دعوت وزیر نفت ایران از شرکت‌های آمریکایی برای بازگشت به ایران
بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت ایران.
بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت ایران، خبر داد که وی ملاقات‌هایی با شرکت‌های اروپایی و «به طور غیرمستقیم» با شرکت‌های آمریکایی داشته و از آنها دعوت کرده تا به ایران بازگردند.
وی این مطلب را روز سه‌شنبه، پنجم آذر، در گفت‌وگویی با نشریه بریتانیایی فایننشال تایمز بیان کرده و افزود که توافق‌نامه هسته‌ای که در ژنو امضا شده «پیام مثبتی» ارسال کرده تا مذاکرات نفتی نیز آغاز شود.
وی افزود که توافق‌نامه ژنو همچنین باعث رفع «تحریم‌های روانی» می‌شود. اشاره او به شرکت‌هایی است که از نظر قانونی منعی برای معامله با ایران ندارند، اما به خاطر ترس از «بدنامی» تمامی پیوندهای تجاری خود با ایران را قطع کرده‌اند.
ایران و کشورهای عضو گروه ۱+۵ که در سومین دور از مذاکرات خود از زمان روی کار آمدن دولت حسن روحانی در ژنو گرد هم آمده بودند، پس از چهار روز گفت‌وگو سرانجام روز یک‌شنبه، سوم آذر، بر سر پرونده هسته‌ای ایران به توافق اولیه رسیدند.
به دنبال همین توافق در ژنو سوئیس بود که محمدباقر نوبخت، معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهور ایران، روز سه‌شنبه به خبرگزاری ایسنا گفت که به اعتقاد او با رفع کامل تحریم‌ها «درآمد سالانه ۵۰ میلیارد دلاری» نفت به اقتصاد ایران واریز خواهد شد.
شرکت‌هایی که دعوت می‌شوند
بیژن زنگنه در دهه ۱۹۹۰ نیز وزارت نفت ایران را برعهده داشت و در آن زمان، با وجود تحریم‌های آمریکا، موفق به جذب سرمایه‌گذاری شرکت‌هایی چون توتال، رویال داچ شل، اِنی، و استات‌اویل در بخش نفت و گاز ایران شد.
وی روز سه‌شنبه به فایننشال تایمز گفت که همین شرکت‌ها نیز در میان شرکت‌هایی هستند که وی قصد بازگرداندن آنها به ایران را دارد.
در گزارش روزنامه فایننشال تایمز به نام شرکت‌های نفتی آمریکایی مورد نظر وزیر نفت ایران اشاره‌ای نشده است.
ماه گذشته، آرنو برویاک، از مدیران شرکت فرانسوی توتال، در سفری به تهران با رکن‌الدین جوادی، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران، ملاقات کرده و به او گفت که به محض رفع تحریم‌ها، توتال آماده ازسرگیری عملیات نفتی و گازی خود در ایران است.
ارائه امتیازهایی «بهتر از عراق»
دولت ایران از چندی پیش اعلام کرده است که در حال بازنگری قراردادهای نفتی خود است و قصد دارد این قراردادها را از حالت بیع متقابل، که شرکت طرف قرارداد بعد از مدتی بهره‌برداری از پروژه را کاملا تحویل می‌دهد، به حالت قرارداد مشارکتی از نوعی که در عراق انجام شده درآورد.
در این رابطه بیژن نامدار زنگنه در مصاحبه خود با فایننشال تایمز گفت که قرارداد مشارکتی با ایران در دستور کار شرکت‌های بزرگ نیست، اما ایران قصد دارد امتیازات بهتری را نسبت به همسایه‌های خود، از جمله عراق، به این شرکت‌ها پیشنهاد کند.
در قراردادهای نفتی نوع عراق شرکت‌های سرمایه‌گذار در سود و زیان سرمایه‌گذاری و استخراج و تولید نفت سهیم‌اند.
با وجود این، مدیر عامل یکی از شرکت‌های اصلی نفتی اروپایی که نام او ذکر نشده به فایننشال تایمز گفت که ایران هم‌اینک در پایین‌ترین اولویت در فهرست بیشتر شرکت‌های نفتی قرار گرفته است.
وی توضیح داد که «با انقلابی که در زمینه بهره‌برداری از منابع گاز لایه‌های رسی پدید آمده فرصت‌های خیلی بیشتری برای ما حاصل شده است».
وی در ادامه افزود که «ایران ناچار است برای جذب سرمایه‌گذاری با مناطق متعدد دیگری که امتیازات بسیار جذاب‌تری دارند رقابت کند».
اخیراً با بهبود فناوری تولید گاز از لایه‌های رسی حاوی گاز، موسوم به «گاز شِیل»، تحول جدیدی در بازار گاز طبیعی به‌وجود آمده است
آمریکا از بزرگ‌ترین دارندگان ذخایر گاز شیل جهان است و بهره‌برداری از این منابع در کانادا، استرالیا، اروپا و آسیا نیز در حال توسعه است.