رمان "کلنل" دولتآبادی جایزه "یان میخالسکی" سوئیس را برنده شد
بنیاد "یان میخالسکی" جایزه سال ۲۰۱۳ خود را به رمان "کلنل" نوشته محمود دولتآبادی اهدا کرد. یکی از اعضای هیئت ژوری، دولتآبادی را بزرگترین نثرنویس زندهی تاریخ معاصر ایران دانست.
رمان "کلنل" نوشته محمود دولتآبادی نویسنده ایرانی، برنده جایزه ادبی "یان میخالسکی" سوئیس برای سال ۲۰۱۳ شد. این جایزه که از سوی بنیادی به همین نام از سال ۲۰۱۰ ابداع شده، هرسال به آثاری در عرصه رمان، داستان کوتاه و بلند، گزارشهای ادبی، تئاتر، زندگینامهنویسی، کتابهای هنری یا مقاله اهدا میشود.
موضوع این آثار از فلسفه و تاریخ و تاریخ هنر تا سیاست و نقد ادبی و علوم اجتماعی و انسانی را در بر میگیرد. برای جایزه "یان میخالسکی" آثار نویسندگانی از سراسر دنیا صرف نظر از زبان نگارش آنها بررسی میشوند. ارزش این جایزه نقدی، برابر ۵۰ هزار فرانک سویس معادل تقریبا ۴۰ هزار یورو است.
بنیاد "یان میخالسکی" نویسندگانی با زبانهای متفاوت و استثنایی را به هیئت ژوری این جایزه معرفی کرده که تجاربشان را در قالبهای ادبی متفاوت و بیش از همه افقهای هنری گسترده عرضه کردهاند. بنیاد مزبور توسط "ورا میخالسکی"، مدیر چند مؤسسه انتشاراتی در سویس، فرانسه و لهستان، در پاییز سال ۲۰۰۷ به نام همسر نامبرده تشکیل شد.
رمان "کلنل" در دهه ۱۳۶۰ نوشته شد ولی هرگز در ایران اجازه انتشار پیدا نکرد تا این که در سال ۱۳۸۸ توسط "بهمن نیرومند" نویسنده ایرانی ساکن برلین، به زبان آلمانی ترجمه و در سوئیس منتشر شد. داستان این رمان، زوال خانوادهای را پس از انقلاب سال ۱۳۵۷ بازگو میکند که نانآور آن، افسر ارشد ارتش رژیم شاه بوده است.
مترجم انگلیسی این کتاب، "تام پاتردل" نثر کلنل را نثری "سهل و خشن" خوانده که "زبان خیابان و بازداشتگاه" است. به گفته او این کتاب دورههای مختلف تاریخ قرن بیستم ایران را بدون توجه به تابوهای رایج و با پررنگ کردن پرترههایی از میراث تاریک انقلاب سال ۱۳۵۷ جمعآوری کرده است.
"ایلیا تروجانوف" یکی از اعضای ژوری جایزه "یان میخالسکی" دولتآبادی را "بزرگترین نثرنویس زندهی تاریخ معاصر ایران" خوانده است. او گفته: «روایتهای حماسی، گسترهی مفاهیم و عمق تفکر او مرا شیفته کرده است».