شیوه ابداعی دانشجوی افغان برای درمان سرطان
او در کودکی از مهرههای شیشهای برای ساخت گردنبدهای ارزان قیمت، استفاده میکرد که این موضوع به او ایده داده تا بتواند از آنها وسیله ارزان قیمت و بهتری را به منظور پرتو درمانی استفاده کند.
بی بی سی : وزارت آموزش عالی افغانستان و دانشگاه ساری بریتانیا(surrey) اعلام کردهاند که شکردخت جعفری، دانشجوی افغان دوره دکترای این دانشگاه توانسته، وسیله جدیدی را برای موثرتر ساختن پرتودرمانی (رادیوتراپی) که برای درمان بیماران سرطان به کار میرود، ابداع کند.
دانشگاه ساری نیز در وبسایت رسمی خود نوشته که پدر شکر دخت به دلیل بیماری سرطان جان خود را از دست داده بود، بیماریی که اکنون دخترش در زمینه درمان آن تخصص دارد.
مسئولان مرکز تحقیقات این دانشگاه گفتهاند که طرح خانم جعفری در زمینه پرتو درمانی براساس تحقیقات پروفیسور دیوید برادلی (David Bradly) انجام شده که در آن از فایبرهای شیشهای استفاده میشد. ولی این روش هزینهبر و انجام آن مشکل بود. اکنون خانم جعفری در تحقیقات خود به روش موثرتر و ارزان تری دست یافته است.
خانم جعفری گفته که او در کودکی از مهرههای شیشهای برای ساختن گردنبدهای ارزان قیمت برای بدست آوردن پول استفاده میکرد. این موضوع به او ایده داد تا بتواند از آنها وسیله ارزان قیمت و بهتری را به منظور پرتودرمانی استفاده کند.
مهرههای که خانم جعفری برای این کار استفاده کرده کمتر از هشت افغانی (۲ سنت) قیمت دارند، در حالیکه وسایلی که هم اکنون برای این کار استفاده میشود، هم محدودیتهای خاصی خود را دارد و هم هر کدام آن بیشتر از ۵۰ دلار (۲۵۰۰ افغانی) قیمت دارند.
خانم جعفری با اشاره به این دستاورد به بیبیسی گفت:"من با استفاده از مهرههای شیشهای که به راحتی و در همه جا یافت میشود توانستهام وسیلهای جدید و ارزان اندازه گیری بسیار دقیق تابش اشعه را بسازم."
این دانشجوی افغان افزود که یکی از دلایل عدم موثریت درمان از طریق رادیوتراپی برای بیماران سرطانی عدم موجودیت وسیله اندازه گیری دقیق و صحیح مقدار تشعشع است که به بیماران سرطانی داده میشود.
او افزود که در روشهای پرتو درمانی یا به مریض مبتلا به سرطان تشعشع کافی نمی رسد و سرطان دوباره عود میکند و یا اینکه به مریض تشعشع بیش از اندازه داده میشود.
دریافت میزان زیادی تشعشع باعث مسمومیت بیمار سرطانی شده و یا اینکه پس از مدتی به دلیل گرفتن شعاع بیش از حد به نوع دیگری از بیماری سرطان مبتلا میشوند.
خانم جعفری که اکنون دوره دکترای خود را در دانشگاه ساری بریتانیا میگذارند، توضیح داد که در سالهای اخیر تلاشهای زیادی جهت رفع این مشکل انجام شده و اکثر راه حلها کاملا موثر نبوده و وسایل تولید شده جهت کنترل مقدار اشعه بسیار پیچیده و پرهزینه بوده است.
او با اشاره به اینکه کاربرد روش قدیمی برای کشورهای مثل افغانستان هزینه زیادی میطلبد، افزود که هدف من از این تحقیقات پیدا کردن راهی برای غلبه بر این مشکلات بود تا بتوانیم مقدار دقیق اشعه داده شده به مریض را اندازه بگیریم و از طرفی هزینه آن بسیار کم و دستیابی به آن راحت باشد.
خانم جعفری در ولسوالی 'سنگ تخت' ولایت دایکندی در مرکز افغانستان دیده به جهان گشود
او افزود که نتایج تحقیقات فعلی مثبت بوده و با توجه به هزینه کم آن، امیدوارم که درکشورهای فقیر و درحال توسعه و سازمانهای بین المللی مانند سازمان بین المللی انرژی اتمی، بتوان از این روش ارزان و موثر جهت کنترل کیفیت پرتودرمانی استفاده کرد.
شکردخت جعفری تاکید کرد که اکنون برنامه این است تا به صورت یک پروژه مقدماتی از این وسیله در چندین مرکز پرتودرمانی در سراسر بریتانیا استفاده شود.
او افزود که این وسیله 'دوزیمتری' (ِDosimetry) کاربردهای بالقوه دیگری، مانند اندازهگیری اشعه و مواد رادیواکتیو در وقت انفجارهای هستهای و یا استفاده از آن در موارد پرتو درمانی صنعتی همانند اشعه دهی برای ضد عفونی کردن لوازم جراحی، میوهجات و بهداشتی کردن مواد غذایی، هم دارد.
این دانشجوی افغان اکنون عضویت کمیسیون عالی انرژی اتمی افغانستان را نیز بدست آورده است.
خانم جعفری در ولسوالی 'سنگ تخت' ولایت دایکندی در مرکز افغانستان دیده به جهان گشود. کودک خردسالی بود که خانوادهاش به دلیل تهاجم نیروهای شوروی به افغانستان و بمباران محل سکونت آنها مجبور به ترک وطن شد و در سال ۱۳۶۲خورشیدی خانوادهاش به ایران مهاجر شد.
شکردخت از معدود کسانی بود که به عوض کار در کوره های آجرپزی با حمایت پدرش به مدرسه رفت. او در سال ۱۳۷۵ وارد دانشگاه علوم پزشکی تهران در رشته تکنولوژی رادیولوژی شد. سپس لیسانس خود را از دانشگاه علوم پزشکی تبریز ایران در سال ۱۳۷۹ گرفت.
جعفری در سال ۱۳۸۳ همراه با همسر و فرزند خود به افغانستان باز گشت و در دانشگاه پزشکی کابل به عنوان استادیار شروع به کار کرد. علاوه بر تدریس او در بخشهای رادیولوژی بیمارستان مخصوص کودکان فرانسه در کابل، مشغول به کار و نمایندگی وزارت آموزش عالی افغانستان را در کمیسیون مستقل انرژی اتمی این کشور به عهده داشت.
او در سال ۱۳۸۹ با بورسیه سازمان بین المللی انرژی اتمی، برای گذراندن دوره کارشناسی ارشد در رشته مدیکال فیزیک وارد دانشگاه ساری بریتانیا شد و بعد از اتمام این دوره به دلیل نتیجه عالی توانست بورسیه دوره دکتری این دانشگاه را از آن خود کند. شکردخت اکنون دانشجوی دوره دکترا در مرکز فیزیک هستهای و تشعشع این دانشگاه میباشد.
جعفری تاکنون نشر دو مقاله علمی را در کارنامه خود دارد و چهار مقاله علمی دیگر را نیز در دست نشر دارد.