش از هر کشور دیگری در فکر شکستن رکوردهاست. این موضوع را نمیتوانم با آماری از منابع رسمی ثابت کنم، اما مطمئنم که درست است. طبق کتاب رکوردهای گینس، هند از نظر تعداد رکوردهایی که در یک سال شکسته میشوند، بعد از آمریکا و بریتانیا اول است. یک نمونه اخیر از آن، شکستن رکورد بیشترین تعداد افرادی بود که شبیه مهاتما گاندی لباس پوشیده اند (۸۹۱ نفر). البته رکوردهای عجیب و غریبی هم هستند که هیچگاه در کتاب گینس ثبت نمیشوند، اما در کتابهای ثبت رکورد محلی نظیر کتاب رکوردهای لیمکا و کتاب رکوردهای هند ثبت میشوند. از جمله این رکوردها میتوان به رکورد طولانیترین رشته ساخته شده با سرگین گاو (۲ کیلومتر)، انجام یوگا روی پشت اسب (۱۰ ساعت)، و روشن کردن لامپ با گذراندن یک سیم از دماغ و دهان یک نفر (۳۰ لامپ ۶۰ وات) اشاره کرد. بعضی وقتها رکورد شکنان، و حتی والدینشان، زیادهروی میکنند. در سال ۲۰۰۷، یک پسر ۱۵ ساله زیر نظر پدر پزشکش در بیمارستانی در ایالت تامیل نادو یک عمل سزارین انجام داد تا بتواند عنوان جوانترین جراح جهان را بدست آورد. جای تعجب نبود که پلیس و مسوولان پزشکی از این تلاش برای ثبت یک رکورد جهانی استقبال نکردند.