چرا ایران اورانیومش را پودر می‌کند؟
قرار است بخشی از اورانیوم بیست درصدی به سوخت مورد نیاز رآکتور تحقیقاتی تهران تبدیل شود
بزرگمهر شرف‌الدین
بی‌بی‌سی فارسی
ایران تایید کرده است که بخشی از ذخیره اورانیوم غنی شده اش را به سوخت تبدیل کرده و این روند هنوز ادامه دارد.
در روزهای گذشته چند دیپلمات آژانس بین المللی انرژی اتمی به خبرگزاری های غربی گفته بودند ایران "مقدار کمی" از اورانیوم غنی شده با غلظت بیست درصدش را به سوخت راکتور تبدیل کرده است.
رامین مهمانپرست، سخنگوی وزارت امورخارجه، امروز گفته این سوخت در رآکتور تحقیقاتی تهران مورد استفاده قرار می گیرد که مصارف پزشکی دارد.
تبدیل اورانیوم ۲۰ درصدی به سوخت اقدامی در راستای اعتمادسازی است و ایران می کوشد با این کار، خط قرمزی که غرب برایش کشیده را عقب تر ببرد و زمان بیشتری برای مذاکره بخرد.
شاشنک جوشی، پژوهشگر در موسسه مطالعات نظامی خدمات متحد سلطنتی به بی بی سی فارسی گفت: "ایران سعی می کند با این کار ذخایر اورانیوم غنی شده ۲۰ درصدی اش را زیر خطر قرمزی که اسراییل تعیین کرده نگه دارد، یعنی ۲۴۰ کلیوگرم."
درباره اینکه چقدر اورانیوم با غلظت ۲۰ درصدی برای ساخت یک بمب اتم کافی است اختلاف نظرهایی وجود دارد، اما فرض بر این است که اسرائیل خط قرمز ایران را ۲۴۰ کیلوگرم تعیین کرده است.
گفته می شود در حال حاضر با توانایی غنی سازی ایران، ماهانه حدود ۱۵ تا ۲۰ کیلوگرم به ذخایر اورانیوم غنی شده با درصد بیست درصدی اش اضافه می شود.
کارشناسان تخمین زده اند که ایران اوایل تابستان امسال ذخیره اورانیوم غنی شده کافی برای ساخت یک بمب اتمی را خواهد داشت.
ایران اتهام تلاش برای ساختن بمب اتم را رد کرده اما همواره کوشیده میزان ذخایر اورانیوم ۲۰ درصدی اش را زیر حد مجازی که اسرائیل تعیین کرده نگه دارد.
میله های حسن نیت؟
دور بعدی مذاکرات هسته ای ایران و گروه پنج به علاوه یک هشتم اسفندماه در آلماتی قزاقستان شروع می شود. در آستانه مذاکرات خبر تبدیل سوخت، نشانه ای برای اثبات حسن نیت ایران دانسته می شود.
پیشتر نیز در آستانه گفتگوهای هسته ای، رسانه های ایران از فرایند تبدیل اورانیوم به میله های سوخت با تعبیر "میله های حسن نیت" نام برده بودند.
ایران برای اینکه به خط قرمزی که اسرائیل تعیین کرده نزدیک نشود و حمله به تاسیسات هسته ای اش را به تاخیر بیندازد، دو راه دارد:
راه اول کند کردن سرعت غنی سازی است. اما ماه گذشته ایران با پرده برداری از نسل جدید سانتریفیوژها، سرعت غنی سازی اش را دو تا سه برابر افزایش داد و حالا با سرعت بیشتری به خط قرمز نزدیک می شود.
راه دوم کاستن از ذخیره اورانیوم غنی شده است. ایران زمانی که هنوز به تکنولوژی تبدیل اورانیوم به سوخت دست نیافته بود، سناریوی مبادله سوخت را بررسی کرد.
بر اساس این پیشنهاد قرار بود هزار و دویست کیلو گرم از اورانیوم خلوص پائین ایران برای افزایش خلوص به روسیه ارسال شود و محصول این فرآیند یعنی اورانیوم ۲۰ درصدی، برای تبدیل به سوخت به فرانسه فرستاده شود.
این توافق در نهایت عملی نشد.
از آن زمان تاکنون ایران هم توانسته اورانیوم را تا ۲۰ درصد غنی کند و هم توانسته به تکنولوژی تبدیل اورانیوم به سوخت دست یابد. برای همین سناریوی تبدیل اورانیوم به سوخت برای خریدن زمان بهترین گزینه پیش روی ایران است.
شاشنک جوشی، پژوهشگر در موسسه مطالعات نظامی خدمات متحد سلطنتی معتقد است دور جدید تبدیل اورانیوم به سوخت بر مذاکرات هسته ای پیشرو تاثیر مثبتی خواهد داشت.
"شاید علنا این را نگویند اما به طور خصوصی بسیار خشنود خواهند شد چون همه میدانند مذاکرات تا بعد از انتخابات ریاست جمهوری ایران پیشرفتی نخواهد داشت، اما خط قرمز اسراییل قبل از آن فرامی رسد. این است که ایران یا باید تولید اورانیوم را متوقف کند که از لحاظ سیاسی برایشان خیلی سخت است، یا اینکه آن را به سوخت تبدیل کنند که محتمل ترین راه است."
وقتی اورانیوم ۲۰ درصدی به سوخت تبدیل شود، تبدیل دوباره آن به اورانیوم بسیار دشوار خواهد بود و برای همین امکان تولید بمب اتم به شدت کاهش می یابد.
در ماه ژوئن سال گذشته بازرسان آژانس تایید کردند که ایران نزدیک به یک سوم اورانیوم غنی شده اش (۴۹ کیلوگرم از ۱۴۵ کیلوگرم) را به پودری تبدیل کرده که برای سوخت در رآکتور تهران استفاده می شود.
در آن زمان اهود باراک وزیر دفاع وقت اسرائیل گفت این کار دسترسی ایران به بمب اتم را ۸ تا ۱۰ ماه به تاخیر انداخته است.
اما ظاهرا خبر دور جدید تبدیل اورانیوم به سوخت هنوز سیاستمداران اسرائیلی را راضی نکرده است.
بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل دیروز گفت ایران به خط قرمزی ساخت بمب هسته ای نزدیک شده است.