عباس عراقچی: رهبری با گفتوگوی ایران و آمریکا مخالفتی ندارد
عباس عراقچی، معاون وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران گفت که رهبر جمهوری اسلامی با انجام گفت‌وگو میان ایران و آمریکا مخالفتی ندارد. وی همچنین گفت که حسن روحانی «به صلاح ندیده» است که با باراک اوباما مذاکره حضوری داشته باشد.
آقای عراقچی که همراه با رییس جمهوری و وزیر امور خارجه ایران برای شرکت در نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد به نیویورک رفته بود، همچنان در آمریکا حضور دارد و از طریق ویدئو کنفرانس، در برنامه نگاه یک شنبه شب تلویزیون دولتی ایران حاضر شده بود.
به گزارش خبرگزاری مهر، عضو تیم مذاکره کننده هسته‌ای ایران گفت که روسای جمهوری ایران و آمریکا «بعد از یک دوران طولانی روابط پر تنش»، نمی‌توانستند «به سادگی» با هم ملاقات داشته باشند.
به گفته آقای عراقچی، این رییس جمهوری ایالات متحده آمریکا بود که از رییس جمهوری ایران تقاضای ملاقات کرد اما تنظیم این دیدار از «پیچیدگی‌های خاصی» برخوردار بود و در نهایت آقای روحانی «تصمیم گرفت این ملاقات صورت نگیرد».
او گفت که «دیدار، گفت‌وگو و مذاکره با یک تماس تلفنی تفاوت ماهوی زیادی دارد و با محاسبات و فرمایشات دکتر روحانی برگزاری ملاقات به صلاح نبود.»
معاون وزارت امور خارجه ایران افزود که پس از رد درخواست ملاقات از سوی رییس جمهوری ایران، «تماس‌ها برقرار و ایده‌های دیگری مطرح شد که این ایده‌ها منجر به گفتوگوی تلفنی بین دو رییس جمهوری شده و آقای اوباما با دکتر روحانی تماس گرفت.»
باراک اوباما و حسن روحانی در اقدامی که پس از روی استقرار نظام جمهوری اسلامی در بهمن ۱۳۵۷ سابقه نداشته است، روز جمعه و هنگامی که آقای روحانی در حال رفتن به فرودگاه نیویورک برای بازگشت به ایران بود، حدود ۱۵ دقیقه به صورت تلفنی با هم صحبت کردند.
این گفتوگوی تلفنی پس از آن صورت گرفت که گمانه‌زنی‌ها درباره احتمال دیدار دوجانبه میان روسای جمهور ایران و آمریکا در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل متحد، محقق نشد.
آقای روحانی روز شنبه ششم مهر و پس از بازگشت از آمریکا گفت که برای انجام ملاقاتی در سطح روسای جمهوری دو کشور ایران و آمریکا «مقدمات زیادی» لازم است و در جریان سفر به نیویورک «مقدمات لازم» برای انجام چنین دیداری فراهم نشد.
«به آمریکا اطمینان نداریم، اطمینان هم نخواهیم داشت»
هم رییس جمهوری ایران و هم همتای آمریکایی‌اش گفته‌اند که برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی، محور اصلی این گفتوگوی تلفنی تاریخی بوده است.
اما عباس عراقچی، معاون وزارت امور خارجه ایران گفته که «یک تاریخ پرتنش با یک گفتوگوی تلفنی، ملاقات و مذاکره به روابط مطلوب باز نمی‌گردد.»
وی اظهار داشت که «تعیین کننده روابط، سیاست‌های عملی و قدم‌ها هستند. مقدمه تغییر سیاست‌ها، تغییر رویکردها و مقدمه تغییر رویکردها، تغییر لحن وادبیات است.»
به گفته او، «در حال حاضر لحن جدیدی آغاز شده» اما «ما هنوز در ابتدای مسیر طولانی هستیم».
معاون وزیر خارجه ایران گفت «ما بدبینی‌های خودمان را داریم» و افزود که «این فرمایش مقام معظم رهبری که نسبت به این مذاکرات هیچ خوش‌بینی وجود ندارد، در مقابل ماست.»
عباس عراقچی در عین حال تصریح کرد: «فضایی وجود دارد که باید گفت‌وگوها صورت گیرد و مقام معظم رهبری نیز مخالفتی ندارند.»
