کاشفان «ذره خدا» برنده جایزه نوبل فیزیک سال ۲۰۱۳ شدند
«پیتر هیگز» از بریتانیا (سمت راست) و «فرانسوا آنگلر» از بلژیک برنده جایزه نوبل فیزیک ۲۰۱۳ شدند.
جایزه نوبل فیزیک سال ۲۰۱۳ روز سه شنبه،۱۶ مهر، به دو دانشمند بریتانیایی و بلژیکی تعلق گرفت که در زمینه کشف ذرهای کوچکتر از اتم که به نام «ذره خدا» معروف شده است، نقش اصلی را داشتهاند.
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، آکادمی سلطنتی علوم سوئد روز سهشنبه جایزه نوبل فیزیک را به «فرانسوا آنگلر» از بلژیک و «پیتر هیگز» از بریتانیا اهدا کرد.
این دو دانشمند در سال ۱۹۶۴ در آزمایشگاه خود در ژنو سوئیس از لحاظ نظری به این نتیجه رسیدند که ذرهای به نام «بوزون هیگز» وجود دارد که باعث وجود جرم در ماده میشود.
تصمیم برای اعطای نوبل فیزیک به این دو فیزیکدان در همان روز سهشنبه و به اتفاق آرا توسط آکادمی سلطنتی علوم سوئد گرفته شده است. «فرانسوا آنگلر» استاد در دانشگاه آزاد بروکسل و «پیتر هیگز» پروفسور در دانشگاه ادینبورگ است.
پیتر هیگز به هنگام دریافت این جایزه گفت: «امیدوارم این قدردانی که از علوم پایه شده است آگاهی عمومی نسبت به اهمیت پژوهشهایی که سود مستقیم آنها هنوز مشخص نیست را افزایش دهد.»
به گفته آنان، «ذره خدا» را باید مانند شیره چسبناکی فرض کرد که باعث میشود دیگر مواد سازنده جهان هستی به هم چسبیده و حرکتشان کندتر شده و تشکیل اتم بدهند.
آنها پیشبینی کردند که این ذرهِ حامل نیرو، بخشی از میدان انرژی نامرئی موجود در کائنات مرئی را تشکیل میدهد.
دانشمندان سرانجام در ژوئیه ۲۰۱۲ وجود «ذره خدا» را تایید کردند و هماینک «فرانسوا آنگلر» و «پیتر هیگز» به خاطر این کشف جایزه نوبل دریافت کردهاند.
دلیل اطلاق نام «ذره خدا» به ذرات یاد شده این است که طبق فرضیههای فعلی فیزیک فضایی، تمام اجرام آسمانی از به هم پیوستن این ذرات شکل گرفته و به نوعی باید آن را آغازگر یا عامل اصلی در پیدایش عالم هستی دانست.
نقش این ذرات در فرضیههای موسوم به «مدلهای استاندارد فیزیک» بسیار کلیدی است چون دلیل شکلگیری تمام ساختارهای ساده و پیچیده و به وجود آمدن مواد و اجرام را توضیح میدهد.
تایید وجود این ذره که در پژوهشگاه اروپایی «سِرن» صورت گرفت نیازمند تلاش تیمهایی متشکل از هزاران دانشمند و تحقیق بر روی حجم بسیار زیادی از دادههای مربوط به پروتونهایی بود که در دستگاه عظیم شتابدهنده سرن به هم برخورد داده شدهاند.
این شتابدهنده که انرژیهای مربوط به یک تریلیونیم تا دو تریلیونیم ثانیه پس از انفجار اولیه بزرگ جهان هستی را شبیهسازی میکند در مرز سوئیس و فرانسه قرار دارد و برای ساخت آن ۱۰ میلیارد دلار هزینه شدهاست.
نوبل فیزیک سال گذشته به دو دانشمند رشته نورشناسی کوانتومی به نامهای «سرژ هاروش» و «دیوید واینلند» رسید که نفر اول اهل فرانسه و دانشمند دوم از آمریکا بود.
آنها موفق شدهبودند با استفاده از ذرات نوری مشخصات مواد را اندازهگیری کرده و در عین حال ویژگیهای ذرات کوچکتر از اتم را دستنخورده باقی بگذارند.
کمیته نوبل از سال ۱۹۰۱ تاکنون ۱۰۶ جایزه نوبل فیزیک اهدا کرده که جوانترین دریافتکننده این جایزه «لورنس برگ» است که در سال ۱۹۱۵ و در سن بیستوپنجسالگی موفق به دریافت نوبل فیزیک شد.