عزیزالله خوشوقت چه تاثیری بر برنامه هسته ای ایران داشته؟
توصیه عزیزالله خوشوقت به سعید جلیلی و همراهانش این بود که مذاکرات هسته ای باید "برد-باخت" باشد و نه "برد-برد"
حسین باستانی
بیبیسی
روحالله قرهی مدیر "حوزه علمیه امام مهدی" اخیرا گفته عزیزالله خوشوقت "مورد عنایت ویژه امام زمان" بوده، دانشمندان هستهای را "راهنمایی" میکرده و نقش "پدر معنوی صنعت هستهای" ایران را داشته است.
این روحانی نزدیک به جبهه پایداری، در گفتگو با خبرگزاری رسا افزوده است: "دانشمندان هستهای محضر آیتالله خوشوقت میرسیدند و برخی مواقع میگفتند به مشکلی برخوردیم ایشان مطالبی را به آنها میفرمودند و گاهی میفرمودند شما مشکلی ندارید بروید و فلان کار را انجام دهید."
این نخستین بار نیست که از نفوذ عزیزالله خوشوقت، روحانی صاحب نفوذی که در اسفند سال پیش از دنیا رفت، در برنامه هسته ای ایران سخن گفته می شود.
در اواسط دی ماه ۱۳۹۱ فاطمه کاشانی، همسر مصطفی احمدی روشن، یکی از متخصصان هسته ای ایران که ترور شد نیز، به نقل جمله ای از او پرداخت که نشان دهنده نوع نگاه این روحانی نسبت به فعالیت های حساس اتمی ایران بود.
همسر آقای احمدی روشن، به خبرگزاری تسنیم نزدیک به سپاه پاسداران گفت: "[همسرم] یک بار پیش آیتالله خوشوقت رفته بودند و از ایشان پرسیده بودند که 'ظهور چقدر نزدیک است'؛ آقای خوشوقت فرموده بودند: این بستگی به این دارد که شما در نطنز چه کار میکنید."
این نقل قول ظاهرا حکایت از آن داشت که این روحانی، که هوادارانش او را "مورد عنایت ویژه امام زمان" میدانند، به نوعی سرنوشت فعالیت های حساس هستهای ایران را در آنچه "جنگ آخرالزمان" خوانده میشود موثر می دانسته است.
بانفوذترین گروه از پیروان آقای خوشوقت، در قالب "جبهه پایداری" ، تشکل حامی سعید جلیلی در انتخابات ریاست جمهوری اخیر، فعالیت می کنند. تشکلی که کامران باقری لنکرانی از اعضای شورای مرکزی آن، اندکی پیش از درگذشت عزیزالله خوشوقت فاش کرده بود که کلیه مصوباتش باید برای اجرا، به "تایید" شورایی فقهی متشکل از آقایان خوشوقت و مصباح یزدی می رسیده است.
در هفته های اخیر، تندترین انتقادات به مذاکرات هسته ای دولت حسن روحانی، از جانب منسوبان به همین جبهه منتشر شده اند. سه هفته پیش، محمود نبویان از نمایندگان عضو جبهه پایداری، در انتقاد از سیاست هسته ای دولت روحانی تا آنجا پیش رفت که گفت: "ما به دنبال بمب اتم نیستیم اما برای اینکه اسرائیل را سرجایش بنشانیم لازم است."
خبرگزاری نسیم، نزدیک به سپاه پاسداران، پیش از انتخابات ریاست جمهوری اخیر ویدیویی کوتاه SaveFrom.net را منتشر کرد که مربوط به توصیه های آقای خوشوقت به سعید جلیلی و همراهانش قبل از یکی از نوبت های مذاکره با گروه ۱+۵ بود. وی تصریح داشت که مذاکرات هسته ای باید "برد-باخت باشد" و می افزاید: "شما ببرید، آنها ببازند؛ برد-برد، نه".
مخالفت با مذکرات هسته ای "برد-برد"، یکی از مضامین ثابت انتقادات اعضای جبهه پایداری به تیم مذاکره کننده دولت حسن روحانی است و روح الله قرهی هم، در اظهارات اخیر خود تاکید کرد که "چیزی به نام برد ـ برد نداریم."
"هدایت" هسته ای؟
به نظر می رسد که مریدان عزیزالله خوشوقت، توصیههای او را ناشی از نوعی ارتباط با عالم غیب می دانند و بر همین مبنا، اجرای این توصیه ها را نوعی تکلیف الهی می دانند.