عضو تیم مذاکره کننده هسته‌ای ایران گفت که «ما هیچ‌گاه به آمریکایی‌ها اطمینان نداشته‌ایم و هیچ‌گاه در ادامه مسیر نیز اطمینان نمی‌کنیم.»
عراقچی: به آمریکا اعتراض کردیم
اما در حالی‌که گفتوگوی تلفنی روسای جمهوری ایران و آمریکا و اینکه به درخواست کدام طرف صورت گرفته، به یکی از موضوعات اصلی رسانه‌ها تبدیل شده است، آقای عراقچی موضع مقام‌های ایرانی را تکرار کرد و گفت که این تماس به خواست طرف آمریکایی برقرار شد.
«درخواست ملاقات بین دو رییس جمهوری از طرف مقامات آمریکا بود، وقتی این را قبول نکردیم مذاکرات و گفت‌وگوها بین نمایندگی ما و آنها انجام شد و طرفین روی ایده‌های دیگر بحث کردند، نهایتا ایده گفتگوی تلفنی درآمد و اوباما تماس گرفت.»
این در حالی است که سوزان رایس، مشاور امنیت ملی رییس جمهوری آمریکا گفته که مقام‌های ایران از آمریکایی‌ها خواستند تا تماس تلفنی برقرار شود و مقام‌های ایالات متحده از این خواسته «غافلگیر» شدند.
مجری برنامه «نگاه یک» تلویزیون دولتی ایران از معاون وزارت امور خارجه ایران پرسید: «آیا طرف آمریکایی که در این موضوع کوچک صداقت ندارد برای مذاکره قابل اعتماد است؟» و آقای عراقچی پاسخ داد: «یکی از مقامات آنها عبارت نادرستی به کار برده بود، بعد هم بعضی از رسانه‌ها که نمی‌خواهند ارتباط بین دو کشور صورت گیرد این مسئله را بزرگ کردند.»
معاون وزارت امور خارجه ایران گفت: «ما هم اعتراض کردیم و [آمریکایی‌ها] گفتند اصلاح میکنند.»
به گفته آقای عراقچی، «مهم این است که تقاضا برای آمدن به سمت ایران از طرف آمریکا بوده و اینکه آمریکا بخواهد به سمت ایران بیاید نشانه قدرت ماست.»
حمله کیهان به حسن روحانی
روزنامه کیهان که زیر نظر نماینده رهبر جمهوری اسلامی منتشر می‌شود، در شماره روز یکشنبه هفتم مهر خود نوشته که «گام اول اعتمادسازی میان حسن روحانی و باراک اوباما با شکست ناشی از دروغ‌پردازی مواجه شد.»
به نوشته این روزنامه، «طرفین تماس هیچ یک حاضر نیستند مسئولیت آن را بر عهده بگیرند و بر دوش دیگری می‌اندازند. بنابراین پیداست که این وسط یک طرف در همین اول کار اعتمادسازی و برداشتن دیوار بلند بی‌اعتمادی، دروغ گفته است.»
کیهان این پرسش را طرح کرده که «این چه کار شرافتمندانه‌ای بود که طرفین مسئولیت آن را برعهده نمی‌گیرند» و با «نسنجیده» توصیف کردن «اقدام روحانی» در تماس تلفنی با رییس جمهوری آمریکا، افزوده است: «اگر هیات همراه روحانی راست میگویند که تماس از طرف کاخ سفید برقرار شده و حالا زیر اقدام خود میزنند در واقع با این کار در همین بدو امر گوشی را دست آقای روحانی داده‌اند که اوباما و دولتش کمترین صداقتی ندارند و قابل اعتماد نیستند و اگر خدای نکرده راست نگفته باشند که...»
حسین شریعتمداری، مدیرمسئول روزنامه و نماینده ولی‌فقیه در موسسه کیهان نیز در سرمقاله این روزنامه با اشاره به یکی از شعارهای انتخاباتی رییس جمهوری ایران نوشته که «سوال این است که اگر درخواست مکالمه از سوی آقای روحانی بوده است، آیا نسبت دادن آن به آمریکایی‌ها با شعار دولت راستگویان در تناقض نیست؟!»