پوتین در نشست شانگهای: غنی‌سازی حق ایران است
سیزدهمین نشست سران کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای روز جمعه، ۲۲ شهریورماه، در شهر بیشکک،پایتخت قرقیزستان، آغاز به کار کرد.
ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، در سخنرانی رسمی خود در نشست سران شانگهای که در لحظه تنظیم این گزارش در حال انجام است، به برنامه هسته‌ای ایران اشاره کرد و گفت که ایران مانند هر کشور دیگر کاملا حق برخورداری از برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای، از جمله غنی‌سازی، را دارد.
سخنان آقای پوتین در حالی بیان می شود که رهبران ایران تاکنون نتوانسته‌اند جامعه جهانی را متقاعد کنند که برنامه هسته‌ای‌شان صرفا مقاصد صلح‌آمیز دارد.
شورای امنیت که روسیه از اعضای دائم آن است، تاکنون با تصویب چهار قطعنامه تحریمی از ایران خواسته تا غنی‌سازی را متوقف کند ولی تهران تاکنون از این درخواست سرپیچی کرده و غنی‌سازی را حق خود می‌خواند.
به گزارش رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی، حسن روحانی، رئیس جمهور ایران، ممکن است در حاشیه همین اجلاس مذاکراتی با روسیه در زمینه‌های نظامی و انرژی نیز داشته باشد.
یوری اوشاکوف دستیار رئیس جمهور روسیه روز گذشته اعلام کرد که قرار است فاز اول نیروگاه بوشهر ۲۴ سپتامبر، ۱۲ روز دیگر، در اختیار طرف ایرانی قرار گیرد.
به گزارش خبرگزاری رسمی روسیه، ریا نووستی، وی همچنین خاطرنشان کرد که مسائل مرتبط به همکاری روسیه و ایران در زمینه استفاده از نیروی اتمی صلح‌آمیز در دیدار قریب‌الوقوع روسای جمهور دو کشور در بیشکک مورد بحث قرار خواهد گرفت.
دستیار پوتین همچنین گفت که مسکو امیدوار است مسائل مرتبط با تحویل تسلیحات روسیه به ایران در دیدار روسای جمهور دو کشور در بیشکک حل و فصل شود؛ «من مطمئنم که در جریان دیدار دوجانبه در حاشیه اجلاس شانگهای، جنبه‌های مختلف همکاری نظامی-فنی دو کشور مفصل مورد بحث قرار خواهد گرفت».
ایران از روسیه به خاطر عدم تحویل سامانه دفاع موشکی اس ۳۰۰ به مجامع بین‌المللی شکایت کرده و درخواست غرامت ۴ میلیارد دلاری کرده است.
انتظار می رود در پایان نشست سازمان همکاری شانگهای، کشورهای عضو بیانیه مشترکی را امضا کنند.
روسیه اخیرا پیشنهاد کنترل سلاح‌های شیمیایی دولت بشار اسد توسط جامعه جهانی را پیشنهاد کرد تا از حمله نظامی آمریکا به این کشور ممانعت کند.
موضوعات نشست
با توجه به این که بحران سوریه یکی از موضوعات اساسی این نشست است و چین نیز حمایت خود را از طرح کنترل سلاح‌های شیمیایی سوریه توسط جامعه جهانی اعلام کرده و به شدت مخالف حمله نظامی به این کشور است، انتظار می‌رود که سران کشورهای عضو در بیانیه پایانی اجلاس این موضوع را مورد تاکید قرار دهند.
به نوشته سایت رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی، موضوع نشست سران در روز جمعه، ۲۲ شهریورماه، بررسی امنیت منطقه بعد از آغاز سال ۲۰۱۴، بحران سوریه، همچنین ایجاد یک بانک و موسسه مالی سازمان همکاری شانگهای است.
موضوع امنیت منطقه‌ای در سال ۲۰۱۴، بیشتر مربوط به خروج نیروهای نظامی خارجی از افغانستان در این سال است، موضوعی که به نگرانی‌هایی پیرامون آینده افغانستان و تامین امنیت این کشور، همچنین امکان قدرت‌گیری طالبان و دیگر نیروهای افراطی دامن زده است.
در این نشست، قرقیزستان ریاست دوره‌ای سازمان را به تاجیکستان تحویل خواهد داد.
کشورهای چین، روسیه، تاجیکستان، قرقیزستان، قزاقستان و ازبکستان اعضای سازمان همکاری شانگهای هستند و کشورهای ایران، افغانستان، مغولستان، همچنین وزیر خارجه هند و نخست وزیر پاکستان به عنوان عضو ناظر در این نشست شرکت دارند.
در همین زمینه خبرگزاری رویترز نیز ۲۲ شهریورماه گزارش داده است که کشورهای عضو شانگهای در نظر دارند ۲۹ سپتامبر منطقه تجاری آزادی را به طور آزمایشی راه‌اندازی کنند که هدف از آن آزاد کردن ارزها و نرخ بهره بانکی کشورهای عضو برای تبادلات تجاری آزاد است.
رئیس جمهوری چین طی چند روز گذشته، قبل از عزیمت به قرقیزستان سفرهایی به کشورهای آسیای مرکزی داشت و قراردادهایی به امضا رساند.
روسیه و چین، به‌رغم عضویت در سازمان شانگهای، در منطقه آسیای میانه رقیب اقتصادی و سیاسی همدیگر هستند.
آقای روحانی پنجشنبه دیدارهایی با روسای جمهوری چین، قزقستان، قرقیزستان و افغانستان برگزار کرد و روز جمعه نیز در حاشیه نشست سازمان دیداری دوجانبه با ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه خواهد داشت.
این اولین سفر خارجی روحانی از زمان انتخابات ریاست جمهوری است.
انتظار می‌رود که روحانی در این نشست از کشورهای عضو برای کمک به حل دیپلماتیک مناقشه برنامه هسته‌ای ایران کمک بخواهد.