به عنوان نمونه ای از تاثیرگذاری نامتعارف این توصیه ها، می توان به زمانی اشاره کرد که پیش بینی او در مورد وقوع قریب الوقوع "عذاب" (زلزله) در تهران، منجر به تصمیم گیری هایی عجیب در سطح مریدانش شد.
یکی از این مریدان محمود احمدی نژاد بود که گفت "یکی از علمای تهران" از او خواسته نسبت به خطر زلزله هشدار بدهد و از مردم بخواهد تهران را ترک کنند. وی بر همین مبنا در اظهار نظری دیگر تاکید کرد که "اقلا ۵ میلیون نفر باید از تهران بیرون بروند" و افزود: "بنده به وقتش از مردم خواهش خواهم کرد تا تهران را ترک کنند".
آن زمان، برخی سایت های محافظه کار اعلام کردند که روحانی مورد استناد رئیس جمهور وقت، آقای خوشوقت بوده که پیش از آن نیز در پی انتخابات ریاست جمهوری١٣٧۶، بروز خشکسالی در کشور را مجازات رأی دادن به محمد خاتمی دانسته بود. انتخاباتی که مدتی پس از آن، آقای خوشوقت به صدور فتوای مجازات برخی از قربانیان "قتل های زنجیره ای" متهم شد.
در اشاره ای دیگر به هشدارهای این روحانی، کاظم صدیقی امام جمعه موقت تهران، در خطبه های نماز جمعه گفت یکی از "اولیاى الهى" به مردم توصیه کرده که "توبه عمومی کنند" وگرنه به خاطر گناهان خود و از جمله بی حجابی، دچار زلزله می شوند.
در همان موقع، یک سایت نزدیک به روحانیون سنتی قم، شیعه آنلاین، نوشت که که پس از اعلام خبر احتمال وقوع زلزله در تهران، "تعدادی از طلاب و مریدان آیت الله خوشوقت مقدمات لازم برای خروج از تهران، همچون تهیه منزل در شهرهای دیگر به ویژه قم را آغاز کرده اند."
کاظم صدیقی سال پیش در اظهار نظری جداگانه راجع به عزیزالله خوشوقت، به بیان نقل قولی خبرساز از رهبر جمهوری اسلامی ایران پرداخت که هرگز تکذیب نشد.
وی گفت: "زمانی حضرت آقا فرمودند تنها به علم و اراده خودتان تکیه نکنید، طوفانها زیاد است و این طوفانها گاهی اوقات سخت میشود و در این طوفانها نمیتوانید خود را حفظ کنید و باید در این اوقات خودتان را به کسی و یا جایی وصل کنید که شما را حفظ کند. بعد بنده به حضرت آقا گفتم از چه کسی استفاده کنیم؟ رهبر معظم انقلاب در پاسخ گفتند در طوفان ها خود را به آیت الله خوشوقت وصل کنید."
در فایلی صوتی که از پس از درگذشت عزیزالله خوشوقت، از سخنرانی آیت الله خامنه ای در منزل وی منتشر شده، رهبر جمهوری اسلامی ابراز امیدواری کرده که "برکات آقای خوشوقت استمرار داشته باشد". وی توضیح داده است: "بعد از رها شدن از قید مادی و مادیت، ارواح بندگان خوب خدا تواناییهای بیشتری دارند؛ دعا میکنند، دستگیری میکنند، هدایت میکنند."
به نظر می آید برنامه هسته ای ایران، از جمله فعالیت هایی است که نگاه گروهی از محافظه کاران به آن، هنوز تحت تاثیر هدایت های روحانیونی چون عزیزالله خوشوقت قرار دارد. تلقی این روحانی به عنوان "پدر صنعت هسته ای ایران"، احتمالا ناشی از اهمیت چنین هدایت هایی است.
هرچند مدیر حوزه علمیه امام مهدی، در اظهارت اخیر خود مشخص نکرده که "راهنمایی" های آقای خوشوقت در مورد برنامه هسته ای ایران مشخصا از چه نوعی بوده اند، به نظر نمی رسد که رهنمودهای مورد اشاره وی، تناسبی با سیاست های اعلام شده جمهوری اسلامی در مورد این برنامه داشته باشند.
رهنمودهایی که ظاهرا، هدف فعالیت های هسته ای ایران را تحمیل وضعیت "برد – باخت" به غرب دانسته و این فعالیت ها را، زمینه ساز "ظهور" تلقی می کرده اند.